Энергетычная свяцільнасць

Энергетычная свяцільнасць
$M_{e}$
Размернасць	M·T-3
Адзінкі вымярэння
СІ	Вт·м-2
СГС	эрг·см-2·с-1
Заўвагі
энергетычная фотаметрычная велічыня

Энергетычная свяцільнасць $~M_{e}$ - фізічная велічыня, адна з энергетычных фотаметрычных велічынь . Характарызуе магутнасць аптычнага выпраменьвання, якое выпраменьваецца малым участкам паверхні адзінкавай плошчы. Роўная адносінам патоку выпраменьвання $~d\Phi _{e}$, выпусканага малым участкам паверхні крыніцы выпраменьвання, да яго плошчы $~dS$:

$M_{e}={\frac {d\Phi _{e}}{dS}}.$

Кажуць таксама, што энергетычная свяцільнасць - гэта павярхоўная шчыльнасць выпусканага патоку выпраменьвання.

Колькасна энергетычная свяцільнасць роўная сярэдняму па часе модулю складнікам вектара Пойнтынга, перпендыкулярнай паверхні. Асерадненне пры гэтым праводзіцца за час, істотна большы за перыяд электрамагнітных ваганняў.

Адзінка вымярэння ў Міжнароднай сістэме адзінак (СІ): Вт·м⁻².

Выпусканае выпраменьванне можа узнікаць у самай паверхні, тады кажуць аб паверхні, якая сама свеціцца. Іншы варыянт назіраецца пры асвятленні паверхні звонку. У такіх выпадках некаторая частка падальнага патоку ў выніку рассейвання і адлюстравання абавязкова вяртаецца назад. Тады выраз для энергетычнай свяцільнасці мае выгляд:

$M_{e}=(\rho +\sigma )\cdot E_{e},$

дзе $~\rho$ и $~\sigma$ — каэфіцыент адлюстравання і каэфіцыент рассейвання паверхні адпаведна, а $~E_{e}$ — яе апрамененасць.

Іншыя, часам выкарыстоўваюцца ў літаратуры, але не прадугледжаныя ГОСТам найменні энергетычнай свяцільнасці: — выпраменьвальнасць і інтэгральная выпускальная здольнасць.

Спектральная шчыльнасць энергетычнай свяцільнасці

Спектральная шчыльнасць энергетычнай свяцільнасці $M_{e,\lambda }(\lambda )$ — адносіны велічыні энергетычнай свяцільнасці $dM_{e}(\lambda ),$, якая прыходзіцца на малы спектральны інтэрвал $d\lambda ,$, заключаны паміж $\lambda$ и $\lambda +d\lambda$, да шырыні гэтага інтэрвалу:

$M_{e,\lambda }(\lambda )={\frac {dM_{e}(\lambda )}{d\lambda }}.$

Адзінкай вымярэння $M_{e,\lambda }$ у сістэме СІ з'яўляецца Вт·м⁻³. Паколькі даўжыні хваляў аптычнага выпраменьвання прынята вымяраць ў нанаметрах, то на практыцы часта выкарыстоўваецца Вт·м⁻²·нм⁻¹.

Часам ў літаратуры $M_{e,\lambda }$ называюць спектральнай выпускальнай здольнасцю.

Светлавы аналаг

У сістэме светлавых фотаметрычных велічынь аналагам энергетычнай свяцільнасці з'яўляецца свяцільнасць $M_{v}$. У адносінах да энергетычнай свяцільнасці свяцільнасць з'яўляецца рэдукаванай фотаметрычнай велічынёй, атрыманай з выкарыстаннем значэнняў адноснай спектральнай светлавой эфектыўнасці манахраматычнага выпраменьвання для дзённага гледжання $V(\lambda )$:

$M_{v}=K_{m}\cdot \int \limits _{380~nm}^{780~nm}M_{e,\lambda }(\lambda )V(\lambda )d\lambda ,$

дзе $K_{m}$ — максімальная светлавая эфектыўнасць выпраменьвання , роўная у СІ 683 люмен/Вт. Яе лікавае значэнне атрыманае непасрэдна з азначэння кандэлы.

Энергетычныя фотаметрычныя велічыні СІ

Звесткі пра іншых асноўных энергетычных фотаметрычных велічынях і іх светлавых аналагах прыведзены ў табліцы.

Энергетычныя фотаметрычныя велічыні СІ

Назва	Абазначэнне велічыні	Азначэнне	Абазначэнне адзінак СІ	Светлавая велічыня
Энергія выпраменьвання	$Q_{e}$ або $W$	Энергія, якую пераносіць выпраменьванне	Дж	Светлавая энергія
Паток выпраменьвання	$\Phi$e або $P$	$\Phi _{e}={\frac {dQ_{e}}{dt}}$	Вт	Светлавы паток
Сіла выпраменьвання	$I_{e}$	$I_{e}={\frac {d\Phi _{e}}{d\Omega }}$	Вт·ср−1	Сіла святла
Аб'ёмная шчыльнасць энергіі выпрменьвання	$U_{e}$	$U_{e}={\frac {dQ_{e}}{dV}}$	Дж·м−3	Аб'ёмная шчыльнасць энергіі выпрменьвання
Энергетычная яркасць	$L_{e}$	$L_{e}={\frac {d^{2}\Phi _{e}}{d\Omega \,dS_{1}\,\cos \varepsilon }}$	Вт·м−2·ср−1	Яркасць
Інтэгральная энергетычная яркасць	$\Lambda _{e}$	$\Lambda _{e}=\int _{0}^{t}L_{e}(t')dt'$	Дж·м−2·ср−1	Інтэгральная яркасць
Апрамененасць	$E_{e}$	$E_{e}={\frac {d\Phi _{e}}{dS_{2}}}$	Вт·м−2	Асветленасць
Энергетычная экспазіцыя	$H_{e}$	$H_{e}={\frac {dQ_{e}}{dS_{2}}}$	Дж·м−2	Светлавая экспазіцыя
Спектральная шчыльнасць энергіі выпраменьвання	$Q_{e,\lambda }$	$Q_{e,\lambda }={\frac {dQ_{e}}{d\lambda }}$	Дж·м−1	Спектральная шчыльнасць светлавой энергіі

Тут $dS_{1}$ — плошча элемента паверхні крыніцы, $dS_{2}$ — плошча элемента паверхні прыёмніка, $\varepsilon$ — вугал паміж нармаллю да элемента паверхні крыніцы і кірункам назірання.