Трыпутнік вялікі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Трыпутнік вялікі
Навуковая класіфікацыя
Міжнародная навуковая назва

Plantago major L.

Падвіды

Сістэматыка
на Віківідах

Выявы
на Вікісховішчы
ITIS  32887
NCBI  29818
EOL  579221
IPNI  321286-2
TPL  kew-2569743

Трыпутнік вялікі[3] (Plantago major) — кветкавая травяністая расліна сямейства трыпутнікавых.

Назва[правіць | правіць зыходнік]

Трыпутнік вялікі, бабін цвет[4], міжыперсніца, прыпутнік, трыпутнік[5][6], бабка[7][8], трыпуднік, трыпуцень[9][10], падарожнік[11][12].

Батанічнае апісанне[правіць | правіць зыходнік]

Шматгадовая расліна э голым сцяблом вышынёй да 25 см. Трапляецца каля жылля, уздоўж дарог (адсюль назва), на пустках, лугах. Размнажаецца насеннем (да 60 тыс. з расліны). Засмечвае пераважна азімыя і яравыя культуры, травы, прапашныя, сады і агароды.

Таксанамія[правіць | правіць зыходнік]

Від Трыпутнік вялікі ўваходзіць у род Трыпутнік (Plantago) сямейства Трыпутнікавыя (Plantaginaceae) парадку Ясноткакветныя (Lamiales).


  яшчэ 21 сямейства   яшчэ каля 150 відаў
       
  порядок Ясноткакветныя     яшчэ Трыпутнік    
             
  аддзел Кветкавыя, ці Пакрытанасенныя     сямейства Трыпутнікавыя     від
Трыпутнік вялікі
           
  яшчэ 58 парадкі кветкавых раслін
(згодна Сістэме APG III)
  яшчэ каля 90 родаў  
     

Галерэя[правіць | правіць зыходнік]

Агульны выгляд

Лісце

Кветкі

Плады

Прымяненне[правіць | правіць зыходнік]

Лекавая расліна. Дзейнічае як лёгкі слабіцельны сродак, мае адхарквальнае, раназажыўляльнае, процізапаленчае і болесуцішальнае дзеянне, павышае кіслотнасць страўнікавага соку. Выкарыстоўваецца пры захворваннях страўнікава-кішэчнага тракту. Кашка з свежага лісця трыпутніку мае процізапаленчыя ўласцівасці, суцішае боль.

Зноскі

  1. Ужываецца таксама назва Пакрытанасенныя.
  2. Пра ўмоўнасць аднясення апісанай у гэтым артыкуле групы раслін да класа двухдольных гл. артыкул «Двухдольныя».
  3. Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 99. — 160 с. — 2 350 экз.
  4. Federowski M. Lud Bialoruski na Rusi litewskiej. Krakow, I, 1897
  5. Антонов А. А. О врачебных растениях, дикорастущих в Витебской губернии и употребляемых населением ее в домашней народной медицине. Витебск, 1888
  6. Ганчарык М. М. Беларускія назвы раслін. Праца навуковага таварыства па вывучэнню Беларусі, т. II і IV. Горы-Горки, 1927
  7. Анненков Н.  (руск.) Ботанический словарь, Спб, 1878
  8. З. Верас. Беларуска-польска-расейска-лацінскі ботанічны слоўнік. — Вільня, Субач 2: Выданне газеты «Голас беларуса», Друкарня С. Бэкэра, 1924.
  9. Васількоў І. Г. Матэрыялы да флоры Горацкага раёна. Праца навуковага таварыства па вывучэнню Беларусі, т. III. Горы-Горкі, 1927
  10. Чоловский К. Опыт описания Могилевской губернии. По программе и под редакцией А. С. Дембовецкого, кн. I. Могілев.
  11. Шатэрнік М. В. Краёвы слоўнік Чэрвеньшчыны. Мінск, 1929
  12. Добровольский В. Н. Смоленский областной словарь. Смоленск, 1914

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

  • Энцыклапедыя сельскага гаспадара. — Мн., 1993. — ISBN 5-85700-079-3

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

  • Подорожник большой: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.)