Абарона Гомеля (1941)

Абарона Гомеля (1941)
Асноўны канфлікт: Другая сусветная вайна, Вялікая Айчынная вайна
Дата	12—19 жніўня 1941
Месца	Гомель, БССР, СССР
Вынік	Аператыўная перамога Германіі
Праціўнікі
Трэці рэйх СССР

Абарона Гомеля — ваенная аперацыя, якая вялася войскамі 21-й арміі (генерал-лейтэнант М. Р. Яфрэмаў, генерал-маёр В. М. Гардоў) Цэнтральнага фронту і апалчэнцамі 12—19 жніўня у Вялікую Айчынную вайну; састаўная частка Смаленскай бітвы (1941).

Перадумовы

У пачатку жніўня нямецкае камандаванне перакінула ў раён Гомеля часткі 2-й палявой арміі, з раёна Смаленска — 2-ю танкавую групу Гудэрыяна; усяго пад Гомелем было 25 нямецка-фашысцкіх дывізій. 8 — 10 жніўня праціўнік уклініўся ў абарону 21-й арміі, прарваў яе на ўчастку Крычаў — Прапойск — Рэчыца і выйшаў на подступы да Гомеля. Разам з ваенным камандаваннем мабілізацыю сіл на абарону горада ўзначалілі Гомельскія абком і гарком КП(б)Б. Сфарміраваны Гомельскі полк народнага апалчэння, вакол горада выкапана 28 км траншэй, створаны мінныя палі, на вуліцах пастаўлены барыкады.

Баявыя дзеянні

Бамбардыроўка Гомеля нямецкай авіяцыяй 19 жніўня 1941 года

12 жніўня 2-я нямецкая армія пачала штурм горада, нямецкая авіяцыя без перапынку бамбіла яго. Выключна цяжкія баі ішлі ў раёне вёсак Сямёнаўка і Пакалюбічы, дзе разам з савецкімі воінамі трымалі абарону апалчэнцы і байцы асобнага батальёна Гомельскага гарнізона (камандзір маёр М. С. Ісаеў). Савецкія войскі не толькі абараняліся, але і контратакавалі, 14 жніўня выбіўшы ворага з вёскі Сямёнаўка. Сустрэўшы ўпартае супраціўленне на гэтым напрамку, нямецкія войскі ўзмацнілі атакі на Гомель з паўночнага ўсходу і з боку Добруша. У раёне Веткі гітлераўцы фарсіравалі Сож і захапілі гарадскі пасёлак, аднак савецкія войскі затрымалі далейшы рух праціўніка і прычынілі яму значныя страты. Выкарыстаўшы перавагу ў сілах, 19 жніўня нямецкія войскі ўварваліся ў Гомель. На левым беразе Сажа, у Навабеліцы баі ішлі яшчэ трое сутак.

Памяць

У 1961 годзе ў гонар абаронцаў Гомеля ў вёсцы Пакалюбічы пастаўлены помнік.

Літаратура

• Беларусь у Вялікай Айчыннай вайне, 1941—1945: Энцыкл. / Рэдкал.: І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ, 1990. — С. 175. — 680 с. — 20 000 экз. — ISBN 5-85700-012-2.
• Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. У 6 т. Т. 3: Гімназіі — Кадэнцыя / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (гал. рэд.) і інш.; Маст. Э. Э. Жакевіч. — Мн. : БелЭн, 1996. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0041-2. — С. 82
• Гомель: Энциклопедический справочник / И. П. Шамякин (гл. ред.) и др.. — Мн.: БелСЭ, 1990. — С. 191. — 527 с. — 15 000 экз. — ISBN 5-85700-054-8.