Араліевыя
| Араліевыя | ||||||||||||||||
 Аралія калючкаватая (Aralia spinosa) | ||||||||||||||||
| Навуковая класіфікацыя | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||||||||
| Міжнародная навуковая назва | ||||||||||||||||
|
Araliaceae Juss., nom. cons. | ||||||||||||||||
| Сінонімы | ||||||||||||||||
| Тыпавы род | ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
Араліевыя (Araliaceae) — сямейства двухдольных раслін.
Апісанне
[правіць | правіць зыходнік]Дрэвы і хмызнякі, толькі некаторыя — ліяны і травы. Лісты звычайна буйныя, чарговыя, часта пальчатыя ці перыстыя, з дробнымі прылісткамі ў выглядзе перапончатых ускраін чаранкоў ці іншай будовы. Дробныя кветкі сабраны ў складаныя суквецці з парасонікаў, галовак ці каласоў. Чашачка прад-стаўлена маларазвітай суцэльнай ці зубчастай ускраінай на верхавінцы завязі. Пялёсткаў звычайна 5, яны свабодныя. Чаргуючыся з пялёсткамі, размяшчаюцца 5 тычынак. Гінецэй цэнакарпны, складаецца з 5-2 пладалісцікаў; лік гнёздаў ніжняй (толькі вельмі рэдка паўніжняй) завязі адпавядае ліку пладалісцікаў. У кожным гняздзе знаходзіцца па адным семязачатку, які развіваецца ў насенне, а адзін застаецца недаразвітым. На ўвагнутай ці, наадварот, выпуклай вярхушцы завязі знаходзіцца залозістая падушачка. Плады ў араліевых часта сакавітыя, могуць распадацца на асобныя плодзікі.
Пашырэнне
[правіць | правіць зыходнік]Сям’я налічвае 52 роды і 1200 відаў. Тэрыторыя распаўсюджання — трапічныя і субтрапічныя вобласці, невялікая колькасць відаў ёсць ва ўмераных зонах. У Беларусі прынамсі 2 віды — плюшч звычайны (Hedera helix) і выключна рэдкі шчыталіснік звычайны (Hydrocotyle vulgaris).
Таксанамія
[правіць | правіць зыходнік]Спіс родаў створаны на базе даных World Checklist of Selected Plant Families Каралеўскіх батанічных садоў у К’ю[3]:
- Anakasia Philipson
- Apiopetalum Baill.
- Aralia L. typus — Аралія
- Arthrophyllum Blume
- Astrotricha DC.
- Brassaiopsis Decne. & Planch.
- Cephalaralia Harms
- Cheirodendron Nutt. ex Seem.
- Chengiopanax C.B.Shang & J.Y.Huang
- Cuphocarpus Decne. & Planch.
- Cussonia Thunb.
- Delarbrea Vieill.
- Dendropanax Decne. & Planch.
- Eleutherococcus Maxim. — Элеўтэракок
- Fatsia Decne. & Planch.
- Gamblea C.B.Clarke
- Gastonia Comm. ex Lam.
- Harmsiopanax Warb.
- Hedera L. — Плюшч
- Heteropanax Seem.
- Hydrocotyle L. [4] — Шчыталіснік (раней гэты род адносілі да сямейства Парасонавыя)
- Kalopanax Miq.
- Mackinlaya F.Muell.
- Macropanax Miq.
- Merrilliopanax H.L.Li
- Meryta J.R.Forst. & G.Forst.
- Metapanax J.Wen & Frodin
- Motherwellia F.Muell.
- Munroidendron Sherff
- Myodocarpus Brongn. & Gris
- Neopanax Allan
- Oplopanax (Torr. & A.Gray) Miq. — Заманіха
- Oreopanax Decne. & Planch.
- Osmoxylon Miq.
- Panax L. — Жэньшэнь
- Polyscias J.R.Forst. & G.Forst.
- Pseudopanax K.Koch
- Raukaua Seem.
- Reynoldsia A.Gray
- Schefflera J.R.Forst. & G.Forst.
- Seemannaralia R.Vig.
- Sinopanax H.L.Li
- Stilbocarpa (Hook.f.) Decne. & Planch.
- Tetrapanax (K.Koch) K.Koch
- Tetraplasandra A.Gray
- Trevesia Vis.
- Woodburnia Prain
Зноскі
- ↑ Ужываецца таксама назва Пакрытанасенныя.
- ↑ Пра ўмоўнасць аднясення апісанай у гэтым артыкуле групы раслін да класа двухдольных гл. артыкул «Двухдольныя».
- ↑ Govaerts, R., Esser, H.-J., Frodin, D.G., Lowry, P.P., Wen, J. (2003). World Checklist of Arecaceae. The Board of Trustees of the Royal Botanic Gardens, Kew. Published on the Internet; http://www.kew.org/wcsp/ accessed 31 July 2009; 19:30 GMT
- ↑ Hydrocotyle // The Plant List (2013). Version 1.1. (англ.) (Праверана 6 красавіка 2015)
Літаратура
[правіць | правіць зыходнік]- Сапегін Л. М. Батаніка. Сістэматыка вышэйшых раслін: вучэбны дапаможнік для студэнтаў устаноў вышэйшай адукацыі па біялагічных спецыяльнасцях. — Гомель: ГДУ, 2012. — 337 с. ISBN 978-985-439-644-6
Слоўнікі і энцыклапедыі | |
|---|---|
| Таксанамія | APNI · EOL · Fossilworks · GBIF · iNaturalist · iNaturalist · IPNI · IRMNG · ITIS TSN · NCBI · POWO · Tropicos · WFO · WoRMS · Флора Кітая |
| Нарматыўны кантроль |
