Мар’ян Іванавіч Стралюк

Мар’ян Іванавіч Стралюк
Мар’ян Іванавіч Стралюк
Дата нараджэння	6 студзеня 1938
Месца нараджэння	Мохавічы, Тарноўскі сельсавет, Лідскі раён, Беларусь;
Дата смерці	25 жніўня 2000 (62 гады)
Грамадзянства	СССР; Беларусь;
Род дзейнасці	навуковец
Навуковая сфера	энергетыка[d]
Месца працы	БНТУ; Наваполацкая ЦЭЦ;
Навуковая ступень	доктар тэхнічных навук (1986) і член-карэспандэнт НАН Беларусі (1989)
Навуковае званне	прафесар;
Альма-матар	энергетычны факультэт БНТУ;
Узнагароды	;

Мар’ян Іванавіч Стралю́к^[1] (6 студзеня 1938, вёска Мохавічы, Лідскі раён, Гродзенская вобласць — 25 жніўня 2000) — беларускі вучоны ў галіне энергетыкі. Доктар тэхнічных навук (1986), прафесар (1987), член-карэспандэнт НАН Беларусі (1989).

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Скончыў сямігодку ў вёсцы Белагруда, Лідскую СШ № 2 (1956), затым энергетычны факультэт Беларускага політэхнічнага інстытута (1961). Працаваў майстрам элетралабараторыі на Наваполацкай ЦЭЦ-2. Скончыў аспірантуру Беларускага політэхнічнага інстытута пры кафедры электрастанцыі. Кандыдат тэхнічных навук (1966). З 1966 па 1988 год — асістэнт, старшы выкладчык кафедры «Электрычныя станцыі», намеснік дэкана, дэкан энергетычнага факультэта Беларускага політэхнічнага інстытута. У 1985 годзе абараніў доктарскую дысертацыю. Прарэктар па навуковай рабоце БПІ — БДПА (1988—2000) і галоўны рэдактар навукова-тэхнічнага часопіса «Энергетыка — Весткі вышэйшых вучэбных устаноў і энергетычных аб’яднанняў СНД».

Навуковая дзейнасць[правіць | правіць зыходнік]

Шматлікія яго распрацоўкі адносяцца да тэорыі і практыкі даследавання электрычнай устойлівасці токаправодных канструкцый. Асабліва значны ўклад унёс у распрацоўку тэорыі дынамікі гнуткіх правадоў пад дзеяннем электрадынамічных сіл ад токаў кароткага замыкання і кліматычных фактараў. Складзеныя на аснове гэтай тэорыі алгарытмы і пакеты камп’ютарных праграм шырока выкарыстоўваюцца ў Беларусі, Расіі, Паўднёвай Карэі і іншых краінах пры праектаванні токаводных канструкцый павышанай надзейнасці з скарочанымі габарытамі.

Кіраваў больш за 30 навукова-даследчымі праектамі і праграмамі, шэрагам важных гаспадарчых дамоў па стварэнні аптымальных рэжымаў электразабеспячэння, у тым ліку Жлобінскага металургічнага камбіната. Намеснік старшыні экспертнай рады па праблемах энергетыкі галоўнага кіравання навукова-даследчых прац Дзяржадукацыі СССР, навуковы кіраўнік першай міжвузаўскай праграмы фундаментальных даследаванняў па энергетыцы «Прыярытэт». Падрыхтаваў 10 кандыдатаў і доктара тэхнічных навук. Старшыня спецыялізаванай рады па прысуджэнні навуковых ступеняў, намеснік старшыні БРФФД. 120 публікацый у айчынных і замежных навукова-тэхнічных часопісах і выданнях, тры вынаходствы.

Асобныя працы[правіць | правіць зыходнік]

Исследование электродинамических усилий в токоприводах [Текст] : Автореферат дис. на соискание ученой степени кандидата технических наук / Белорус. политехн. ин-т. — Минск: [б. и.], 1966. — 22 с.: граф.
В помощь электромонтёру / М. И. Стрелюк ; Под ред. засл. деят. науки и техники БССР, проф. А. И. Руцкого. — Минск : Беларусь, 1971. — 224 с.: ил.; 17 см. — Список лит.: с. 219 (19 назв.). — 65 000 экз.
Расчет электродинамических усилий в системе произвольно расположенных прямолинейных проводников // Электричество. 1976. № 5.
Расчет электродинамических усилий в системе произвольно расположенных винтообразных проводников // Там же. 1981. № 5.
Расчет электродинамической стойкости гибких шин ОРУ с учетом климатических условий // Известия вузов и энергообъединений СНГ. Энергетика. 1994. № 5—6.
Динамика проводов электроустановок при коротких замыканиях: Теория и вычислительный эксперимент / И. И. Сергей, М. И. Стрелюк — Мн.: ВУЗ-ЮНИТИ, 1999. — 251 с.: ил., табл.; 20 см. — 500 экз. — ISBN 985-6290-31-7
Кто есть кто: Д-ра наук, проф., заслуж. деятели науки К87 и лауреаты премий Бел. гос. политехи, акад.: Справочник. / Редакционная коллегия: М. И. Демчук (председатель), Б. М. Хрустелёв, И. П. Филонов, М. И. Стрелюк, Ф. А. Романюк, Ю. В. Кравцов — Мн.: Ураджай, 2000. — 164 с. — ISBN 985-04-0294-6.

Ушанаванне[правіць | правіць зыходнік]

Акадэмік Міжнароднай акадэміі навук вышэйшай школы (1993), заслужаны дзеяч навукі Беларусі (1999), ганаровы энергетык (1995). Узнагароджаны медалём «За працоўную адзнаку», Ганаровай граматай Міністэрства прамысловасці РБ.

Зноскі

↑ БелЭн 2002.

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

Стралю́к Мар’ян Іванавіч // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 15: Следавікі — Трыо / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 15. — С. 198. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0251-2 (т. 15).
Памяти профессора Стрелюка Марьяна Ивановича // Вести БГПА. № 16 от 11.09.2000

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

Памяці вучонага (Праверана 21 мая 2023) // Сайт НАН Беларусі
Имя в истории. СТРЕЛЮК Марьян Иванович (руск.) (Праверана 22 мая 2023) // Часопіс «Изобретатель», № 4 (2016) — С. 47.
Мар’ян Іванавіч Стралюк у базе даных «История белорусской науки в лицах» Цэнтральнай навуковай бібліятэкі імя Якуба Коласа НАН Беларусі (руск.)
Некролог (руск.) (Праверана 21 мая 2023) // Міжнародны навукова-тэхнічны часопіс «Энергетика. Известия высших учебных заведений и энергетических объединений СНГ»
Банк патентов РФ на изобретения и промышленные образцы ФИПС Роспатента (руск.) (Праверана 21 мая 2023)

[FOOTNOTEБелЭн2002-1] БелЭн 2002.

[1]