Рахмонберды Мадазімаў: Розніца паміж версіямі
Новая старонка: '{{Цёзкі2|Мадазымаў}} {{Кінематаграфіст |імя = Рахмонберды Мадазымаў |выява = |шы...' |
(Няма розніцы)
|
Версія ад 16:52, 29 сакавіка 2016
| Рахмонберды Мадазымаў | |
|---|---|
| Імя пры нараджэнні | узб.: Раҳмонберди Мадазимов |
| Дата нараджэння | 1875 |
| Месца нараджэння | Горад Узген, Ферганская вобласць, Расійская імперыя, Туркестанскае генерал-губернатарства, Расійская імперыя |
| Дата смерці | 1933 |
| Месца смерці | Горад Узген, Кыргызстан |
| Месца пахавання | |
| Грамадзянства |
 СССР →  |
| Месца працы | |
| Прафесія | |
| Кар’ера | 1914-1932 |
| Кірунак | Драматычны, трагічны, камедыйны акцёр |
Рахмонберды Мадазымаў (руск.: Рахмонберди Мадазимов) - заснавальнік і арганізатар тэатральнай руху ў Кыргызстане, заснавальнік іі першы мастацкі кіраўнік Ошскай Дзяржаўнага акадэмічнага ўзбекскага музычна-драматычнага тэатра імя Бабура горада Ош, пісьменнік.
Біяграфія
Мірза Рахмонберди хаджы сын Мухаммадазима аълама (Мадазимов) нарадзіўся ў 1875 годзе ў горадзе Узген. Ён, як і яго бацька Мухаммадазим, быў аўтарытэтным мулой, якія ўчынілі паломніцтва Меку, ён малітвамі лячыў нават безнадзейных цяжка хворых. Рахмонберди хаджы Мадазимов быў пісьменнікам, у 1914-1915 гадах у друкарні пры канцылярыі генерал-губернатара Туркестанскага краю ў горадзе Ташкенце былі выдадзеныя яго дзве кнігі "Характарыстыка Оша", "Слоўнік імёнаў".
У 1914 годзе пад кіраўніцтвам Рахмонберды Мадазымава разам з настаўнікам руска-тутэйшай школы горада Ош Балтыходжой Султанавым быў заснаваны тэатральны гурток.
У 1918 годзе пад кіраўніцтвам Рахмонберды Мадазимава разам з іншымі адукаваны дзеячамі і настаўнікамі Ошскай павета Бекназараў Назаравым, Иброхимом Мусабоевым, Журахоном Зайнобиддиновым, Назирханом Камоловым, А.Саидовым, А.Эшонхоновым, Абдукодиром Исхоковым, Исроилжоном Исмоиловым, Джаліл Собитовым ўпершыню ў Кыргызстане быў заснаваны самадзейны тэатральны гурток на базе канцэртнай брыгады пры Рэўваенсавета Туркестанскага фронту з мясцовых мусульманскіх акцёраў. Мастацкі кіраўнік тэатральнай трупы Рахмонберды Мадазымаў быў першым заснавальнікам і арганізатарам тэатральнага руху ў Кыргызстане. У 1919 году гурток сфармаваўся ў драматычную трупу. Гэтая трупа паслужыла не толькі развіццю тэатральнага мастацтва, але і развіццю прафесійнага музычнага мастацтва на поўдні Кыргызстана. Так як у рэпертуары трупы, акрамя тэатральных пастановак ставіліся шматлікія канцэртныя праграмы, таксама ажыццяўлялася апрацоўка народных мелодый для музычнага суправаджэння спектакляў, што стала асаблівым этапам на шляху станаўлення музыкаў-прафесіяналаў. У далейшым гэтая трупа стала асновай для стварэння Ошскай Дзяржаўнага акадэмічнага ўзбекскага музычна-драматычнага тэатра імя Бабура. Узбекская тэатр у горадзе Ош з'яўляецца другім найстарэйшым прафесійным тэатрам у Цэнтральнай Азіі, пасля узбекскія нацыянальнага акадэмічнага драматычнага тэатра імя Хамза ў горадзе Ташкент (заснаванага ў 1913-27 лютага 1914 гадах).
Рахмонберды Мадазымаў ў складзе тэатра пабываў ва ўсіх раёнах Ошскай павета, дзе ставіў спектаклі і змагаўся з басмачеством зброяй мастацтва і культуры. Ставячы спектаклі ў раёнах, ведаў, дзе былі размешчаны басмачамі і месцы захоўвання іх зброі. Ён сумесна са сваім сваяком, заснавальнікам і першым начальнікам міліцыі горада Ош Балтыходжой Султанавым актыўна ўдзельнічаў у абясшкоджванні басмачества.
Заснавальнік Ошскай ўзбекскага драматычнага тэатра Рахмонберды хаджы Мадазымаў ў сувязі з выездам у горад Узген ў 1932 году сышоў з тэатра і памёр у канцы траўня 1933 года ў горадзе Узгене.
Двое сыноў Рахмонберды Мадазимава годна працягнулі справу свайго бацькі служэнню мастацтву і культуры шмат гадоў працавалі на сцэне тэатра імя Бабура горада Ош. Уринбой і Журахон Рахмонава былі аднымі з заснавальнікаў музычна-драматычнага тэатра імя Бобура горада Ош і ўнеслі вялікі ўклад у развіццё мастацтва і культуры Кыргызстана, выхавалі шмат маладых акцёраў. Іх вялікі ўклад і працу былі высока ацэнены кіраўніцтвам Кіргізскай ССР і яны былі ўзнагароджаны ордэнамі, шматлікімі медалямі, ганаровымі граматамі.
Праца ў тэатры
1919 год - М.Бехбудий «Падаркуш», Маннон Уйгур «Лекар з Туркестана». 1920 год - Хамза «Атручаная жыццё». 1921 год - Гулам Зафарі «Сірата». 1922 год - Хамза «Пакаранне паклёпнікаў». 1923 год - Комил Яшын «Лолахон». 1924 год - Махмуд Рахмон «Рапарт з поўдня». 1925 год - К.Яшын і М.Музаффаров «Гулсара». 1926 год - К.Яшын «Два камуніста». 1927 год - К.Яшын «Сябры». 1928 год - К.Яшын "Унутры». 1929 год - Гулам Зафарі «Халіма», К.Яшин «Ажи-ажи». 1930 год - Умаржон Исмоилов «Гісторыі на баваўняным поле». 1931 год - Н.В. Гогаль «Жаніцьба». 1932 год - Маннон Уйгур «Перакладчык».
Акрамя таго, ён удзельнічаў у шматлікіх канцэртных праграмах.
Асабістае жыццё
Бацька - Ибни Мухаммадаъзим аълам (памёр ў 1876 году) рэлігійны дзеяч. Маці - Бібі Саліха (1850-1922) ураджэнка горада Уратепа. Жонка - Бибихон (1884-1922) ураджэнка горада Уратепа. Дзеці - Назокатхон (1902-1934), Хожинисо (1907-1932), Уринбой (1910-1980), Назирхон (1912-1917), Журахон (1917-1977).
Напісаныя кнігі
- "Характарыстыка Оша", друкарня пры канцылярыі генерал-губернатара Туркестанскага краю, горад Ташкент, 1914 год.
- "Слоўнік імёнаў", друкарня пры канцылярыі генерал-губернатара Туркестанскага краю, горад Ташкент, 1915 год.
Літаратура
- Энцыклапедыя Ошскай вобласці, Акадэмія Навук Кіргізскай ССР. Раздзел Тэатральная жыццё, стр.110, 1987 год, горад Фрунзэ.
- Нацыянальная энцыклапедыя Узбекістана, Акадэмія Навук Рэспублікі Узбекістан, г. Ташкент, 2000-2006 гады (літара Ў, стр.219), Дзяржаўная навуковая выдавецтва «Узбекская нацыянальная энцыклапедыя», Ташкент.
- Нацыянальная энцыклапедыя «Кыргызстан», 5 том. Цэнтр Дзяржаўнага мовы і энцыклапедыі, Бішкек 2014 годзе. Галоўны рэдактар Асанаў У.А. К 97. Б.
- А. Абдугафуров «Ошскай акадэмічны тэатр», г. Ош, 2010 год.