Прагляд зыходнага тэксту старонкі Хамхын

{{НП
|статус=Горад
|lat_dir=N|lat_deg=39|lat_min=55|lat_sec=
|lon_dir=E|lon_deg=127|lon_min=32|lon_sec=}}
'''Хамхын''' ({{Lang-ko3|함흥시|咸興市}}) — другі па велічыні [[горад]] у [[Паўночная Карэя|КНДР]], адміністрацыйны цэнтр правінцыі [[Хамгён-Намдо]] на ўсходзе КНДР.

== Геаграфія ==
Хамхын знаходзіцца на левым беразе ракі Санчхон, ва ўсходняй частцы раўніны Хамхын (함흥평야).

=== Клімат ===
* Сярэднегадавая тэмпература паветра —10,3 °C
* Адносная вільготнасць паветра — 68,1 %
* Сярэдняя хуткасць ветру — 1,7 м/с

{{Клімат мясцовасці||Горад_род=Хамхына|крыніца=[http://www.retscreen.net/ru/home.php|title=NASA. База дадзеных RETScreen]|Сту_сяр=−4.1|Лют_сяр=-1.7|Сак_сяр=3.4|Кра_сяр=10.3|Май_сяр=15.5|Чэр_сяр=19.2|Ліп_сяр=22.5|Жні_сяр=23.1|Вер_сяр=18.4|Кас_сяр=12.5|Ліс_сяр=5.1|Сне_сяр=−0.9|Год_сяр=10.3}}

== Гісторыя ==
Горад вядомы на [[Карэйскі паўвостраў|Карэйскім паўвостраве]] з сярэдніх стагоддзяў. Гэта радзіма Лі Сон Ге (1335—1408), які вядомы ў [[Гісторыя Карэі|гістарыяграфіі Карэі]] як кароль Тхэчжо — заснавальнік дынастыі Часон. Ён праславіўся ў другой палове XIV стагоддзя сваімі перамогамі над манголамі і японскімі піратамі, пасля чаго стварыў сваю дынастыю. Гэтая дынастыя праіснавала з канца XIV да пачатку ХХ стагоддзя<ref name="рг">{{Cite news|title=Второй крупнейший город КНДР показал свои достопримечательности|url=https://rg.ru/2019/10/31/vtoroj-krupnejshij-gorod-kndr-pokazal-svoi-dostoprimechatelnosti.html}}</ref>.

Перад пачаткам [[Вайна ў Карэі|Карэйскай вайны]] ў Хамхыне быў адкрыты медыцынскі інстытут (адзін з 15 першых вышэйшых навучальных устаноў краіны)<ref>За мир на земле Кореи: воспоминания и статьи / сб., редколл., отв. ред. Ю. В. Ванин. М., «Наука», 1985. стр.25</ref>.

2 ліпеня 1950 года Дом культуры Усесаюзнага таварыства культурнай сувязі з замежжам, які знаходзіўся ў горадзе Хамхын, быў перададзены карэйскаму таварыству культурнай сувязі з СССР<ref>Передача двух Домов культуры ВОКСа Корейскому обществу культурной связи с СССР // газета «Правда», № 184 (11658) от 3 июля 1950.</ref>.

З 1960 па 1967 год з’яўляўся горадам прамога падпарадкавання.

У канцы 2005 года горад Хынам стаў адміністрацыйнай часткай Хамхына.

== Насельніцтва ==
У 2008 годзе насельніцтва Хамхына складала 768 551 жыхароў<ref name="Nkorea2008">{{Cite web|url=http://unstats.un.org/unsd/demographic/sources/census/2010_PHC/North_Korea/Final|title=national census report.pdf United Nations Statistics Division; 2008 Census of Population of the Democratic People’s Republic of Korea conducted on 1-15 October 2008 ('''pdf-file''')}}{{Недаступная спасылка}} Retrieved on 2009-03-18.</ref>.

== Эканоміка ==
Пасля завяршэння будаўніцтва ў гэтым раёне двух каскадаў гідраэлектрастанцый (Чанджынган і Пуджонган) Хамхын разам з суседнім прыбярэжным горадам Хынам ператварыліся ў буйны прамысловы вузел<ref name="autogenerated1">Хамхын // Большая Советская Энциклопедия. / под ред. А. М. Прохорова. 3-е изд. том 28. М., «Советская энциклопедия», 1978.</ref><ref name="autogenerated2">Хамхын // Большой энциклопедический словарь (в 2-х тт.). / редколл., гл. ред. А. М. Прохоров. том 2. М., «Советская энциклопедия», 1991. стр.586</ref>.

У другой палове 1970-х гадоў Хамхын ўяўляў сабой найбуйнейшы ў КНДР цэнтр хімічнай прамысловасці (тут вырабляліся пластмаса, сінтэтычныя смолы і інш.), а таксама цяжкага машынабудавання (выпускалася металургічнае, горнаруднае, энергетычнае і хімічнае абсталяванне), сельгасмашынабудавання, электратэхнічнай прамысловасці, выплаўлення алюмінія, тэкстыльнай (шаўковая, ваўняная), абутковай, харчасмакавай, тытунёвай прамысловасці і вытворчасці будматэрыялаў<ref name="autogenerated1">Хамхын // Большая Советская Энциклопедия. / под ред. А. М. Прохорова. 3-е изд. том 28. М., «Советская энциклопедия», 1978.</ref>.

У 1981 годзе колькасць насельніцтва горада складала 775 тыс. чалавек, асновай эканомікі ў гэты час з’яўляліся хімічная прамысловасць, каляровая металургія (выплаўленьне алюмінія і выраб вырабаў з яго), машынабудаванне, тэкстыльная прамысловасць і прадпрыемствы харчовай прамысловасці<ref name="autogenerated2">Хамхын // Большой энциклопедический словарь (в 2-х тт.). / редколл., гл. ред. А. М. Прохоров. том 2. М., «Советская энциклопедия», 1991. стр.586</ref>.

Сучасны Хамхын — важны цэнтр [[Хімічная прамысловасць|хімічнай прамысловасці]] КНДР, у першую чаргу дзякуючы буйному камбінату, дзе вырабляюцца ўгнаенні і іншыя неабходныя ў народнай гаспадарцы рэчывы. Горад таксама з’яўляецца буйным портам для знешняга гандлю. Прамысловасць прадстаўлена вытворчасцю [[Тэкстыль|тэкстыля]] (прынамсі, віналона), металаканструкцый, [[Машынабудаванне і металаапрацоўка|машынабудавання]], [[Харчовая прамысловасць|харчовай прамысловасці]]<ref name="рг">{{Cite news|title=Второй крупнейший город КНДР показал свои достопримечательности|url=https://rg.ru/2019/10/31/vtoroj-krupnejshij-gorod-kndr-pokazal-svoi-dostoprimechatelnosti.html}}</ref>.

У наваколлях горада маюцца сельскагаспадарчыя фермы і палі, дзе вырошчваюць розныя культуры<ref name="рг">{{Cite news|title=Второй крупнейший город КНДР показал свои достопримечательности|url=https://rg.ru/2019/10/31/vtoroj-krupnejshij-gorod-kndr-pokazal-svoi-dostoprimechatelnosti.html}}</ref>.

=== Турызм ===
У горадзе развіты гастранамічны турызм<ref name="рг">{{Cite news|title=Второй крупнейший город КНДР показал свои достопримечательности|url=https://rg.ru/2019/10/31/vtoroj-krupnejshij-gorod-kndr-pokazal-svoi-dostoprimechatelnosti.html}}</ref>.

* Рэстаран «Хэян»<ref name="рг">{{Cite news|title=Второй крупнейший город КНДР показал свои достопримечательности|url=https://rg.ru/2019/10/31/vtoroj-krupnejshij-gorod-kndr-pokazal-svoi-dostoprimechatelnosti.html}}</ref>
* Рэстаран «Сінхынгван» — выкананы ў традыцыйным стылі, з каменя<ref name="рг" />

У горадзе ёсць прыморская зона адпачынку Мачжон з пяшчаным пляжам, якая ўключае гатэль і вялікую колькасць катэджаў<ref name="рг">{{Cite news|title=Второй крупнейший город КНДР показал свои достопримечательности|url=https://rg.ru/2019/10/31/vtoroj-krupnejshij-gorod-kndr-pokazal-svoi-dostoprimechatelnosti.html}}</ref>.

=== Гандаль ===

=== Транспарт ===
Дзейнічае тралейбусная лінія, якая злучае Хамхын з суседнім горадам Хынам<ref>[http://transphoto.ru/city/1403/ Хамхынский троллейбус] на сайте TransPhoto</ref>.

У горадзе размешчаны порт з выхадам у [[Японскае мора]]<ref name="рг">{{Cite news|title=Второй крупнейший город КНДР показал свои достопримечательности|url=https://rg.ru/2019/10/31/vtoroj-krupnejshij-gorod-kndr-pokazal-svoi-dostoprimechatelnosti.html}}</ref>.

== Адукацыя ==
У горадзе дзейнічаюць больш за дзесятак ВНУ і тэхнікумаў<ref name="рг">{{Cite news|title=Второй крупнейший город КНДР показал свои достопримечательности|url=https://rg.ru/2019/10/31/vtoroj-krupnejshij-gorod-kndr-pokazal-svoi-dostoprimechatelnosti.html}}</ref>.

=== Бібліятэкі ===

* Грамадская бібліятэка<ref name="рг">{{Cite news|title=Второй крупнейший город КНДР показал свои достопримечательности|url=https://rg.ru/2019/10/31/vtoroj-krupnejshij-gorod-kndr-pokazal-svoi-dostoprimechatelnosti.html}}</ref>
* Навукова-тэхнічная бібліятэка — пасля рамонту будынак быў моцна зменены. Бібліятэка паўторна адкрылася ў 2017 годзе. Будынак мае светла-блакітны колер, перад ім усталяваная вялікая інсталяцыя ў выглядзе атама і электронаў. Сам будынак ўпрыгожаны мноствам элементаў дэкору, якія намякаюць на перадавыя тэхналогіі і «стыль будучыні»<ref name="рг" />.

== Культура ==

* Хамхын Вялікі тэатр — з’яўляецца самым вялікім тэатральным будынкам у КНДР<ref name="рг">{{Cite news|title=Второй крупнейший город КНДР показал свои достопримечательности|url=https://rg.ru/2019/10/31/vtoroj-krupnejshij-gorod-kndr-pokazal-svoi-dostoprimechatelnosti.html}}</ref>.

== Насельніцтва ==
{{Wikidata/Population}}

== Гарады-пабрацімы ==
{{Гарады-пабрацімы}}

== Славутасці ==

* Сонхвадан — былое праўленне губернатара правінцыі. Раней існаваў цэлы комплекс будынкаў XV стагоддзя. Комплекс моцна пацярпеў падчас розных войнаў, але адзін будынак захаваўся і цяпер мае статус культурна-гістарычнага помніка<ref name="рг">{{Cite news|title=Второй крупнейший город КНДР показал свои достопримечательности|url=https://rg.ru/2019/10/31/vtoroj-krupnejshij-gorod-kndr-pokazal-svoi-dostoprimechatelnosti.html}}</ref>.
* Рэзідэнцыі Лі Сон Ге ў якой ён пражываў пасля адрачэння ад трона. Уяўляе сабой комплекс драўляных будынкаў у традыцыйным карэйскім стылі. На тэрыторыі палаца знаходзіцца значная колькасць гістарычных помнікаў і аб’ектаў. У комплекс уваходзіць хвоя, узрост якой 450 гадоў. Хвоя незвычайным чынам «сцелецца» уздоўж зямлі, то паднімаючыся, то дакранаючыся да грунта і зз’яўляецца падахоўным прыродным помнікам<ref name="рг" />.

== Помнікі ==

* Гасцініца «Сінхынсан»<ref name="рг">{{Cite news|title=Второй крупнейший город КНДР показал свои достопримечательности|url=https://rg.ru/2019/10/31/vtoroj-krupnejshij-gorod-kndr-pokazal-svoi-dostoprimechatelnosti.html}}</ref>

== Вядомыя асобы ==
* [[Ігар Серафімавіч Ташлыкоў]] (1946—2016) — фізік.

== Галерэя ==
<gallery>
Файл:Hamhung view.jpg|Выгляд на галоўную вуліцу горада
Файл:Hamhung North Korea.jpg|Выгляд на Хамхын з манумента Кім Ір Сена
Файл:Hamhung City, DPRK, North Korea.jpg|Вуліца ў Хамхыне
Файл:Industry Hamhung, North Korea.jpg|Індустрыяльныя раёны Хамхына
</gallery>{{Зноскі}}

== Спасылкі ==

* {{wikivoyage|Hamhung}}
* {{Cite web|title=North Korea Uncovered|url=http://bbs.keyhole.com/ubb/ubbthreads.php?ubb=showflat&Number=165472#Post165472|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120114214343/http://bbs.keyhole.com/ubb/ubbthreads.php?ubb=showflat&Number=165472#Post165472|archivedate=2012-01-14}}, (North Korea Google Earth)
* [http://www.youngpioneertours.com Туры юных піянераў], Інфармацыя аб адкрыцці Хамхына для турыстаў, падрабязнасці тураў.
[[Катэгорыя:Гарады Паўночнай Карэі]]
[[Катэгорыя:Старонкі з недагледжанымі перакладамі]]