Міхаіл Станіслававіч Яўневіч

Міхаіл Станіслававіч Яўневіч
Міхаіл Станіслававіч Яўневіч
Дата нараджэння	25 сакавіка 1922
Месца нараджэння	Кліны, Бялыніцкі раён, Беларусь;
Дата смерці	10 студзеня 2010 (87 гадоў)
Грамадзянства	СССР; Беларусь;
Род дзейнасці	навуковец, выкладчык універсітэта
Навуковая сфера	мовазнаўства
Месца працы	БДПУ;
Навуковая ступень	доктар філалагічных навук (1982)
Навуковае званне	прафесар (1984);
Альма-матар	МДУ імя А. А. Куляшова;
Прэміі
Узнагароды	;

Міхаіл Станіслававіч Яўне́віч^[1] (25 сакавіка 1922 — 10 студзеня 2010^[2]) — вучоны ў галіне мовазнаўства і педагог, доктар філалагічных навук (1982), прафесар (1984), Заслужаны настаўнік БССР (1972).

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Нарадзіўся ў вёсцы Кліны (Бялыніцкі раён Магілёўскай вобласці Беларусі). У 1940 годзе паступіў на літаратурны факультэт Магілёўскага настаўніцкага інстытута. У час Вялікай Айчыннай вайны М. С. Яўневіч быў у партызанах^[3]. Магілёўскі настаўніцкі інстытут скончыў у 1945 годзе і працягваў вучобу на літаратурным факультэце Магілёўскага педагагічнага інстытута, які скончыў у 1947 годзе і працаваў настаўнікам беларускай мовы і літаратуры, дырэктарам Радчыцкай школы ў Столінскім раёне, завучам і дырэктарам у школах Валожына і Барысава^[2]. У 1952 годзе паступіў у аспірантуру пры кафедры беларускай мовы Мінскага педагагічнага інстытута^[4] і ў 1956 годзе абараніў кандыдацкую дысертацыю па пытаннях сінтаксісу словазлучэння^[2]. Працаваў у інстытуце, займаючы пасады выкладчыка, дацэнта, у 1982—1993 гадах — загадчыка кафедры беларускага мовазнаўства.

Памёр М. С. Яўневіч 10 студзеня 2010 года^[2].

Навуковая дзейнасць[правіць | правіць зыходнік]

Аўтар і сааўтар больш за 50^[4] навуковых прац па сінтаксісу беларускай мовы, праблемах сінтаксічнай сінанімікі.

Сярод апублікаванага:

Некаторыя паралелі ва ўжыванні прыназоўнікавых канструкцый у беларускай і рускай мовах // Працы Ін-та мовазнаўства АН БССР. 1959. Вып. 6;
Сінтаксічная сінаніміка ў сучаснай беларускай літаратурнай мове: Прыназоўнікава-склонавыя канструкцыі з прасторавым значэннем. — Мн., 1977.
Сінтаксіс сучаснай беларускай мовы (1987, разам з П. У. Сцяцко, 4-е выд. 2006)
Белорусский язык: учеб. для 6-7-х кл. шк. с рус. яз. обучения / М. С. Евневич, В. К. Андреенко. — 12-е изд. — Минск: Народная асвета, 1989. — 302 с., [4] л. ил.; 22 см; ISBN 5-341-00302-0 (У перакладзе)

Быў членам Савета па абароне доктарскіх дысертацый пры Інстытуце мовазнаўства імя Я. Коласа Акадэміі навук Беларусі, старшынёй Спецыялізаванага савета па абароне кандыдацкіх дысертацый па беларускай і рускай мовах, методыцы выкладання беларускай мовы ў Беларускім дзяржаўным педагагічным універсітэце імя М. Танка, з’яўляўся членам Вучонага савета ўніверсітэта і Савета факультэта беларускай філалогіі і культуры^[3]. У 1989—1990 уваходзіў у склад часовых камісій Вярхоўнага Савета БССР і Савета Міністраў БССР. Прымаў удзел у падрыхтоўцы Закона БССР «Аб мовах у БССР», Дзяржаўнай праграмы беларускай мовы і іншых нацыянальных моў у Беларускай ССР, у рабоце Дзяржаўнай камісіі па ўдасканаленню беларускага правапісу^[3].

Узнагароды і званні[правіць | правіць зыходнік]

Ордэн Айчыннай вайны II ступені (1985)^[5].
Медаль Францыска Скарыны (1992).
Дзяржаўная прэмія БССР 1990 года за стварэнне падручнікаў для 6—9 класаў на беларускай мове^[1].
Заслужаны настаўнік БССР (1972).

Зноскі

↑ ^а ^б Беларусь 1995.
↑ ^а ^б ^в ^г Яўневіч Міхась Станіслававіч Архівавана 29 ліпеня 2020. // Магілёўская абласная бібліятэка імя У. І. Леніна
↑ ^а ^б ^в Знаменитые выпускники. ЕВНЕВИЧ Михаил Станиславович (1922—2010) (руск.) // Сайт МДУ імя А. А. Куляшова
↑ ^а ^б Яўневіч Міхаіл Станіслававіч // Сайт гісторыка-філасофскага факультэта МДУ імя А. А. Куляшова
↑ Михаил Станиславович Евневич // ОБД «Подвиг народа в Великой Отечественной войне 1941—1945 гг.» Архівавана 29 лістапада 2020. (руск.)

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

Яўневіч Міхаіл Станіслававіч // Беларусь: энцыклапедычны даведнік / Рэдкал. Б. І. Сачанка (гал. рэд.) і інш.; Маст. М. В. Драко, А. М. Хількевіч. — Мн.: БелЭн, 1995. — С. 791. — 800 с. — 5 000 экз. — ISBN 985-11-0026-9.
Яўневіч Міхаіл Станіслававіч // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 18. Кн. 1: Дадатак: Шчытнікі — Яя / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2004. — Т. 18. Кн. 1. — 472 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0295-4 (т. 18. Кн. 1).

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

Яўневіч Міхаіл Станіслававіч // Сайт гісторыка-філасофскага факультэта МДУ імя А. А. Куляшова
Учора і сёння Архівавана 11 лютага 2018. // Сайт філалагічнага факультэта БДПУ імя М. Танка
Яўневіч Міхась Станіслававіч Архівавана 29 ліпеня 2020. // Магілёўская абласная бібліятэка імя У. І. Леніна
Михаил Станиславович Евневич // ОБД «Подвиг народа в Великой Отечественной войне 1941—1945 гг.» Архівавана 29 лістапада 2020. (руск.)

[FOOTNOTEБеларусь1995-1] а ^б Беларусь 1995.

[Маг-2] а ^б ^в ^г Яўневіч Міхась Станіслававіч Архівавана 29 ліпеня 2020. // Магілёўская абласная бібліятэка імя У. І. Леніна

[MDU-3] а ^б ^в Знаменитые выпускники. ЕВНЕВИЧ Михаил Станиславович (1922—2010) (руск.) // Сайт МДУ імя А. А. Куляшова

[ГістФ-4] а ^б Яўневіч Міхаіл Станіслававіч // Сайт гісторыка-філасофскага факультэта МДУ імя А. А. Куляшова

[ОБД-5] Михаил Станиславович Евневич // ОБД «Подвиг народа в Великой Отечественной войне 1941—1945 гг.» Архівавана 29 лістапада 2020. (руск.)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]