Перайсці да зместу

Сеткавы грамадзянін

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі

Тэрмін сеткавы грамадзянін (сецянін) — спалучэнне словаў Інтэрнэт і грамадзянін, кшталту «грамадзянін у сеціве».[1][2][3] Ён апісвае персону[4], якая актыўна ўключана ў анлайн супольнасці або інтэрнэт увогуле.[5][6] Гэты тэрмін звычайна мае на ўвазе цікавасць і актыўны ўдзел у паляпшэнні інтэрнэта, ствараючы інтэлектуальныя і сацыяльныя рэсурсы,[4] або навакольныя палітычныя структуры, асабліва ў адносінах да адкрытага доступу, сеткавай нейтральнасці і свабоды слова.[7] Сецыне таксама звычайна называюцца як кіберграмадзяне, што мае падобнае значэнне. Гэты тэрмін шырока прыняты ў сярэдзіне 1990-х для апісання тых, хто "пасяліўся" на прасторах інтэрнэта.[8] Інтэрнэт піянер і аўтар Міхаіл Ф. Хаўбен (Michael F. Hauben) праславіўся сеяннем і папулярызацыяй гэтага тэрміна.[4][9][10][11][12]

Цытата Міхаіла і Ронды Хаўбен

[правіць | правіць зыходнік]

Хаўбен апісвае адрозненне інтэрнэт-карыстальнікаў у агульным, гаворачы:[13][14][15]

« Маё першпачатковае даследванне асноў і развіцця форума глабальнай дыскусіі Usenet....Я хацеў даследваць найбольшую Сетку і, што гэта было і яе значнасць. Гэта, калі маё даследванне адкрыла застаўшыеся дэталі, дапамагло мне вызначыць момант з'яўлення Сецяніна. Існуюць людзі анлайн, якія актыўна ахвяруюць у развіццё сеціва. Гэтыя людзі разумеюць значнасць калектыўная працы і агульных бакоў публічнай камунікацыі. Гэта тыя людзі, якія дыскутуюць і абмяркоўваюць тэмы ў канструктыўнай манеры, хто адказвае на імэйлы і дапамагае пачынаючым, хто падтрымлівае FAQ і іншыя публічныя рэпазіторыі, а таксама мэйлінг лісты. Гэтыя людзі актыўна абмяркоўваюць прыроду і ролю камунікацыі медыюмаў. Гэта людзі якія дзейнічаюць як грамадзяне сеціва.
Michael F. Hauben
 »

У Кітае

[правіць | правіць зыходнік]

На кітайскай мове тэрмін wǎngmín (网民, літаральна азначае «сеткавыя людзі») і wǎngyǒu (网友, літаральна  «сеткавы сябра») звычайна выкарыстоўваюцца ў сэнсе «Інтэрнэт карыстальнікі». А англійскае слова «сецянін» выкарыстоўваецца англамоўнымі медыя кантынентальнага Кітая для перакладу абодвух тэрмінаў. Гэта тлумачыць частае выкарыстанне гэтага англійскага слова ў паведамленнях медыя пра Кітай, нашмат часцей, чым выкарыстанне гэтага слова ў іншых кантэкстах.[16][17]

Прыз сеткавага грамадзяніну

[правіць | правіць зыходнік]

Міжнародная некамерцыйная арганізацыя «Рэпарцёры без меж» прысуджае штогадовую Прэмію сеткавага грамадзяніна ў знак прызнання карыстальнікам інтэрнэту, блогерам, кібердысідэнтам або групе, якія спрыялі прасоўванню свабоды выказвання ў інтэрнэце.[18][19][20] Арганізацыя выкарыстоўвае гэты тэрмін пры апісанні палітычных рэпрэсій супраць кібердысідэнтаў, такіх як прававыя наступствы вядзення блога ў палітычна рэпрэсіўным асяроддзі.

Гл. таксама

[правіць | правіць зыходнік]
  • Лічбавы грамадзянін — грамадзяне (ў фізічным сэнсе), якія выкарыстоўваюць інтэрнэт для таго, каб удзельнічаць у грамадстве, палітыцы і ўрадзе.[21]
  • Інтэрнаўты — аператары або тэхнічна прасунутыя карыстальнікі інтэрнэта. [22][23]
  • Нэцікет — сацыяльныя пагадненне для анлайн супольнасцяў.
  • Кібепрастора — гэта новая тэрыторыя грамадства, якая заселена сецянамі.
  • Актыўнае грамадзянсва — гэта канцэпыя, калі грамадзяне маюць вызначаныя ролі і абавязкі перад грамадствам і навакольным асяроддзем і павінны прымаць актыўны ўдзел.
  • Інтэрнэт піянеры — тыя, хто дапамагае падняць тэарэтычныя і тэхналагічныя асновы Інтэрнэта (замест палепшэння яго кантэнта, карысці і палітычных аспектаў)

Заўвагі

[правіць | правіць зыходнік]
  1. ↑ Seese, Michael. Scrappy Information Security. p. 130. ISBN 978-1600051326. Праверана 5 June 2015.
  2. ↑ The Expanding Commonwealth of Learning: Printing and the Net. columbia.edu. Праверана 5 June 2015.
  3. ↑ The Netizens and Community Networks - Presented at the Hypernetwork '95 Beppu Bay Conference (24 лістапада 1995). Праверана 6 June 2015.
  4. ↑ а б в What Does it Mean to be a Netizen? (1 верасня 1996). Праверана 6 June 2015.
  5. ↑ netizen, Dictionary.com
  6. ↑ The Net and Netizens by Michael Hauben, Columbia University.
  7. ↑ What is netizen? definition
  8. ↑ Thompson, Steven John. Global Issues and Ethical Considerations in Human Enhancement Technologies. p. 4. ISBN 978-1466660106. Праверана 6 June 2015.
  9. ↑ Michael F. Hauben. c250.columbia.edu. Праверана 6 June 2015.
  10. ↑ Internet PIONEER Michael Hauben. edu-cyberpg.com. Праверана 6 June 2015.
  11. ↑ Death of a Netizen. Heise Online (27 ліпеня 2001). Праверана 6 June 2015.
  12. ↑ Michael Hauben, Netizen, dies. The Register (30 чэрвеня 2001). Праверана 6 June 2015.
  13. ↑ What is a Netizen? (1 верасня 1996). Праверана 6 June 2015.
  14. ↑ The need for a Netizens Association (1 сакавіка 1996). Праверана 8 July 2015.
  15. ↑ What is a Netizen?. first monday (1 лістапада 1995). Праверана 8 July 2015.
  16. ↑ Brian Fung, «'Netizen': Why Is This Goofy-Sounding Word So Important in China?»
  17. ↑ Matt Schiavenza, «Enough with the word „Netizen“», The Atlantic, 25 September 2013
  18. ↑ World Day Against Cyber-Censorship: new “Enemies of the Internet” list(недаступная спасылка). rsf.org (11 сакавіка 2011). Архівавана з першакрыніцы 28 чэрвеня 2015. Праверана 6 June 2015.
  19. ↑ Netizen Prize 2012: nominees(недаступная спасылка) (27 лютага 2012). Архівавана з першакрыніцы 21 красавіка 2015. Праверана 6 June 2015.
  20. ↑ Reporters Without Borders award Raif Badawi the Netizen Prize for 2014(недаступная спасылка). gmablog.org (5 лістапада 2014). Архівавана з першакрыніцы 15 лютага 2019. Праверана 6 June 2015.
  21. ↑ Mossberger, Karen.
  22. ↑ A Brief History of the Internet Архівавана 4 чэрвеня 2007. from the Internet Society
  23. ↑ Oxford Dictionaries - internaut(недаступная спасылка). oxforddictionaries.com. Архівавана з першакрыніцы 13 чэрвеня 2015. Праверана 6 June 2015.
Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Сеткавы_грамадзянін&oldid=4787343"