Прагляд зыходнага тэксту старонкі Зайцовая капуста

{{Таксон
| image file = Sedum telephium 210805.jpg
| image title = 
| image descr = Агульны выгляд квітнеючых раслін
| regnum = Расліны
| parent = Sedum
| rang = Від
| latin = Sedum telephium
| author = [[L.]], [[Sp. Pl.]] 1: 430 (1753)
| syn = ''[[#Сінонімы|Гл. тэкст]]''
| range map = 
| range map caption = 
| range map width = 
| range legend = 
| iucnstatus = 
| iucn =
| ipni = 276150-1<!--Sedum telephium L.-->
| wikispecies = Hylotelephium telephium<!--перанакіраванне з Sedum telephium-->
| grin = 411706<!--Hylotelephium telephium (L.) H.Ohba-->
| tpl = kew-2488984<!--Sedum telephium L.-->
}}
'''Зайцовая капуста'''<ref name="Киселевский_зайцовая">{{Крыніцы/Латино-русско-белорусский ботанический словарь|120}}</ref>, '''Расходнік пурпуровы'''<ref name="Киселевский_пурпуровы">{{Крыніцы/Латино-русско-белорусский ботанический словарь|120}} — у крыніцы пад назвай {{bt|Sedum purpureum}}</ref> (''Sedum telephium'')&nbsp;— [[Расліны|расліна]] сямейства {{bt-bellat|Таўсцянкавыя|Crassulaceae}}. Ядавітая расліна.

== Назва ==

Зайцовая капуста, заложнік<ref>[[Міхал Адольфавіч Федароўскі|Federowski M.]] Lud Bialoruski na Rusi litewskiej. Krakow, I, 1897</ref>, ядранец<ref>[[Аляксандр Аляксандравіч Антонаў|Антонов А. А.]] О врачебных растениях, дикорастущих в Витебской губернии и употребляемых населением ее в домашней народной медицине. Витебск, 1888</ref>, зайчыкава капуста<ref name="Киселевский_зайцовая"/>, залознік<ref name="Верас">{{Крыніцы/Беларуска-польска-расейска-лацінскі ботанічны слоўнік}}</ref>, расходнік пурпуровы, заячча капуста, скрыпун, цалісцік<ref>[[Іосіф Георгіевіч Васількоў|Васількоў І. Г.]] Матэрыялы да флоры Горацкага раёна. Праца навуковага таварыства па вывучэнню Беларусі, т. III. Горы-Горкі, 1927</ref><ref>[[Міхаіл Мікалаевіч Ганчарык|Ганчарык М. М.]] Беларускія назвы раслін. Праца навуковага таварыства па вывучэнню Беларусі, т. II і IV. Горы-Горки, 1927</ref><ref>[[Канстанцін Аляксандравіч Чалоўскі|Чоловский К.]] Опыт описания Могилевской губернии. По программе и под редакцией А. С. Дембовецкого, кн. I. Могілев.</ref>.

== Батанічнае апісанне ==
[[Файл:Sedum_telephium_200907.jpg|злева|міні|250пкс|Агульны выгляд квітнеючай расліны]]
Гэта расліна большая, чым {{bt-bellat|расходнік едкі|Sedum acre}}. Яе прамыя [[Сцябло|сцёблы]] з сакавітым скурыстым [[Ліст|лісцем]] могуць дасягаць ад 15 да 60&nbsp;см вышынёй. У расліны клубнепадобныя [[Корань расліны|карані]]. Лісце чарговае, сядзячае, па краі зубчастае, яйкападобна-даўгаватае, даўжынёй 20-70&nbsp;мм. [[Пялёстак|Пялёсткі]] даўжынёй 5-6&nbsp;см, бледна-жоўтыя або белавата-ружовыя. Цвіце ў канцы лета і ў пачатку восені.

== Распаўсюджанне і асяроддзе пражывання ==
Шырока распаўсюджаная расліна на палях, у светлых сухіх лясах, на лугах, скалістых і камяністых схілах, а яшчэ як [[пустазелле]].

== Таксанамічнае становішча ==
Від '''Расходнік пурпуровы''' адносіцца да роду {{bt-bellat|Расходнік|Sedum}} сямейства {{bt-bellat|Таўсцянкавыя|Crassulaceae}}.
{{Табліца12222
|a=аддзел '''[[Кветкавыя|Кветкавыя, ці Пакрытанасенныя]]'''
|b1=парадак '''[[Каменяломнікакветныя]]'''
|b2=яшчэ 44 парадка кветкавых раслін <br>(па [[Сістэма APG II|Сістэме APG II]])
|c1=яшчэ 12 сямействаў (па [[Сістэма APG II|Сістэме APG II]]), у тым ліку [[Макавыя]]
|c2=сямейства '''[[Таўсцянкавыя]]'''
|d1=род '''[[Расходнік]]'''
|d2=яшчэ 38 родаў
|e1=яшчэ ≈53 відаў
|e2=<span style{{eq}}"background-color:green; font-size:150%; color:white">від '''Расходнік пурпуровы'''
|color=darkgreen
|bgcolor=lightblue
}}

=== Сінонімы ===
Паводле базы даных ''[[The Plant List]]'' (2013), у [[Сінаніміка|сінаніміку]] віду ўваходзяць наступныя назвы<ref name="TPL">{{TPL|kew-2488984|Sedum telephium|{{V|19|4|2016}}}}</ref>:
{{кал|3|мал=так}}
* {{bt-latbel|s=0|Anacampseros albida|aut=[[Haw.]] ex [[DC.]]|}}
* {{bt-latbel|s=0|Anacampseros arguta|aut=[[Haw.]]|}}
* {{bt-latbel|s=0|Anacampseros aurigerana|aut=[[Jord.]] & [[Fourr.]]|}}
* {{bt-latbel|s=0|Anacampseros beugesiaca|aut=[[Jord.]] & [[Fourr.]]|}}
* {{bt-latbel|s=0|Anacampseros borderi|aut=[[Jord.]] & [[Fourr.]]|}}
* {{bt-latbel|s=0|Anacampseros buxicola|aut=[[Jord.]] & [[Fourr.]]|}}
* {{bt-latbel|s=0|Anacampseros conferta|aut=[[Jord.]] & [[Fourr.]]|}}
* {{bt-latbel|s=0|Anacampseros convexa|aut=[[Jord.]] & [[Fourr.]]|}}
* {{bt-latbel|s=0|Anacampseros dumeticola|aut=[[Jord.]] & [[Fourr.]]|}}
* {{bt-latbel|s=0|Anacampseros julliana|aut=[[Jord.]] & [[Fourr.]]|}}
* {{bt-latbel|s=0|Anacampseros lapidicola|aut=[[Jord.]] & [[Fourr.]]|}}
* {{bt-latbel|s=0|Anacampseros lugdunensis|aut=[[Jord.]] & [[Fourr.]]|}}
* {{bt-latbel|s=0|Anacampseros monticulorum|aut=[[Jord.]] & [[Fourr.]]|}}
* {{bt-latbel|s=0|Anacampseros navieri|aut=[[Jord.]] & [[Fourr.]]|}}
* {{bt-latbel|s=0|Anacampseros praecelsa|aut=[[Jord.]] & [[Fourr.]]|}}
* {{bt-latbel|s=0|Anacampseros purpurea|aut=[[Haw.]] ex [[DC.]]|}}
* {{bt-latbel|s=0|Anacampseros pycnantha|aut=[[Jord.]] & [[Fourr.]]|}}
* {{bt-latbel|s=0|Anacampseros repens|aut=[[Jord.]] & [[Fourr.]]|}}
* {{bt-latbel|s=0|Anacampseros rhodanensis|aut=[[Jord.]] & [[Fourr.]]|}}
* {{bt-latbel|s=0|Anacampseros rubella|aut=[[Jord.]] & [[Fourr.]]|}}
* {{bt-latbel|s=0|Anacampseros rupifraga|aut=[[Jord.]] & [[Fourr.]]|}}
* {{bt-latbel|s=0|Anacampseros saxifraga|aut=[[Jord.]] & [[Fourr.]]|}}
* {{bt-latbel|s=0|Anacampseros subalbida|aut=[[Jord.]] & [[Fourr.]]|}}
* {{bt-latbel|s=0|Anacampseros triphylla|aut=[[Haw.]]|}}
* {{bt-latbel|s=0|Anacampseros viridula|aut=[[Jord.]] & [[Fourr.]]|}}
* {{bt-latbel|s=0|Anacampseros vogesiaca|aut=[[Jord.]] & [[Fourr.]]|}}
* {{bt-latbel|s=0|Anacampseros vulgaris|aut=[[Haw.]]|}}
* {{bt-latbel|s=0|Hylotelephium argutum|aut=([[Haw.]]) [[Holub]]|}}
* {{bt|Hylotelephium argutum|subsp=carpaticum|([[G.Reuss]]) [[Dostál]]|}}
* {{bt-latbel|s=0|Hylotelephium borderi|aut=([[Jord.]] & [[Fourr.]]) [[Holub]]|}}
* {{bt-latbel|s=0|Hylotelephium carpaticum|aut=([[G.Reuss]]) [[Soják]]|}}
* {{bt-latbel|s=0|Hylotelephium jullianum|aut=([[Boreau]]) [[Grulich]]|}}
* {{bt-latbel|s=0|Hylotelephium maritimum|aut=([[Bohuslav]]) [[Grulich]]|}}
* {{bt-latbel|s=0|Hylotelephium purpureum|aut=([[L.]]) [[Holub]]|}}
* {{bt-latbel|s=0|Hylotelephium sanguineum|aut=([[Ortega]]) [[Castrov.]] & [[Velayos]]|}}
* {{bt-latbel|s=0|Hylotelephium telephium|aut=([[L.]]) [[H.Ohba]]|}}
* {{bt|Hylotelephium telephium|subsp=fabaria|([[W.D.J.Koch]]) [[H.Ohba]]|}}
* {{bt-latbel|s=0|Hylotelephium triphyllum|aut=([[Haw.]]) [[Holub]]|}}
* {{bt-latbel|s=0|Hylotelephium vulgare|aut=([[Haw.]]) [[Holub]]|}}
* {{bt-latbel|s=0|Hylotelephium zhiguliense|aut=[[Tzvelev]]|}}
* {{bt-latbel|s=0|Sedum argutum|aut=([[Haw.]]) [[Sweet (батанік)|Sweet]]|}}
* {{bt-latbel|s=0|Sedum borderi|aut=[[A.Chev.]]|}}
* {{bt-latbel|s=0|Sedum carpaticum|aut=[[G.Reuss]]|}}
* {{bt-latbel|s=0|Sedum fabaria|aut=[[W.D.J.Koch]]|}}
* {{bt-latbel|s=0|Sedum jullianum|aut=[[Boreau]]|}}
* {{bt-latbel|s=0|Sedum maritimum|aut=[[Bohuslav]]|}}
* {{bt-latbel|s=0|Sedum mugodscharicum|aut=[[Boriss.]]|}}
* {{bt-latbel|s=0|Sedum purpurascens|aut=[[W.D.J.Koch]]|}}
* {{bt-latbel|s=0|Sedum purpureum|aut=([[L.]]) [[Schult.]]|Расходнік пурпурны}}
* {{bt-latbel|s=0|Sedum rubellum|aut=[[A.Chev.]]|}}
* {{bt-latbel|s=0|Sedum sanguineum|aut=[[Ortega]]|}}
* {{bt|Sedum telephium|subsp=fabaria|([[W.D.J.Koch]]) [[Kirschl.]]|}}
* {{bt|Sedum telephium|var=purpurascens|([[W.D.J.Koch]]) [[Webb]]|}}
* {{bt|Sedum telephium|f=purpureum|([[L.]]) [[F.Seym.]]|}}
* {{bt|Sedum telephium|var=purpureum|[[L.]]|}}
* {{bt|Sedum telephium|subsp=purpureum|([[Schult.]]) [[Schinz (батанік)|Schinz]] & [[Keller]]|}}
* {{bt-latbel|s=0|Sedum triphyllum|aut=([[Haw.]]) [[Gray (батанік)|Gray]]|}}
* {{bt-latbel|s=0|Telephium purpureum|aut=[[Eichw.]]|}}
* {{bt-latbel|s=0|Telephium triphyllum|aut=[[Eichw.]]|}}

{{канец кал}}

{{зноскі}}

== Літаратура ==

* ''{{нп3|Уладзімір Іванавіч Чопік|В.&nbsp;И.&nbsp;Чопик|uk|Чопик Володимир Іванович}}, {{нп3|Любоў Рыгораўна Дудчанка|Л.&nbsp;Г.&nbsp;Дудченко|uk|Дудченко Любов Григорівна}}, [[Ала Мікалаеўна Краснова|А.&nbsp;М.&nbsp;Краснова]];'' «{{нп3|Дзікарослыя карысныя расліны Украіны, даведнік|Дикорастущие полезные растения Украины|uk|Дикорослі корисні рослини України (довідник)}}» Справочник; Киев, {{нп3|Навукова думка||uk|Наукова думка}}, 1983. {{ref-ru}}
* Гамуля Ю.&nbsp;Г.&nbsp;Рослини України / за ред. канд. біол. наук.&nbsp;М.&nbsp;Утєвської.&nbsp;— X.: Фактор, 2011.&nbsp;— 208 с.: іл.

{{Бібліяінфармацыя}}

[[Катэгорыя:Расліны, апісаныя ў 1753 годзе]]
[[Катэгорыя:Ядавітыя расліны]]
[[Катэгорыя:Расходнік]]