Прагляд зыходнага тэксту старонкі Ладдзя Роспачы (аповесць)

{{Літаратурны твор
|Мова арыгіналу = беларуская}}
'''«Ладдзя́ Ро́спачы»''' — [[аповесць]] беларускага пісьменніка [[Уладзімір Караткевіч|Уладзіміра Караткевіча]].

== Гісторыя ==
Аповесць напісана ў 1964 годзе на беларускай мове, але ўпершыню надрукавана ў часопісе «[[Нёман (1945)|Нёман]]» № 2 за 1968 год у перакладзе [[Васіль Сёмуха|Васіля Сёмухі]] на рускую мову. На 23 старонках рукапісу цэнзары зрабілі 296 правак. Толькі ў 1978 годзе выдадзена на беларускай мове.<ref>[https://news.tut.by/culture/206281.html На 23 старонках рукапісу цэнзары зрабілі Караткевічу 296 правак] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20210214040934/https://news.tut.by/culture/206281.html |date=14 лютага 2021 }}</ref>

У 2010 годзе выйшла непадцэнзурнае выданне, усе раней змененыя і выразаныя фрагменты проста графічна паказаны ў тэксце ў аўтарскім варыянце.

== Сюжэт ==
{{Спойлер}}
Аповесць насычана глыбокімі разважаннямі над сэнсам жыцця і лёсам роднай зямлі. У аповесці ўжыта шмат алегарычных сімвалаў. Так, сама Ладдзя Роспачы — [[Беларусь]], якая, пераадольвае змрок забыцця, бяспамяцтва і жахаў, уваскрасае і адраджаецца. Ад смерці і знікнення яе ратуе Гервась Выліваха — жыццялюб, мастак, які не расстаецца з [[лютня]]й нават у царстве Смерці, абаронец людзей і шчыры патрыёт роднай зямлі. Уладзімір Караткевіч сцвярджае, што каханне, цярпенне, смех і жартаўлівасць дазволілі беларускаму народу выстаяць у самых неспрыяльных умовах.

{{Цытата|Рабі нечаканае, рабі, як не бывае, рабі, як не робіць ніхто, – і тады пераможаш. Нават калі ты слабы, як камар пасярод варожага мора. Таму што толькі дурні разважаюць заўсёды па правілах здаровага сэнсу. Таму што чалавек толькі тады чалавек, калі ён дзёрзка рве панылае наканаванне і плюе на “спрадвечны” закон.}}

Галоўны герой падання — «небагаты, але добрага роду шляхціч» Гервась Выліваха з [[Рагачоў|места Рагачоўскага]], які бавіць час вясёлымі ігрышчамі і ў любоўных прыгодах. Падманутыя мужы абураны Вылівахам, але нічога могуць з ім зрабіць. Урэшце, каралева [[Бона Сфорца]], жонка караля [[Жыгімонт Стары|Жыгімонта Старога]], аб’язджала ўладанні і завітала ў свой [[Замак каралевы Боны (Рагачоў)|Рагачоўскі замак]], абывацелі горада звярнуліся да яе па дапамогу. Пасля сустрэчы Вылівахі з каралевай Бонай да яго прыйшла Смерць і забрала ў падземнае царства.

== Экранізацыя ==
У 1987 годзе на кінастудыі «[[Беларусьфільм]]» выйшаў мультыплікацыйны фільм «[[Ладдзя Роспачы (мультфільм)|Ладдзя Роспачы]]».

{{Зноскі}}

{{Уладзімір Караткевіч}}

[[Катэгорыя:Творы Уладзіміра Караткевіча]]
[[Катэгорыя:Кнігі 1964 года]]
[[Катэгорыя:Аповесці]]
[[Катэгорыя:Цэнзура ў СССР]]