Разня ў Бадахосе (1936)
Разня ў Бадахосе — эпізод грамадзянскай вайны ў Іспаніі, які адбыўся пасля захопу Бадахоса войскамі нацыяналістаў, калі ў ноч з 14 на 15 жніўня 1936 года было забіта шмат грамадзянскіх асоб і ўзброеных прыхільнікаў рэспубліканскага ўрада.
Кульмінацыяй разні стаў шэраг экзэкуцый на арэне гарадской карыды, дзе вайскоўцы паставілі кулямёты на бар’ерах вакол пляцоўкі. Забойствы і згвалтаванні працягваліся з-за няздольнасці генерала Хуана Ягуэ спыніць беспарадак сярод сваіх падначаленых, за што яму далі мянушку «Бадахоскі мяснік»[1]. Замежныя карэспандэнты, у залежнасці ад сваіх палітычных сімпатый, паведамлялі аб ацэнцы ў 1 800[2] і 4 000[3] забітых грамадзянскіх асоб.
Грамадскасці былі прадстаўлены шматлікія паказанні сведак і розныя паведамленні аб бадахоскай разні, у тым ліку ад такіх замежных карэспандэнтаў, як Джэй Ален (ЗША), Марыа Невес (Партугалія)[4][5], Марсель Дэні і Рэнэ Бру (Францыя); існуюць таксама і фотаматэрыялы[6][7]. Сёння большасць гісторыкаў сыходзяцца ў меркаванні аб тым, што Ягуэ загадаў пакараць смерцю некалькі тысяч апалчэнцаў і грамадзянскіх пасля падзення горада і спаліць іх трупы[8], паколькі не хацеў пакідаць ворагаў, сярод салдат або мірнага насельніцтва, у тыле сваёй арміі.
Па словах журналіста Джэя Уайтэйкера, Ягуэ аднойчы пракаментаваў гэтую падзею такім чынам[9][10][11]:
«Вядома мы іх расстралялі, а як інакш? Што ж, мне варта было б узяць 4000 чырвоных з сабой у калону, калі мы былі ў гонцы з самім часам? Ці мне трэба было адпусціць іх і пакінуць у тыле, каб Бадахос зноў стаў чырвоным?»
Разня ў Бадахосе не была адзіным падобным выпадкам. У кожным горадзе, які быў захоплены людзьмі Ягуэ, адбываліся шматлікія пакаранні смерцю сярод мірнага насельніцтва[12]. Паводле некаторых звестак, больш за 6 тысяч чалавек былі забіты толькі ў адной правінцыі Бадахос (у тым ліку ў самім горадзе)[13].
Гл. таксама
[правіць | правіць зыходнік]Крыніцы
[правіць | правіць зыходнік]- ↑ Rafael Tenorio. La matanza de Badajoz . kaosenlared.net (27 лістапада 1979). Архівавана з першакрыніцы 12 жніўня 2021. Праверана 12 августа 2021.
- ↑ Hugh Thomas, 2001, с. 361.
- ↑ Paul Preston, 2013, с. 121.
- ↑ Mário Neves, 2007.
- ↑ Herbert R. Southworth, 2021, с. 388-390.
- ↑ [1]
- ↑ Francisco Espinosa, 2003.
- ↑ Santos Julía, 1999, с. 77.
- ↑ Francisco Espinosa 2003, с. 491.
- ↑ Santos Julía 1999, с. 77.
- ↑ Maria Rosa de Madariaga 2002, с. 299-300.
- ↑ Francisco Espinosa 2003, с. 431-433.
- ↑ Francisco Espinosa 2003, с. 433.
Літаратура
[правіць | правіць зыходнік]- Beevor, Antony. The battle for Spain. Penguin Books. London. 2006.
- De Madariaga, Maria Rosa. Los moros que trajo Franco...La intervención de tropas coloniales en la guerra civil. Ediciones Martínez Roca. Barcelona. 2002. ISBN 84-270-2792-3
- Espinosa, Francisco. La columna de la muerte. El avance del ejército franquista de Sevilla a Badajoz. Editorial Crítica. Barcelona. 2003.
- Julía, Santos; Casanova, Julián; Solé y Sabaté, Josep Maria; Villarroya, Joan; Moreno, Francisco. Victimas de la guerra civil. Ediciones Temas de Hoy. Madrid. 1999. ISBN 84-7880-983-X
- Neves, Mario. La matanza de Badajoz. Junta de Extremadura. Mérida. 2007.
- Preston, Paul. The Spanish Civil War. Reaction, revolutions & revenge. Harper Perennial. 2006. London. ISBN 978-0-00-723207-9 ISBN 0-00-723207-1
- Southworth, Herbert R. El mito de la cruzada de Franco. Random House Mondadori. Barcelona. 2008. ISBN 978-84-8346-574-5
- Thomas, H. (2001). The Spanish Civil War. New York: Modern Library. ISBN 9780375755156.