Прагляд зыходнага тэксту старонкі Дака

{{НП
|статус                = Горад
|беларуская назва      = Дака
|арыгінальная назва    = ({{lang-bn|ঢাকা}})
|падначаленне          = 
|краіна                = Бангладэш
|герб                  = 
|сцяг                  = 
|шырыня герба          = 
|шырыня сцяга          = 
|выява                 = Dhakarushhour (54).JPG
|подпіс                = 
|lat =
|long =
 |lat_dir = N|lat_deg = 23|lat_min = 42|lat_sec = 
 |lon_dir = E|lon_deg = 90|lon_min = 22|lon_sec = 
 |CoordAddon           = type:city(9724976)_region:BD
 |CoordScale           = 
|памер карты краіны    = 
|памер карты рэгіёна   = 
|памер карты раёна     = 
|від рэгіёна           = 
|рэгіён                = 
|від раёна             = 
|раён                  = 
|карта краіны          = 
|карта рэгіёна         = 
|карта раёна           = 
|унутранае дзяленне    = 
|від главы             = 
|глава                 = 
|першае згадванне      = 
|ранейшыя імёны        = 
|статус з              = 
|плошча                = 81,585
|від вышыні            = 
|вышыня цэнтра НП      = 
|афіцыйная мова        = 
|афіцыйная мова-ref    = 
|насельніцтва          = {{Рост}} 11 872 119
|год перапісу          = 2011
|шчыльнасць            = 45000
|нацыянальны склад     = 
|канфесійны склад      = 
|часавы пояс           = +6
|DST                   = 
|тэлефонны код         = +880
|паштовы індэкс        = 
|паштовыя індэксы      = 1000, 1100, 12хх, 13хх
|аўтамабільны код      = 
|від ідэнтыфікатара    = 
|лічбавы ідэнтыфікатар = 
|катэгорыя ў Commons   = Dhaka
|сайт                  = http://dhakacity.org/
|мова сайта            = en
|мова сайта 2          = 
|мова сайта 3          = 
|мова сайта 4          = 
|мова сайта 5          = 
|add1n                 = 
|add1                  = 
|add2n                 = 
|add2                  = 
|add3n                 = 
|add3                  = 
}}
'''Да́ка''' ({{lang-bn|ঢাকা}}) — сталіца і найбуйнейшы горад [[Бангладэш]]. Размешчаны ў дэльце [[Ганг]]а, на левым беразе [[Бурыганга]]. Дака была сталіцай [[Бенгалія|Бенгаліі]] ў [[1608]]—[[1717]] гадах, [[сталіца]] [[Бангладэш]] з [[1971]] года. Насельніцтва горада — 11 872 119 жыхароў (2011) <ref>http://203.112.218.66/WebTestApplication/userfiles/Image/BBS/Socio_Economic.pdf {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20151005135809/http://203.112.218.66/WebTestApplication/userfiles/Image/BBS/Socio_Economic.pdf |date=5 кастрычніка 2015 }}</ref>.

Заснаваны ў VII стагоддзі. Назва горада паходзіць па адной версіі, ад імя індуісцкай багіні ўрадлівасці [[Дурга|Дургі]], па іншай, ад назвы трапічнага дрэва, якое дае каштоўную смалу.

Дака размешчана на беразе ракі Бурхі-Ганга, каля зліцця рэк [[Падма|Падмы]] і [[Мегхна|Мегхны]]. З'яўляецца рачным портам у [[Дэльта Ганга|дэльце Ганга]] і [[Брахмапутра|Брахмапутры]], а таксама цэнтрам воднага турызму.

== Гісторыя ==
[[Выява:Lalbager Kella 01.jpg|thumb|left| Форт [[Лалбах]], пабудаваны сынам [[Аўрангзеб]]а]]
Узнікненне паселішча на тэрыторыі, якую цяпер займае Дака, адносіцца да VII стагоддзя. Тэрыторыя горада знаходзілася пад уладай [[Будызм|будыйскага]] царства [[Камарупа]] і імперыі [[Пала]], перш чым перайшла пад кантроль [[індуізм|індуісцкай]] дынастыі [[дынастыя Сена|Сена]] ў IX стагоддзі<ref name="moudud">{{Cite book|title=South Asia: Eastern Himalayan Culture, Ecology and People|author=Hasna Jasimuddin Moudud|isbn=9840801651|year=2001|publisher=Academic Press and Publishers|location=Dhaka}}</ref>. Назва горада, магчыма, з'явілася ў выніку заснавання храма багіні Дхакешвары царом Балал Сенай у XII стагоддзі<ref>{{Cite book|author=Nagendra K. Singh|title=Encyclopaedia of Bangladesh (Hardcover)|page=19|publisher=Anmol Publications Pvt Ltd|year=2003|isbn=8126113901}}</ref>. Дака і яе наваколлі ў гэты перыяд вызначаліся як ''Бенгала''. Сам горад складаўся з некалькіх рынкаў, такіх як кірмаш Лакшмі, кірмаш Шанкхары, Кумартулі і інш. Пасля дынастыі Сена ў Дацы паслядоўна кіравалі [[цюркі|цюркскія]] і [[Пуштуны|пуштунскія]] губернатары [[Дэлійскі султанат|Дэлійскага султаната]], перш чым яна ўвайшла ў [[Імперыя Вялікіх Маголаў|Імперыю Вялікіх Маголаў]] у 1608 годзе<ref>{{Cite book|author=Taru Bahl & M.H. Syed|title=Encyclopaedia of the Muslim World|page=55|publisher=Anmol Publications PVT|year=2003|isbn=8126114193}}</ref>. Развіццё паселішча, у тым ліку за кошт павелічэння жыллёвага будаўніцтва, прывяло да значнага росту насельніцтва, у выніку чаго горад быў абвешчаны сталіцай (''раджмахал'') Бенгаліі ў перыяд кіравання [[Вялікія Маголы|Вялікіх Маголаў]] у 1608 годзе<ref name="britannica2">{{cite web|url=http://search.eb.com/eb/article-9030205|year=2009|publisher=Encyclopedia Britannica|access-date=2007-04-23|title=Dhaka|archive-url=https://www.webcitation.org/61CZcucOx?url=https://www.britannica.com/bps/failedlogin|archive-date=25 жніўня 2011|url-status=live}}</ref><ref name="cantt">{{cite web|last=Roy|first=Pinaki|date=2008-07-28|url=http://www.thedailystar.net/story.php?nid=47801|title=Golden past of olden Dhaka|publisher=The Daily Star|access-date=2009-03-21|archive-url=https://www.webcitation.org/61CZdRLrn?url=http://www.thedailystar.net/story.php?nid=47801|archive-date=25 жніўня 2011|url-status=live}}</ref>. Магольскі [[субадар]] [[Іслам-хан]] быў першым кіраўніком горада<ref>{{Cite book|author=Francis Bradley Bradley-Birt|title=The Romance of an Eastern Capital|url=https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.44648|page=[https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.44648/page/n304 264]|publisher=Smith, Elder, & Co|year=1906}}</ref>. Хан даў імя гораду «Джахангір Нагар» (জাহাঙ্গীর নগর;''Горад Джахангіра'') у гонар імператара Вялікіх Маголаў [[Джахангір]]а, аднак гэта імя было прыбрана з назвы неўзабаве пасля смерці Джахангіра. Асноўнае павелічэнне горада мела месца падчас кіравання [[Шайста-хан]]а<ref name="cantt" /><ref name="banglapedia">{{cite web|last=Chowdhury|first=A.M.|publisher=Banglapedia|date=2007-04-23|url=http://banglapedia.search.com.bd/HT/D_0145.htm|title=Dhaka|access-date=2007-04-23|archive-url=https://www.webcitation.org/61CZdzbBm?url=http://banglapedia.search.com.bd/HT/D_0145.htm|archive-date=25 жніўня 2011|url-status=live}}</ref>. Горад меў плошчу 19 на 13 кіламетраў (12 на 8 міль), з насельніцтвам каля аднаго мільёна чалавек<ref name="atiqullah">{{Cite book|title=Growth of Dacca City: Population and Area (1608–1981)|page=6|author=M. Atiqullah and F. Karim Khan|publisher=Social Science Research Project, University of Dacca Press|year=1965}}</ref>.

[[Выява:Ahsan_Manzil-Front_View.jpg|thumb|210px|right|Палац бенгальскіх [[набоб|навабаў]]]]
[[Брытанская Ост-Індская кампанія]] ў [[1765]] годзе атрымала права збіраць падаткі (''права дзівані''), а ў [[1793]] годзе ўзяла на сябе кіраванне горадам, калі бенгальскія [[набоб|навабы]] былі вымушаны адмовіцца ад сваёй улады над Бенгаліяй, [[Біхар (штат)|Біхарам]] і [[Арыса]]й. Такім чынам, горад перайшоў пад поўны брытанскі кантроль. Насельніцтва горада рэзка скарацілася ў гэты перыяд<ref name="atiqullah2">{{Cite book|title=Growth of Dacca City: Population and Area (1608–1981)|page=7|author=M. Atiqullah and F. Karim Khan|publisher=Social Science Research Project, University of Dacca Press|year=1965|quote=With the growth of Calcutta (founded by Job Charnock in 1690), the business centres started moving to Calcutta followed by flight of capital and labour force from Dacca. By 1800, Calcutta became a city of 500 thousands, (Ghosh, 1950 pp 53–54) and Dacca declined to 200 thousands, the population of 160 years before.}}</ref>, у той час як размешчаная побач [[Калькута]] развівалася. Неўзабаве Дака таксама стала развівацца. Сучасная сістэма водазабеспячэння была ўведзена ў эксплуатацыю ў [[1874]] годзе, а электразабеспячэнне з'явілася ў [[1878]] годзе<ref>{{Cite book|author=H Furumai, F Kurisu & H Katayama|title=Southeast Asian Water Environment 2: Selected Papers from the Second International Symposium on Southeast Asian Water Environment|page=205|publisher=IWA Publishing|year=2008|isbn=1-84339-124-4}}</ref><ref>{{Cite book|author=Mohammad Atiqullah & Fazle Karim Khan|title=Growth of Dacca City: Population and Area, 1608–1981|page=10|publisher=University of Dacca|year=1965}}</ref>. Побач з горадам з'явіўся [[кантонмент]] Дака, які служыў ваеннай базай для брытанскіх і бенгальскіх салдатаў<ref name="cantt1">{{cite web
 |last        = Roy
 |first       = Pinaki
 |date        = 2008-07-28
 |url         = http://www.thedailystar.net/story.php?nid=47801
 |title       = Golden past of olden Dhaka
 |publisher   = The Daily Star
 |access-date  = 2009-03-21
 |archive-url  = https://www.webcitation.org/61CZdRLrn?url=http://www.thedailystar.net/story.php?nid=47801
 |archive-date = 25 жніўня 2011
 |url-status     = live
}}</ref>.

У [[1905]] годзе ў выніку няўдалага [[Першы падзел Бенгаліі|першага падзелу Бенгаліі]] Дака была абвешчана сталіцай зноў створанай дзяржавы [[Усходняя Бенгалія]], але ўжо ў [[1911]] годзе Бенгалія зноў аб'ядналася<ref name="cantt" />. У [[1947]] годзе пасля [[падзел Брытанскай Індыі|падзелу Брытанскай Індыі]] Дкка стала сталіцай [[Усходні Пакістан|Усходняга Пакістана]]. Пасля гэтага паміж абшчынамі горада сталі адбывацца сутыкненні. Большая частка індускага насельніцтва горада адправілася ў Індыю, у той час як у Даку прыехала мноства [[мусульмане|мусульман]]. У горадзе, які з'яўляўся цэнтрам рэгіянальнай палітыкі пачасціліся забастоўкі і акты гвалту<ref name="cantt" />. Прызнанне [[урду]] адзінай афіцыйнай мовай Пакістана прывяло да маштабных акцый пратэсту. У выніку прыгнечання [[Барацьба за статус бенгальскай мовы|дэманстрацыі ў падтрымку бенгальскай мовы]] паліцыяй было застрэлена некалькі студэнтаў<ref name="CALC">{{Cite news
|url=http://findarticles.com/p/articles/mi_qa4014/is_200201/ai_n9028755/pg_2
|title=Calcutta and Dhaka: A tale of two cities
|access-date=2006-09-27
|last=Richards
|first=John
|year=2002
|publisher=Inroads
|archive-url=https://web.archive.org/web/20101127071047/http://findarticles.com/p/articles/mi_qa4014/is_200201/ai_n9028755/pg_2/ |archive-date=27 лістапада 2010 }}</ref>. На працягу 1950-х і 1960-х гадоў, Дака заставалася цэнтрам палітычнай дзейнасці, узмацняліся патрабаванні аўтаноміі для бенгальскага насельніцтва<ref>{{Cite book| author = The Feminist Review Collective | title = Feminist Review (Issue 37) | publisher = Routledge | date = 28 March 1991 | page = 40 | isbn = 0-415-06536-4}}</ref>.

У [[1970]] годзе разбуральны [[цыклон Бхола]] паразіў большую частку рэгіёна, у выніку чаго загінулі каля паўмільёна чалавек<ref>{{Cite news| title = Timeline: Major tropical cyclones | publisher = BBC News| date = 2008-05-05 | url = http://news.bbc.co.uk/2/hi/special_report/7384545.stm | access-date =2009-03-17 }}</ref>. Больш паловы горада было затоплена<ref>{{Cite book| last = Srivastava | first = H. N. |author2=G. D. Gupta | title = Management of natural disasters in developing countries | publisher = Centre for Science & Technology of the Non-Aligned and other Developing Countries | year = 2006 | page = 14 | isbn = 81-7035-425-0}}</ref>. З-за недастатковых высілкаў улад, накіраваных на праўхіленне наступстваў цыклона, а таксама праз этнічную [[дыскрымінацыя|дыскрымінацыю]] грамадская незадаволенасць стала ўзрастаць. [[7 сакавіка]] [[1971]] года бенгладэшскі палітык [[Муджыбур Рахман]] арганізаваў нацыяналістычны мітынг на іпадроме Рамна<ref name="cantt" /><ref name="CALC"/>. У выніку [[26 сакавіка]] была абвешчана незалежнасць Бангладэш<ref name="CALC"/>. У адказ на гэта пакістанская армія пачала ваенную аперацыю па ўсталяванні кантролю над Усходнім Пакістанам, у выніку чаго было забіта мноства мірных бангладэшцаў<ref name="SelectiveGenocide">{{cite web|author=Archer Blood|url=http://www.gwu.edu/~nsarchiv/NSAEBB/NSAEBB79/BEBB1.pdf|title=Transcript of Selective Genocide Telex|format=PDF|publisher=Department of State, United States|access-date=2009-02-27|archive-url=https://www.webcitation.org/683agkJAT?url=http://www.gwu.edu/~nsarchiv/NSAEBB/NSAEBB79/BEBB1.pdf|archive-date=30 мая 2012|url-status=live}}</ref>. У канфлікт умяшалася Індыя і [[16 снежня]] ў выніку пасля яе перамогі ў [[Трэцяя інда-пакістанская вайна|вайне]] Бангладэш здабыў незалежнасць<ref name="war">{{cite web
 |last        = Sheren
 |first       = Syeda Momtaz
 |publisher   = Banglapedia: National Encyclopedia of Bangladesh
 |url         = http://banglapedia.net/HT/W_0020.HTM
 |title       = War of Liberation, The
 |access-date  = 2009-03-21
 |archive-url  = https://web.archive.org/web/20070124071120/http://banglapedia.net/HT/W_0020.HTM
 |archive-date = 24 студзеня 2007
 |url-status     = dead}}</ref>. У Дацы, якая стала сталіцай краіны, пачаўся значны рост насельніцтва, туды пераязджалі шматлікія рабочыя з сельскай мясцовасці<ref name="IRIN">{{cite web|title=BANGLADESH: Jobless rural poor rush to the cities|url=http://www.irinnews.org/Report.aspx?ReportId=77267|format=PHP|publisher=[[Integrated Regional Information Networks]]: UN Office for the Coordination of Humanitarian Affairs|access-date=2009-03-21|archive-url=https://www.webcitation.org/683ahA65i?url=http://www.irinnews.org/Report/77267/BANGLADESH-Jobless-rural-poor-rush-to-the-cities|archive-date=30 мая 2012|url-status=live}}</ref>. Рост гандлю і прамысловасці, а таксама насельніцтва горада стварыла дадатковыя праблемы для інфраструктуры і сферы паслуг<ref>{{Cite book|author=United Nations Human Settlements Program, United Nations Human Settlements Program|title=Enhancing Urban Safety and Security: Global Report on Human Settlements 2007|page=184|publisher=Earthscan|year=2007|isbn=1-84407-479-X}}</ref>. За пашырэннем межаў горада рушыў услед будаўнічы бум.

{{See also|Масавае забойства ва ўніверсітэце Дакі}}

== Клімат ==
Дака з'яўляецца горадам з гарачым, душным і вільготным [[трапічны клімат|трапічным кліматам]]. Па класіфікацыі Дака мае трапічны вільготны і сухі клімат. Праз горад праходзяць [[мусоны]]. Сярэднгегадавая тэмпература 28 °С і вагаецца ад 20&nbsp;°C у студзені і да 32&nbsp;°C у маі<ref name=weather1>{{cite web|url=http://www.weatherbase.com/weather/weather.php3?s=032914&refer=/|title=Weatherbase: Historical Weather for Dhaka, Bangladesh|access-date=2008-12-15|publisher=weatherbase.com|archive-url=https://www.webcitation.org/61CZeYEgl?url=http://www.weatherbase.com/weather/weather.php3?s=032914|archive-date=25 жніўня 2011|url-status=live}}</ref>. Амаль 80 % сярэднегадовай колькасці [[ападкі|ападкаў]] ад 1854 мм выпадаюць у перыяд з мая па верасень<ref name=weather1/>. Павелічэнне забруджвання паветра і вады, якія вынікаюць з аўтамабільных коркаў і прамысловых выкідаў  - гэта сур'ёзная праблема, якае ўплывае на грамадскае здароўе і якасць жыцця ў горадзе<ref name = "Geo2"/>. Водныя аб'екты і балоты вакол Дакі могуць быць знішчаны, паколькі на іх месцы будуюць шматпавярховыя дамы і іншыя аб'екты нерухомасці. Звязаная з забруджваннем навакольнага асяроддзя, [[эрозія]] натуральных месцаў рассялення пагражае знішчыць большую частку рэгіянальнай біяфаўны<ref name="Geo2">{{Cite news
|last=Mondal
|first=M. Abdul Latif
|date=2006-09-27
|url=http://www.thedailystar.net/suppliments/2006/15thanniv/ourcities/ourcities28.htm
|title=Our Cities: 15th Anniversary Special
|publisher=The Daily Star
|access-date=2006-09-27
}}</ref>.

* Сярэднегадовая [[тэмпература]] — +26&nbsp;°C
* Сярэднегадовая [[Шкала Бофарта|хуткасць ветра]] — 6 м/с
{{Клімат горада
|Горад_род=Дакі
|Крыніца=[http://www.weatherbase.com/weather/weatherall.php3?s=32914&refer=/&units=metric Weatherbase]
| Сту_сяр=19           | Сту_сяр_апад=0
| Лют_сяр=22           | Лют_сяр_апад=20
| Сак_сяр=26           | Сак_сяр_апад=50
| Кра_сяр=28            | Кра_сяр_апад=110
| Май_сяр=28            | Май_сяр_апад=260
| Чэр_сяр=28            | Чэр_сяр_апад=350
| Ліп_сяр=28          | Ліп_сяр_апад=390
| Жні_сяр=29           | Жні_сяр_апад=310
| Вер_сяр=28           | Вер_сяр_апад=250
| Кас_сяр=27           | Кас_сяр_апад=160
| Ліс_сяр=24            | Ліс_сяр_апад=30
| Сне_сяр=20        | Сне_сяр_апад=0
| Год_сяр=26            | Год_сяр_апад=1970
| Сту_сяр_мін=14      | Сту_сяр_макс=24
| Лют_сяр_мін=17      | Лют_сяр_макс=26
| Сак_сяр_мін=22     | Сак_сяр_макс=30
| Кра_сяр_мін=25      | Кра_сяр_макс=31
| Май_сяр_мін=26      | Май_сяр_макс=31
| Чэр_сяр_мін=27       | Чэр_сяр_макс=31
| Ліп_сяр_мін=27      | Ліп_сяр_макс=30
| Жні_сяр_мін=27      | Жні_сяр_макс=31
| Вер_сяр_мін=26    | Вер_сяр_макс=30
| Кас_сяр_мін=25        | Кас_сяр_макс=30
| Ліс_сяр_мін=20      | Ліс_сяр_макс=28
| Сне_сяр_мін=16      | Сне_сяр_макс=25
| Год_сяр_мін=22      | Год_сяр_макс=29
| Сту_а_макс=29       | Сту_а_мін=9
| Лют_а_макс=33        | Лют_а_мін=9
| Сак_а_макс=38       | Сак_а_мін=14
| Кра_а_макс=38       | Кра_а_мін=18
| Май_а_макс=38       | Май_а_мін=21
| Чэр_а_макс=39       | Чэр_а_мін=22
| Ліп_а_макс=37       | Ліп_а_мін=24
| Жні_а_макс=37       | Жні_а_мін=23
| Вер_а_макс=35       | Вер_а_мін=21
| Кас_а_макс=34       | Кас_а_мін=18
| Ліс_а_макс=32       | Ліс_а_мін=12
| Сне_а_макс=30      | Сне_а_мін=10
| Год_а_макс=39       | Год_а_мін=9
|}}

== Насельніцтва ==
[[Выява:Star mosque.jpg|200px|right|thumb|[[Мячэць Зоркі]]]]
Насельніцтва горада ў яго адміністрацыйных межах складае каля 7 млн чалавек, насельніцтва разрослай агламерацыі — каля 12,8 млн чалавек (на 2008 год). Штогадовы рост насельніцтва — каля 4,2 % (адзін з самых высокіх паказчыкаў сярод гарадоў Азіі), тлумачыцца велізарным прытокам мігрантаў з сельскіх раёнаў краіны. Паводле даных часопіса ''Far Eastern Economic Review'', да 2025 годзе насельніцтва горада можа дасягнуць 25 млн чалавек.

Узровень пісьменнасці насельніцтва — 68,3 %. Каля 90 % вызнаюць [[іслам]], другі па распаўсюджанасці — індуізм (9 %). 1 % прыпадае на [[хрысціяне|хрысціян]] і [[будызм|будыстаў]], доля якіх прыкладна роўная. Абсалютная большасць насельніцтва гаворыць на [[бенгальская мова|бенгальскай мове]], з прычыны мігрантаў з усіх канцоў Бангладэш, бенгальская мова тут з вялікімі рэгіянальнымі варыяцыямі, уключаючы сіялхецкі і чытагонгскі дыялекты. У сферы бізнесу распаўсюджана [[англійская мова]], маецца досыць вялікая дыяспара, якая размаўляе на [[урду]] (па афіцыйных дадзеных каля 40 тыс. чалавек, насамрэч, хутчэй за ўсё больш).
== Эканоміка ==
У горадзе размешчана большая частка прамысловасці краіны, прадстаўленая вытворчасцю [[джут]]авага валакна, [[бавоўна|баваўнянай]], металаапрацоўчай, харчовы і іншымі галінамі. Маецца вытворчасць [[Муслін, тканка|мусліну]]. Рэгіён, у якім размешчана Дака, спецыялізуецца на гадоўлі джуту і [[рыс]]у.

Па даных на 2009 год ВУП Дакі склаў 85 млрд долараў ЗША, штогадовы рост ВУП складае 6,2 %. Сярэдні прыбытак на душу насельніцтва складае 1350 долараў у год. Тым не менш, каля 34 % гаспадарак пражываюць за мяжой беднаты, значная частка выжывае на 5 долараў на дзень. Узровень беспрацоўя застаецца высокім — каля 19 %.

== Транспарт ==
[[Выява:Rickshaws everywhere.jpg|210px|right|thumb|Рыкшы ў Дацы]]
Важнай часткай грамадскага транспарта Дакі з'яўляюцца веларыкшы і матарыкшы, штодня на працу выходзіць каля 400 тыс. рыкшаў. Тым не менш, толькі каля 85 тыс. рыкшаў маюць ліцэнзію на гэты від дзейнасці. Веларыкшы забаронены ў многіх частках горада, бо служаць прычынай моцных дарожных затораў. Аўтобусны парк абслугоўваецца дзяржаўнай кампаніяй Bangladesh Road Transport Corporation (BRTC), а таксама прыватнымі аператарамі.

Дака — важны транспартны вузел, які злучае многія часткі краіны і суседнія рэгіёны [[Індыя|Індыі]]. Порт Дакі — адзін з найбуйнейшых рачных портаў у свеце, злучае горад з унутранымі абласцямі краіны ўздоўж ракі Бурыганга і іншых рукавоў [[Дэльта Ганга|дэльты Ганга]].

Аэрапорт Дакі (''Shahjalal International Airport'') — самы буйны і самы загружаны ў краіне, размешчаны ў 15 км ад цэнтра горада. На гэты аэрапорт прыпадае да 52 % усіх міжнародных і ўнутраных рэйсаў Бангладэш.
== Адукацыя ==
У Дацы размешчана 52 [[універсітэт]]а, найстарэйшы з іх — ''Dhaka College'', які таксама з'яўляецца адной з найстарэйшых навучальных устаноў [[Брытанская Індыя|Брытанскай Індыі]], быў заснаваны ў 1840 годзе. Тут размешчаны найбуйнейшы ўніверсітэт Бангладэш — [[Універсітэт Дакі]], дзе навучаюцца больш 30 тыс. студэнтаў. Іншыя важныя выбітныя навучальныя ўстановы Дакі ўключаюць: ''Jahangirnagar University'', ''Bangladesh University of Engineering and Technology (BUET)'', ''The Dhaka Medical College'', ''Sir Salimullah Medical College'' і інш.

== Медыя ==
У Дацы выдаюцца найбуйнейшыя і найстарэйшыя газеты краіны, сярод іх: ''Daily Ittefaq'', ''Daily Azad'', ''Manabzamin'', ''Daily Janakantha'', ''Daily Prothom Alo'', ''Amar Deshі'' інш. Асноўныя англамоўныя газеты ўключаюць ''The Daily Star'', ''The Independent'', ''New Age'' і ''The Financial Express''.

У Дацы размешчана штаб-кватэра бангладэшскага дзяржаўнага тэлебачання ''BTV''. Прыватныя каналы, якія базуюцца ў горадзе, ўключаюць ''Bangla Vision'', ''RTV'', ''ATN Bangla'', ''Channel I'', ''NTV'', ''Ekushey Television'', ''Banglavision''. Дзяржаўная радыёстанцыя ''Bangladesh Betar'' і такія прыватныя радыёстанцыі як ''Radio Foorti'', ''Radio Today'', ''Radio Amar'' і іншыя таксама маюць свае штаб-кватэры ў Дацы.
== Спорт ==
[[Выява:Mirpurstadium201.jpg|thumb|210px|Матч па [[крыкет|крыкеце]] паміж камандамі [[Бангладэш]] і [[Індыя|Індыі]] ]] [[Крыкет]] і [[футбол]] — самыя папулярныя віды спорту <ref>{{Cite book|chapter=Bangladesh|title=The New Encyclopaedia Britannica|editor=Robert MacHenry|page=[https://archive.org/details/newencyclopaedia07ency/page/717 717]|publisher=Encyclopaedia Britannica|year=1993|isbn=0852295715|url=https://archive.org/details/newencyclopaedia07ency/page/717}}</ref> . У моладзевых камандах гуляюць выхаванцы школ, каледжаў і прыватныя асобы. Mohammedan Sporting Club і Abahani Krira Chakra з'яўляюцца двума з самых вядомых футбольных каманд, якія падтрымліваюць жорсткую канкурэнтную барацьбу <ref name="starsport">{{cite web|url=http://www.thedailystar.net/2007/06/17/ d70617040133.htm|title=Tasty derby drawn|author=Al Musabbir Sadi|publisher=The Daily Star|date=2007-06-17|archive-url=https://www.webcitation.org/61CZf2waB?url=http://www.thedailystar.net/2007/06/17/d70617040133.htm|archive-date=25 жніўня 2011|access-date=15 студзеня 2022|url-status=live}}</ref>.

Дака праводзіла першы афіцыйны турнір па крыкеце, падчас якога Пакістан ў 1954 годзе гуляў супраць Індыі <ref name="First test">{{Cite news
| author = Cricinfo
| date = 2006-09-07
| url = http://content-usa.cricinfo.com/bangladesh/content/ground/56661.html
| title = Stadium
| access-date = 2006-05-26
}}</ref>. Нацыянальны стадыён ''Bangabandhu National Stadium'' раней быў галоўным стадыёнам Індыі для ўнутраных і міжнародных спаборніцтваў па крыкеце, але цяпер на ім праводзяцца выключна футбольныя матчы <ref name="First test2">{{cite web
 | Author = Cricinfo
 | Date = 2006-09-07
 | Url = http://content-usa.cricinfo.com/bangladesh/content/ground/56661.html
 | Title = First test
 | Accessdate = 2006-05-26
 | Archiveurl = http://www.webcitation.org/61CZfWjGx
 | Archivedate = 2011-08-25
}}</ref> . У 2011 ў Індыі, [[Шры-Ланка|Шры—Ланцы]] і Бангладэш быў праведзены X Чэмпіянат свету па крыкеце (14 краін-удзельніц, золата дасталася камандзе Індыі), шэсць матчаў якога было згуляна ў Дацы і два — у [[Чытагонг]]у (другім па велічыні (4 мільёны жыхароў) горадзе Бангладэш) <ref>{{Cite news | url = http://news.bbc.co.uk/sport2/hi/cricket/5160396.stm | title = India lands 2011 World Cup final | publisher = BBC News | access-date = 2006-07-09 | date = 2006-07-08}}</ref>. У Дацы знаходзіцца бангладэшскі Спартыўны савет, які адказвае за садзейнічанне ў правядзенні спартыўных мерапрыемстваў па ўсёй краіне. Дака таксама мае стадыёны, якія ў асноўным выкарыстоўваецца для ўнутраных спаборніцтваў — такія, як Sher — e — Bangla Mirpur Stadium (у Mirpur) і Dhanmondi Cricket Stadium а таксама Outer Stadium Ground <ref>{{cite web
 | Author = Cricinfo
 | Url = http://content-usa.cricinfo.com/bangladesh/content/town/56660.html
 | Title = Grounds — Bangladesh : Dhaka
 | Accessdate = 2008-03-13
 | Archiveurl = http://www.webcitation.org/61CZgUElG
 | Archivedate = 2011-08-25
}}</ref> . Універсітэт Дакі праводзіць мноства турніраў паміж ВНУ горада <ref>{{Cite book | author = Muhammad Abdur Rahim | title = The History of the University of Dacca | page = 161 | publisher = University of Dacca | year = 1981}}</ref>.

== Славутасці ==
* [[Байтул Мукарам]]
* [[Мячэць Бінат Бібі]]
* Армянская [[Царква Святога Уваскрэшання, Дака|Васкрасенская царква]]
* У горадзе размешчаны Нацыянальны музей Бангладэш, у якім знаходзіцца калекцыя прадметаў мастацтва і археалогіі.

== Гарады-пабрацімы ==
* [[Гуанчжоў]]
* [[Ісламабад]]
* [[Эр-Рыяд]]
* [[Нью-Дэлі]]
* [[Тэгеран]]
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}

== Літаратура ==
* Pryer, Jane (2003). Poverty and Vulnerability in Dhaka Slums: The Urban Livelihood Study. Ashgate Publishing. ISBN 0-7546-1864-1. OCLC 123337526 243482310 50334244 50939515.
* Rabbani, Golam (1997). Dhaka, from Mughal outpost to metropolis. University Press, Dhaka. ISBN 984-05-1374-5.
* Ahmed, Sharifuddin (1991). Dhaka: Past, Present and Future. The Asiatic Society, Dhaka. ISBN 984-512-335-0.
* Sarkar, Sir Jadunath (1948). History of Bengal (II). Dhaka.
* Taifoor, S.M (1956). Glimpses of Old Dacca. Dhaka.
* Karim, Abdul (1992). History of Bengal, Mughal Period (I). Rajshahi.

== Спасылкі ==
{{Commons|Category:Dhaka}}
* [http://www.world-capitals.ru/?Dakka Сталіцы свету — Дака] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20090812100459/http://www.world-capitals.ru/?Dakka |date=12 жніўня 2009 }}

{{Сталіцы Азіі}}

{{DEFAULTSORT:Дака}}
[[Катэгорыя:Гарады Бангладэш|*]]
[[Катэгорыя:Сталіцы дзяржаў]]
[[Катэгорыя:Дака| ]]
[[Катэгорыя:Вікіпедыя:Істотныя артыкулы]]