Чжу Да

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Чжу Да
Фатаграфія
Дата нараджэння 1626[1][2][…]
Месца нараджэння
Дата смерці 1705[1][4][…]
Месца смерці
Грамадзянства
Род дзейнасці мастак, каліграф, пісьменнік, паэт
Подпіс Выява аўтографа
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Чжу Да (朱耷; 1626 — 1705) — кітайскі мастак, каліграф часоў дынастыі Цын.

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Нарадзіўся ў 1626 годзе ў г. Наньчане. Паходзіў з імператарскай сям’і Чжу (правілі Кітаем пад імем дынастыя Мін). Быў нашчадкам князя Чжу Цюаня. Пачаў маляваць і пісаць вершы ў раннім дзяцінстве.

Пасля захопу ў 1644 годзе Пекіна маньчжурамі і падзеннем дынастыі Мін, Чжу Да пайшоў у будыйскі манастыр. Пасля 40 гадоў пустэльніцтва мастак пакінуў манастыр і вярнуўся да звычайнага жыцця. Перад тым у 1678 годзе ў яго быў псіхічны зрыў, ён некалькі гадоў ні з кім не размаўляў. Ён пачаў кар’еру жывапісца пад рознымі творчымі псеўданімамі, самым вядомым з якіх стаў «горац васьмі вялікіх вартасцяў». Тады ж ажаніўся. пасля гэтага займаўся толькі стварэннем карцін. Памёр у 1709 годзе.

Творчасць[правіць | правіць зыходнік]

Гісторыкі жывапісу лічаць Чжу Да вядучым майстрам пачатку праўлення дынастыі Цын, які аказаў вялікі ўплыў на наступных мастакоў. Ён працаваў у стылі «кветкі і птушкі». Яго карціны адрознівае асаблівы рэзкі мазок, які тлумачыцца тым, што ён трымаў пэндзаль асаблівым чынам. Непасрэдна пэндзаль меў вельмі тонкае пяро. Стыль Чжу Так атрымаў назву гаакуань. Выявы птушак і кветак імпульсіўныя, часам можна толькі па форме або контуры зразумець, што намалявана. Найбольш вядомымі з’яўляюцца карціны: «Паўліны», «Адзінокая фігура птушкі», «Качка», «Кошка і камень», «Кветка на рацэ», «Рыба і качка», «Дзве птушкі», «Лотас і птушкі».

У 1930-х гадах Чжан Дацянь паспрабаваў пераймаць яго і вырабіў некалькі копій, але знаўцы адразу іх разгледзелі, менавіта дзякуючы выключнаму прамому і рэзкаму мазку мастака.

Яго працы захоўваюцца ў многіх музеях. Самым вядомым прыватным калекцыянерам быў навуковец з Ельскага ўніверсітэта Ван Фанью. У 2011 годзе яго карціна была прададзеная за 12,3 мільёна долараў.

Заўвагі[правіць | правіць зыходнік]

  1. а б Zhu Da // Union List of Artist Names Праверана 9 кастрычніка 2017.
  2. Swartz A. Ta Chu // Open Library — 2007. Праверана 9 кастрычніка 2017.
  3. Encyclopédie Larousse en ligne Праверана 21 лістапада 2022.
  4. Zhu Da // Benezit Dictionary of ArtistsOUP, 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7 Праверана 9 кастрычніка 2017.
  5. China Biographical Database

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

  • Schoiswohl, Maria: Bada-Shanren Zur politischen Symbolik in den Gedichten eines Ming-Loyalisten. Dissertation Wien 1986
  • Zhu Da and his Painting Gallery at China Online Museum