Перайсці да зместу

Тарговак Мешканёвы

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Тарговак Мешканёвы
Targówek Mieszkaniowy
Шматкватэрныя дамы на вуліцы Троцкай
52°16′18″ пн. ш. 21°03′05″ у. д.HGЯO
Краіна
Горад Варшава
Карта
Адміністрацыйны раён горада Тарговак
Год уключэння ў межы горада 1916
Map

Тарговак Мешканёвы (польск.: Targówek Mieszkaniowy) — раён ў дзяльніцы Тарговак Варшавы.

Гісторыя[правіць | правіць зыходнік]

Першыя згадкі пра Тарговак паходзяць з 1580 г. На той час вёска Малы Тарговак належала Таргоўскім і Карнеўскім, а потым Гумоўскім. Каралева Ганна Ягелонка выдала жыхарам Тарговака прывілей на высечку дрэў у брудноўскіх лясах. У XVIII стагоддзі Малы Тарговак быў злучаны з Вялікага Тарговака. Наступнымі ўладальнікамі Тарговака былі Любамірскія, а затым Шыдлоўскія, якія прадалі Тарговак у 1764 г. Станіславу Аўгусту. З гэтага моманту гэтая частка Прагі хутка развівалася, аж да паўстання Касцюшкі, калі Брудна і Тарговак былі амаль цалкам спалены, каб павялічыць далёкасць стральбы.

У 1884 г. у ваколіцах Тарговака былі створаны Бруднаўскія могілкі. Шматразова пашыраны, сёння яны займаюць плошчу 135 гектараў і з’яўляецца адным з найбуйнейшых некропаляў Еўропы. Каля галоўнай брамы могілак знаходзіцца драўляны касцёл.

Тарговак, Брудна і частка Прагі доўгія гады былі занядбанымі ўскраінамі горада з убогімі будынкамі. У большасці дамоў не было водазабеспячэння. Вулічнае асвятленне было пераважна газавым, у многіх дамах стаялі керасінавыя лампы. У канцы XIX стагоддзя тут усталявалася вялікая канцэнтрацыя пралетарыяту.

8 красавіка 1916 г. генерал-губернатар Ганс Гартвіг фон Беселер выдаў пастанову аб уключэнні Тарговака ў склад Варшавы (з 1 красавіка 1916 г.), г.зн. Тарговак, які знаходзіўся ў той час у гміне Брудна.

У міжваенны час былі забрукаваны вуліцы, праведзены вадаправод і каналізацыя. Аднак гэтыя работы ішлі павольна, і большая частка раёна не была падключана да каналізацыі да пачатку вайны. Пасля заканчэння вайны сітуацыя не надта палепшылася і такі стан рэчаў працягваўся да пачатку 1970-х гадоў, калі пачалося будаўніцтва жылога масіва.

У 1950-х гадах будуецца дом культуры у 1 мая 1975 года адкрываецца тэатр на Тарговаку

У 1951—1953 гадах каля вуліцы Шведскай і станцыі Тарговак быў пабудаваны эксперыментальны тунэль даўжынёй паўтара кіламетра на глыбіні 35-40 метраў. Аднак з-за недахопу сродкаў будаўніцтва не было працягнута. Некаторыя з тунэляў былі затопленыя вадой, іншыя выкарыстоўваліся як склады. Планавалася першую лінію варшаўскага метро будаваць праз Тарговэк, але метро было пабудавана толькі ў XXI ст. і на мелкай глыбіні.

Раён Тарговак Мешканёвы, які складаецца з 6 меншых кварталаў, быў пабудаваны ў 1974—1979 гадах па праекце архітэктараў Малгажата Гандзялевіч-Вацлаўка і Збігнева Вацлаўка і Яна Каліноўскага. На месцы звычайнай сеткі вуліц у старым Тарговаку была створана цалкам новая планіроўка. Камунікацыйныя шляхі і жылая забудова ўтвараюць кругі, унутры якіх ёсць месца для інфраструктуры. Найбольшае з гэтых колаў, утворанае вуліцамі Гандлёвай, Асоўскага і Мышкоўскай, акружае цэнтральную частку раёна і змяшчае спартыўны клуб з полем, гарадскі парк і тэатр, меншыя кругі ўтвараюць вуліцы па перыметры большага, напрыклад, вул. Аскеназы акружаны вялікім аўтобусным прыпынкам, вул. Іншагародні — сярэдняя школа, вул. Арлоўская — дзіцячы садок і інш.

На ўскраіне раёна захаваліся фрагменты старой забудовы, у тым ліку асобнікі характэрнай драўлянай забудовы. У гэтых дамах, якія зараз разбураюцца, калісьці жылі рабочыя, каменячосы, дробныя гандляры і рамеснікі, звозчыкі, трамвайчыкі і чыгуначнікі.

Да 1994 года Тарговэк быў адным з жылых масіваў у раёне Прага-Пулнац. У выніку адміністрацыйнай рэформы, праведзенай у 1994 годзе, з усходняй часткі Прага-Пулнац быў вылучаны новы раён, які атрымаў назву Тарговак — у гонар жылога масіва, які ўваходзіў у яго склад.

У 2019 годзе адкрыта аднаіменная станцыя метро.

Зноскі