Прагляд зыходнага тэксту старонкі ЗАЗ-968

{{Аўтамабіль
| назва              = ЗАЗ-968
| фота                  = Three ZAZ-968 at OMMMA 2011 Impressionen.jpg
| вытворца         = [[ЗАЗ]]
| гады вытворчасці     = {{Гады аўтамабіля|1970|1994}}
| папярэднік        = [[ЗАЗ-966]]
| пераемнік              = [[ЗАЗ-1102 «Таўрыя»]]
| заводы                = {{сцягафікацыя|СССР}}{{сцягафікацыя|Украіна}}  
| платформа             = 
| клас                 = 
| сегмент               = 
| тып кузава            = {{Тып кузава|седан|2|4}}
| рухавік             = МеМЗ-968/968H/968Г
| кпп                   = 4-хуткасная ручная
| колавая база         = 2160 мм
| даўжыня                 = 3730 мм
| шырыня                = 1570 мм
| вышыня                = 1400 мм
| маса                 = 790—840 кг
| аб'ём бака            = 40 л
| дызайнер              = 
| вікісховішча             = ZAZ-968_Zaporozhets
}}
'''ЗАЗ-968 «Запарожац»''' ''(Экспартаваўся пад брэндам «Yalta»)'' — савецкі малалітражны [[аўтамабіль]], які вырабляўся [[ЗАЗ|Запарожскім аўтамабільным заводам]] з [[1970]] па [[1994]] гады.

На базе аўтамабіля ствараліся спецыяльныя версіі для кіроўцаў, якія маюць абмежаванні па здароўю. Значная частка Запарожцаў (да 30 % ад агульнага выпуску)<ref name="dea-968">{{cite journal |title = ЗАЗ-968А «Запорожец» |journal = Автолегенды СССР |volume = №4 |year = 2009 |issn = 2071-095X |pages = 16 с |publisher = «DeAgostini» }} {{ref-ru}}</ref> паступала ў органы сацзабеспячэння і {{нп3|Савецкі камітэт ветэранаў вайны|Савецкага камітэта ветэранаў вайны|ru|Советский комитет ветеранов войны}} і размяркоўвалася бясплатна або са значнымі скідкамі.

== ЗАЗ-968 / ЗАЗ-968А ==
{{multiple image
 | зона           = right
 | кірунак        = vertical
 | подпіс         = ЗАЗ-968А
 | выява1         = ZAZ-968 front.jpg
 | шырыня1        = 200
 | выява2         = ZAZ-968 heck.jpg
 | шырыня2        = 200
}}

У [[1971]] годзе '''ЗАЗ-968''' змяніў на канвееры мадэль [[ЗАЗ-966]]. Асноўнае адрозненне ад папярэдняй мадэлі заключалася ва ўсталяванні мадэрнізаванага рухавіка МеМЗ-968. Першапачаткова знешне мадэль практычна не адрознівалася ад ЗАЗ-966.

У [[1973]], у сувязі з узмацненнем сусветных патрабаванняў да пасіўнай бяспекі аўтамабіляў, з’явіўся новы варыянт — '''ЗАЗ-968А'''. Ад базавай мадэлі ён адрозніваўся абноўленым вонкавым выглядам, траўмабяспечным рулём з энергапаглынаючым элементам, тармазамі з асобным прывадам на пярэднія і заднія колы, рамянямі бяспекі і замком запальвання з супрацьугонным механізмам. Гэтая мадэль серыйна выпускалася да [[1980]] года, і пастаўлялася як на ўнутраны, так і на знешні рынак, пры гэтым вытворчасць мадэлі ''ЗАЗ-968'' паступова памяншалася і спынілася ў [[1978]] годзе.

=== Мадыфікацыі ЗАЗ-968 і ЗАЗ-968А ===
* '''ЗАЗ-968АП''' — пікап, які выкарыстоўваўся ў якасці ўнутрызаводскага транспарту;
* '''ЗАЗ-968АБ''' — для інвалідаў, якія маюць пашкоджаныя ці ампутаваныя абедзве нагі;
* '''ЗАЗ-968АБ2''' — для інвалідаў, якія маюць пашкоджаную правую нагу;
* '''ЗАЗ-968АБ4''' — для інвалідаў, якія маюць пашкоджаную левую нагу;
* '''ЗАЗ-968Р''' — для інвалідаў, якія маюць здаровыя адну руку і адну нагу;

== ЗАЗ-968М ==
{{multiple image
 | зона           = right
 | кірунак        = vertical
 | подпіс         = ЗАЗ-968М
 | выява1         = ZAZ-968M-Gdynia-front view.jpg
 | шырыня1        = 200
 | выява2         = ZAZ-968M-Gdynia-stern view.jpg
 | шырыня2        = 200
}}
У [[1979]] годзе ў серыю пайшоў '''ЗАЗ-968М''' з абноўленым знешнім выглядам.

=== Адрозненні ЗАЗ-968М ад ЗАЗ-968А ===
* Заднія ліхтары (у 968А круглыя, у 968М — мадэрнізаваныя, прамавугольныя).
* Мадэрнізаваная панэль прыбораў (як раней на ЗАЗ-968АЭ).
* Панэль пераду змяніла форму, стала выпуклай (гэта дазволіла павялічыць аб’ём багажніка), на ёй з’явіліся прамавугольныя (замест круглых) указальнікі паваротаў, акантоўка фар — з чорнага пластыка, арнамент спераду заменены на чорную паласу з надпісам «968М». Бамперы атрымалі з’ёмныя бакавыя часткі з пластыка і сярэднюю гумавую паласу. Такім чынам, у ЗАЗ-968М стала менш храміраваных дэталяў.
* Запасное кола перанесена з багажніка пад капот, справа ад рухавіка.
* Зменена схема ахалоджвання рухавіка. Паветра пачало паступаць праз штампаваную рашотку ў накрыўцы капота. Замест бакавых паветразаборнікаў («вушэй») у задніх крылах засталіся невялікія адтуліны для вентыляцыі маторнага адсека.

=== Мадыфікацыі ЗАЗ-968М ===
Базавай была мадыфікацыя '''ЗАЗ-968М-03''' з 40-моцным рухавіком працоўным аб’ёмам 1197 см³. З 1979 па 1982 гады базавай мадэллю рухавіка быў ''МеМЗ-968Э'' з карбюратарам К-127, а з 1983 — ''МеМЗ-968Н'' з карбюратарам К-133 або К-133А. У 1979 годзе сталі вырабляць мадыфікацыю '''ЗАЗ-968М-005''' абсталяваную рухавіком ''МеМЗ-966Г'' (28 к.с., 887 см³). Акрамя таго, да 1 студзеня 1983 года ўсталёўваліся рухавікі з карбюратарам ДААЗ-2101-20: ''МеМЗ-968ГЭ'' магутнасцю 45 к.с., ступень сціску 7,2, і ''МеМЗ-968БЭ'' магутнасцю 50 к.с., ступень сціску 8,4.

* '''ЗАЗ-968МП''' — пікап, які выкарыстоўваўся ў якасці ўнутрызаводскага транспарту;
* '''3A3-968МБ''' — для інвалідаў, якія маюць пашкоджаныя ці ампутаваныя абедзве нагі;
* '''ЗАЗ-968МД''' — з рухавіком магутнасцю 40 к.с. — для інвалідаў, якія маюць пашкоджаную нагу.
* '''ЗАЗ-968МГ''' — з рухавіком магутнасцю 28 к.с. — для інвалідаў, якія маюць пашкоджаную нагу.
* '''ЗАЗ-968МР''' — для людзей з адной пашкоджанай рукой і адной нагой. Мадыфікацыя абсталёўвалася электравакуумным паўаўтаматам кіравання счаплення.

== Канструкцыя ==
Асаблівасцямі мадэлі з’яўляюцца: заднематорная кампаноўка, V-падобны [[рухавік]] паветранага ахалоджвання ў адным блоку з [[трансмісія]]й, аўтаномны ацяпляльнік.

Запарожац меў кузаў тыпу седан з дзвюма дзвярыма. Для таго, каб сесці на заднія сядзенні, неабходна было адкінуць пярэднія. Самі сядзенні маглі трансфармавацца ў спальныя месцы. Інтэр’ер салона быў выкананы са скураміту, а панэль прыбораў з пластыку і пенаполіурэтану.

== Тэхнічныя характарыстыкі ==
{| class="wikitable" cellpadding="0"  cellspacing="0" style="text-align:center; font-size:90%;"
|+ Тэхнічныя характарыстыкі ЗАЗ-968 / 968А / 968М<ref name="niiat82-40">{{кніга
 |загаловак  = Краткий автомобильный справочник. Издание девятое, переработанное и дополненное.
 |частка     = Автомобили ЗАЗ-968, ЗАЗ-968А и ЗАЗ-968М «Запорожец»
 |выданне    = 
 |месца      = М.
 |выдавецтва = Транспорт
 |год        = 1982
 |старонкі   = 37—41
 |старонак   = 464
 |мова       = ru
}}</ref>
|-
! style="width:15%;" | Мадэль
! style="width:20%;" | ЗАЗ-968
! style="width:20%;" | ЗАЗ-968А
! style="width:20%;" | ЗАЗ-968М-03
|-
| Выпуск
| 1970—1979
| 1973—1980
| 1979—1994
|-
! Рухавік
! colspan="3" | 4-цыліндравы, V-падобны, карбюратарны, 4-тактны, паветранага ахалоджвання
|-
| Мадэль
| colspan="2" | МеМЗ-968
| МеМЗ-968Н
|-
| Аб’ём
| 1197 см³
| 1197 см³
| 1197 см³
|-
| Дыяметр цыліндру × ход
| 76 × 66 мм
| 76 × 66 мм
| 76 × 66 мм
|-
| Ступень сціску
| 7,2
| 7,2
| 7,2
|-
| Магутнасць пры аб / хв
| 41 к.с. пры 4200-4400
| 41 к.с. пры 4200-4400
| 41 к.с. пры 4200-4400
|-
| Каробка перадач ||colspan="3" |Механічная, чатырохступеньчатая
|-
! Кузаў
! colspan="3" | двухдзверны седан
|-
| Колькасць месцаў
| colspan="3" | 4
|-
| Маса багажу
| 40 кг
| 40 кг
| 40 кг
|-
| Падрыхтаваная маса
| 790 кг
| 840 кг
| 840 кг
|-
| Поўная маса
| 1110 кг
| 1160 кг
| 1160 кг
|-
| Памеры Д × Ш × В
| 3730 × 1570 × 1400 мм
| 3730 × 1570 × 1400 мм
| 3765 × 1490 × 1400 мм
|-
| Колавая база ||colspan="3" | 2160 мм
|-
| Дарожны прасвет
| 190 мм
| 190 мм
| 185 мм
|-
| Памер шын ||colspan="3" | 6,15-13"
|-
| Ёмістасць паліўнага бака
| 40 л
| 40 л
| 40 л
|-
| Максімальная хуткасць
| 118 км/г
| 118 км/г
| 118 км/г
|-
| Паскарэнне ад 0 да 100 км/г
| 38 с
| 38 с
| 32 с
|-
| Расход паліва
| 6,2 л/100 км
| 6,2 л/100 км
| 7,4 л/100 км
|-
|}

== Гл. таксама ==
* [[ЗАЗ-966]]

== Зноскі ==
{{reflist}}

== Літаратура ==
* {{cite book|last=Фучаджи, К.С., Стрюк, Н.Н.|first=|title=Автомобиль ЗАЗ-968М «Запорожец». — 2-е изд., перераб и доп.|pages=352|year=1988|publisher=«Транспорт»|isbn= 5-277-00139-5|location=М.}}{{ref-ru}}

== Спасылкі ==
* {{Commonscat-inline|ZAZ-968 Zaporozhets}}
* {{Commonscat-inline|ZAZ-968M Zaporozhets|ЗАЗ-968М}}

[[Катэгорыя:Аўтамабілі ЗАЗ|968]]
[[Катэгорыя:Аўтамабілі паводле алфавіта]]
[[Катэгорыя:Аўтамабілі 1970-х]]
[[Катэгорыя:Аўтамабілі 1980-х]]