Віктар Сцяпанавіч Гельтман

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Віктар Сцяпанавіч Гельтман
Дата нараджэння 9 кастрычніка 1926(1926-10-09)
Месца нараджэння
Дата смерці 1985
Месца пахавання
Грамадзянства
Бацька Стэфан Гельтман
Маці Ядвіга Уладзіславаўна Машынская-Гельтман
Жонка Наталля Іванаўна Чакалінская[d]
Дзеці Дзмітрый Віктаравіч Гельтман
Род дзейнасці навуковец
Навуковая сфера геабатаніка
Навуковая ступень доктар біялагічных навук
Альма-матар
Навуковы кіраўнік І. Д. Юркевіч
Прэміі
Дзяржаўная прэмія БССР
Узнагароды Дзяржаўная прэмія БССР — 1972

Віктар Сцяпанавіч Гельтман (9 кастрычніка 1926, г. Мінск — 21 жніўня 1985) — беларускі геабатанік. Доктар біялагічных навук (1974)[1].

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

В. С. Гельтман — сын Стэфана Гельтмана і Ядвігі Машынскай-Гельтман. Пасля таго, як у 1937 годзе бацькі былі рэпрэсаваныя, выхоўваўся ў дзіцячым доме.

Скончыў Беларускі тэхналагічны інстытут у 1954 годзе. З 1957 года ў Інстытуце эксперыментальнай батанікі імя В. Ф. Купрэвіча АН БССР, з 1978 загадчык лабараторыяй прадуктыўнасці і воднага рэжыму фітацэнозаў[1].

Пад кіраўніцтвам В. С. Гельтмана абаронены тры кандыдацкія дысертацыі (І. А. Салановіч, В. В. Маўрышчаў, В. Д. Гуцэвіч)[2].

Навуковая дзейнасць[правіць | правіць зыходнік]

З імем Івана Данілавіча Юркевіча звязана ўся навуковая дзейнасць Віктара Сцяпанавіча. Пад яго кіраўніцтвам Віктар Сцяпанавіч прайшоў аспіранцкую падрыхтоўку і ў 1959 г. абараніў кандыдацкую дысертацыю на тэму «Тыпы бярозавых лясоў Палескай нізіны».

У доктарскай дысертацыі В. С. Гельтмана «Эколага-геаграфічны і тыпалагічны аналіз лясной расліннасці Беларусі», якую ён паспяхова абараніў у 1974 г., дадзены глыбокі аналіз даследаванняў па геаграфіі, тыпалогіі і раянаванню лясной расліннасці Беларусі.

Навуковыя працы па вызначэнні лесатыпалагічных комплексаў, метадах і прынцыпах геабатанічнага і лесарасліннага раяніравання, картаграфавання лясной расліннасці. Аўтар канцэпцыі аб лясных асацыяцыях як прычынных катэгорыях тыпу лесу.

В. С. Гельтманам апублікавана 183 навуковыя працы, у тым ліку 8 буйных манаграфій, 140 навукова-папулярных, энцыклапедычных, юбілейных і іншых артыкулаў. Пад яго рэдакцыяй выйшла шмат манаграфій, зборнікаў і іншых выданняў. Асноўныя працы па лясной геабатаніцы і лясной тыпалогіі[2].

Навуковыя працы[правіць | правіць зыходнік]

  • Сероольховые леса и их хозяйственное использование. — Мн., 1963 (совм. с И. Д. Юркевичем, В. И. Парфеновым)
  • География, типология и районирование лесной растительности Белоруссии. — Мн., 1965 (совм. с И. Д. Юркевичем)
  • Типы и ассоциации черноольховых лесов. — Мн., 1968 (совм. с И. Д. Юркевичем, Н. Ф. Ловчим)
  • Растительный покров Белоруссии (с картой М 1:1 000 000). — Мн., 1969 (в соавт.)
  • Леса Белорусского Полесья: (совм. с И. Д. Юркевичем, Н. Ф. Ловчим)

Узнагароды[правіць | правіць зыходнік]

За цыкл работ па вывучэнні расліннага покрыва Беларусі Віктару Сцяпанавічу з групай супрацоўнікаў у 1972 годзе[1] прысуджана Дзяржаўная прэмія БССР у галіне навукі[2].

Зноскі

  1. а б в Гельтман Виктор Степанович // Биографический справочник. — Мн.: «Белорусская советская энциклопедия» имени Петруся Бровки, 1982. — Т. 5. — С. 144. — 737 с.
  2. а б в ГЕЛЬТМАН Виктор Степанович Архівавана 5 сакавіка 2016. (руск.)

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

  • Беларуская энцыклапедыя. У 18 т. Т. 5. — Мінск, 1997.
  • Республика Беларусь : энциклопедия. [В 7 т.]. Т. 2. — Минск, 2006.

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]