Прагляд зыходнага тэксту старонкі Шахоўніца

[[Файл:Coat_of_arms_of_Croatia.svg|right|thumb|Шахоўніца ў [[Герб Харватыі|гербе Харватыі]]]]
'''Шахоўніца''' ({{lang-hr|šahovnica}}, [[МФА]]: {{МФА|[ʃaxǒːʋnit͡sa]}}) — адзін з варыянтаў [[Геральдыка|геральдычнага]] [[Падзел шчыта|падзелу шчыта]], які ўяўляе сабой спалучэнне роўнай колькасці рассячэнняў і перасячэнняў.

== Харватыя ==
Чырвона-белая шахоўніца служыць геральдычным сімвалам Харвацкай дзяржавы, яна прысутнічала на гербе краіны на працягу ўсёй гісторыі, уключаючы перыяд Сацыялістычнай рэспублікі Харватыя ў складзе Югаславіі (гл. [[Герб Харватыі]]).

Першае з'яўленне шахоўніцы ў якасці дзяржаўнага сімвала адносяцца да перыяду кіравання караля Харватыі [[Сцепан Држыслаў|Сцепана Држыслава]] ([[X]] стагоддзе)<ref>Bellamy, Alex J. (2003). The Formation of Croatian National Identity: A Centuries-old Dream. Manchester University Press. p. 36. ISBN 071906502X.</ref>. Найстарэйшыя з захаваных дакументаў з шахоўніцай у якасці дзяржаўнага сімвала датуюцца пачаткам [[XVI]] стагоддзя, калі яна была часткай герба [[Габсбургі|Габсбургаў]] і сімвалізавала саюз плямёнаў {{нп3|Чырвоныя харваты|чырвоных|ru|Красные хорваты}} і {{нп3|Белыя харваты|белых харватаў|ru|Белые хорваты}}. Існуе гістарычна непацверджаная легенда пра з'яўленне шахоўніцы пасля выйгрышу ў [[шахматы]] харвацкім каралём [[Святласлаў Суронья|Святлаславам Суроньем]] у [[венецыянскі дож|венецыянскага дожа]] ў партыі, стаўкай у якой была [[Далмацыя]]<ref>[http://www.chesspro.ru/_events/2008/berdnikov.html Деньги, товарищи, ещё никто не отменял!]</ref>.

У часы кіравання [[Усташы|ўсташаў]] у [[1941]]—[[1945]] гадах і ў [[1990]]—[[1991]] гадах харвацкая шахоўніца малявалася на гербе ў негатыўным варыянце з белым квадратам у левым верхнім вугле.

У [[1990]] годзе шахоўніца была змешчана на [[сцяг Харватыі|сцягу Харватыі]] замест [[Югаславія|югаслаўскай]] [[Чырвоная зорка|чырвонай зоркі]]<ref>[http://www.coldwar.ru/conflicts/yugoslaviya/croatia.php Отделение Хорватии]</ref>. Харвацкая шахоўніца складалася з 25 квадратаў белага і чырвонага колеру, размешчаных у 5 радоў, гэта значыць, што яна паўтарала [[усташы|ўсташскі]] варыянт шахоўніцы<ref>[http://wp.scn.ru/ru/markings/opers/europe/183 Палитра крыла] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20071220031732/http://wp.scn.ru/ru/markings/opers/europe/183 |date=20 снежня 2007 }}</ref><ref>{{кніга
 |аўтар          = Елена Гуськова.
 |загаловак       = История югославского кризиса (1990-2000)
 |месца          = М.
 |выдавецтва   = Русское право/Русский Национальный Фонд
 |год            = 2001
 |pages          = 137
 |isbn           = 5941910037
}}</ref><ref>{{кніга
 |аўтар         = Коллектив авторов.
 |загаловак      = Югославия в XX веке: очерки политической истории
 |спасылка        = 
 |адказны = 
 |месца         = М.
 |выдавецтва  = Индрик
 |год           = 2011
 |том           = 
 |старонак       = 
 |старонкі      = 778
 |isbn          = 9785916741216
}}</ref>. У [[1991]] годзе ён быў заменены на варыянт, які пачынаецца з чырвонага квадрата, ён выкарыстоўваецца Харватыяй дагэтуль.

== Іншыя прыклады ==
[[Выява:POL COA Wczele.svg|80px|Герб «Учэле»|right]]
* Шляхецкі герб [[герб Учэле|«Учэле»]] (''на іл.'').
* Чырвона-белая шахоўніца таксама была сімвалам [[Польшча|польскіх]] [[Паветраныя сілы Польшчы|ВПС]] ад самага моманту іх заснавання ў [[1918]] годзе<ref>[http://airwar.ru/history/aces/ace1ww/pilot/stec.html Стефан Станислав Стец]</ref>.
* Бела-блакітная шахоўніца (дакладней ромбападобны падзел) выкарыстоўваецца як элемент герба [[Баварыя|Баварыі]].
* Чорна-белая шахоўніца выкарыстоўваецца музыкантамі і прыхільнікамі музычнага стылю [[ска]].
* Ружова-чорная шахоўніца выкарыстоўваецца ў субкультуры [[эма-кіды|эма]].

{{зноскі}}

[[Катэгорыя:Геральдыка]]
[[Катэгорыя:Дзяржаўныя сімвалы Харватыі]]