Дыёптр
Дыёптр (стар.-грэч.: δι-όπτρα)- найпрасцейшае прыстасаванне для ўстаноўкі напрамку на аб'ект. Ставіць сабой дзве пласцінкі, умацаваныя на канцах алідады (паваротнай дошкі). У адной пласцінцы, званай вочным дыёптрам, маецца невялікая адтуліна або вузкая шчыліна. У супрацьлеглай пласцінцы, званай прадметным дыёптрам, у значна большай адтуліне замацаваная мушка або тонкі валасок. Выкарыстанне дыёптра ажыццяўляцца паваротам алідады такім чынам, каб малая адтуліна, валасок і аб'ект знаходзіліся на адной прамой.
Хібнасць вымярэння з дапамогай дыёптра (пры наяўнасці шкалы) можа быць не больш за 2 вуглавых хвілін. Большай адлегласці паміж вочным і прадметным дыёптрамі адпавядае меншая хібнасць вымярэнняў.
Першыя згадкі дыёптра адносяцца да I ст. (Герон Александрыйскі). У мінулым дыёптр шырока ўжываўся ў геадэзічных інструментах, цяпер захаваўся толькі ў некаторых тыпаў бусоляў.
Спасылка
[правіць | правіць зыходнік]- Диоптр // Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров. — 3-е изд. — М. : Советская энциклопедия, 1969—1978.