Перайсці да зместу

Джакама дэла Порта

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Джакама дэла Порта
Giacomo della Porta
Дата нараджэння 1532[1][2]
Месца нараджэння
Дата смерці 3 верасня 1602(1602-09-03)[3][4][…]
Месца смерці
Працы і дасягненні
Працаваў у гарадах Рым, Фраскаці
Архітэктурны стыль Архітэктура Адраджэння, маньерызм, архітэктура барока
Найважнейшыя пабудовы Іль-Джэзу, купал сабора Святога Пятра
Уплыў Мікеланджэла Буанароці і Джакама да Віньёла
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Джакама дэла Порта (італ.: Giacomo della Porta, 1533, Парлеца — 1602, Рым) — італьянскі архітэктар.

Біяграфія

[правіць | правіць зыходнік]

Нарадзіўся ў Ламбардыі, асноўныя пабудовы стварыў у Рыме і Папскай вобласці. Вучыўся ў Мікеланджэла і да Віньёлы. Пасля іх смерці яму прыпадае сканчаць некаторыя іх працы, пры гэтым дэла Порта працягвае барочныя тэндэнцыі, вызначаныя Віньёлай. Так, Порта змяніў некаторыя прапорцыі купала сабора Св. Пятра ў праекце Мікеланджэла. Пра фасад Іль-Джэзу сучасны даследчык піша: «У той час як Віньёла прапануе прамавугольны цэнтр з дапаможнымі крыламі, дэла Порта стварае крэшчэнда, вылучаючы галоўны партал уварваннем франтона ў франтоне і сцягвае ўсе нішы да цэнтральнай вобласці, пакідаючы вонкавыя крылы голымі»[6]. Характэрна разнастайнасць дэкаратыўных элементаў — валют, пілястр, паўкалон.

Да самастойных прац Порты адносяцца шматлікія свецкія і царкоўныя пабудовы, а таксама некалькі рымскіх фантанаў.

Асноўныя пабудовы

[правіць | правіць зыходнік]

Зноскі

  1. ↑ RKDartists Праверана 5 верасня 2017.
  2. ↑ а б Czech National Authority Database Праверана 8 чэрвеня 2022.
  3. ↑ Giacomo Della Porta // Benezit Dictionary of Artists — OUP, 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7 Праверана 9 кастрычніка 2017.
  4. ↑ Giacomo della Porta // RKDartists Праверана 9 кастрычніка 2017.
  5. ↑ Artists of the World Online, Allgemeines Künstlerlexikon Online, AKL Online / Hrsg.: A. Beyer, B. Savoy — B: K. G. Saur Verlag, Verlag Walter de Gruyter, 2009. — ISSN 2750-6088 — doi:10.1515/AKL Праверана 13 снежня 2023.
  6. ↑ M. W. Cole. Sixteenth-Century Italian Art. Blackwell Publishing, 2006. — P.379.

Літаратура

[правіць | правіць зыходнік]
  • Giovanni Baglione, Le Vite de' Pittori, Scultori et Architetti dal Pontificato di Gregorio XIII fino a tutto quello d'Urbano VIII, Roma 1642, 4, 5, 58, 76-78, 196, 306.
  • Filippo Titi, Descrizione delle Pitture, Sculture e Architetture esposte in Roma, Marco Pagliarini, Roma 1674, rivista da Giovanni Bottari 1763, 4, 12, 16, 18, 52, 61, 69, 85, 86, 94, 109, 146, 156, 160, 162, 172, 174, 184, 186, 197, 213, 217, 236, 357, 358, 381, 392, 422, 470.
  • Giuseppe Merzario, I Maestri Comacini. Storia artistica di mille duecento anni (600 – 1800), volumi I-II, G. Agnelli, Milano, 1893.
  • O. Pollak, Ausgewählte Akten zur Geschichte der Römischen Peterskirche (1536-1621), in Jahrbuch der Königlch Preussischen Kunstsammlungen, Supplemento, XXXVI, 1915, 84.
  • Ugo Donati,Artisti ticinesi a Roma, Bellinzona 1942, 22 e numero 5; 38.
  • Alessandro Giobbi, Testimonianze di Storia di Claino con Osteno, Osteno 1971.
  • K. Schwager, Giacomo Della Porta. Herkunft und Anfänge in Rom, in Römisches Jahrbuch für kunstgedchichte, XV, 1975, 129, numero 106.
  • Adolf K Placzek, Macmillan Encyclopedia of Architects, Volumi 3, The Free Press, ISBN 0-02-925000-5. NA40.M25 Londra 1982, 456-457.
  • AA.VV., La scultura a Genova e in Liguria, 1, 1987.
  • A. Bedon, Della Porta Giacomo, ad vocem in Dizionario Biografico degli Italiani, 37, Roma 1989, 160-170.
  • Luca Maggi, Giacomo Della Porta, il S. Paolo alle Tre Fontane, Bonsignori, Roma 1996.
  • Katherine Rinne, "Fluid Precision: Giacomo della Porta and the Acqua Vergine fountains of Rome", in Landscapes of Memory and Experience, ed. Jan Birksted (London, 2000), 183-201.
  • Alverio Gualandris, Porlezza. Storia-Arte-Statuti-Artisti-Documenti, Attilio Sampietro Editore, Menaggio 2003, 174-176.
  • Giorgio Mollisi, La Genova dei Ticinesi. Gli artisti provenienti dal Ticino a Genova dal Medioevo al Settecento, in Arte&Storia, anno 5, numero 20, Edizioni Ticino Management, Lugano 2004, 48-49.
  • AA.VV., Enciclopedia Biografica Universale, volume V, ad vocem, Treccani, Roma 2007 (on-line(недаступная спасылка)).
  • Riccardo Navone, Viaggio nei Caruggi, edicole votive, pietre e portali, Fratelli Frilli Editori, Genova 2007, 100, 159, 192, 247, 251, 275, 408.
  • Giorgio Mollisi, Di alcuni artisti sistini del lago di Lugano. Precisazioni e scoperte, in Giorgio Mollisi (a cura di), Arte&Storia, Svizzeri a Roma nella storia, nell'arte, nella cultura, nell'economia dal Cinquecento ad oggi, Edizioni Ticino Management, anno 8, numero 35, settembre-ottobre 2007, Lugano 2007, 66-68.
  • Katherine W. Rinne, Between Precedent and Experiment: the Restoration of the Acqua Vergine (1560-1570), in L. Roberts, S. Schaffer and P. Dear (a cura di), The mindful hand: inquiry and invention from the late Renaissance to early industrialisation, University of Chicago Press, Chicago 2007, 95-115.

Спасылкі

[правіць | правіць зыходнік]
Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Джакама_дэла_Порта&oldid=4624377"