Ілья Іванавіч Энегольм

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Ілья Іванавіч Энегольм
шведск.: Elias Gabriel Eneholm
Дата нараджэння 14 кастрычніка 1764(1764-10-14)[1] ці 1760
Месца нараджэння
Дата смерці 1824[1] ці 3 (15) верасня 1838
Грамадзянства
Род дзейнасці урач
Навуковая сфера ваенная медыцына
Месца працы
Навуковая ступень доктар медыцыны[d]
Альма-матар
Узнагароды
ордэн Святой Ганны I ступені ордэн Святога Станіслава I ступені ордэн Святога Уладзіміра 3 ступені Knight 1st class of the Order of Vasa

Ілья Іванавіч Энегольм (1760/1764[2], Швецыя — 3 верасня 1838) — ваенны лекар, доктар медыцыны, інспектар студэнтаў Санкт-Пецярбургскай медыка-хірургічнай акадэміі, галоўны доктар арміі, сапраўдны стацкі саветнік.

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Па нацыянальнасці — швед. Нарадзіўся ў шведскай камуне Норчэпінгу каля 1760 года і выхоўваўся дома. Медыцынскую адукацыю атрымаў ва Упсальскім універсітэце, адкуль быў выпушчаны са званнем лекара. У 1785 годзе прыехаў у Расію і, вытрымаўшы экзамен у Медыцынскай калегіі, атрымаў права лекарскай практыкі (са студзеня 1786) і займаўся ёю каля трох гадоў. Паступіў на службу лекарам у фінляндскую армію (1788), у фармаваны тады ў Выбаргу паходны шпіталь, але ўжо ў пачатку наступнага года быў пераведзены павятовым лекарам у Выбаргскі  (руск.) і Сердабольскі  (руск.) паветы. Жадаючы атрымаць доктарскі дыплом прыкамандзіраваўся да Калінкінскага шпіталя  (руск.) (у маі 1789), дзе слухаў лекцыі ў заснаваным пры ім хірургічным інстытуце. Здаўшы экзамен, быў прызнаны доктарам (1800) і атрымаў права свабоднай практыкі. Быў прызначаны ў фінляндскую армію, застаючыся, зрэшты, увесь час у Нэйшлоцкім рэтраншэменце  (руск.). Тут ён хутка звярнуў на сябе ўвагу як здольны і энергічны лекар, таму калі вырашана было заснаваць у Расіі медычныя ўправы, то ён быў прызначаны першым інспектарам Літоўскай (Віленскай), тады яшчэ толькі што далучанай губерні. Сваю ўправу яму давялося адкрываць аднаму, таму што іншыя члены управы яшчэ не былі прызначаныя. Працы ў Літоўскай губерні было шмат, так як медыцынская справа ў ёй была зусім неарганізавана. Энегольм дзейна ўзяўся за працу. У хуткім часе медычная ўправа ўжо існавала не толькі па імені, але і фактычна. Галоўная медыцынская калегія, бачачы заслугі Энегольма, абрала яго ў 1802 годзе сваім ганаровым членам. Каля гэтага ж часу ён даслаў у медыцынскі савет сваё сачыненне на лацінскай мове «Гнілая і чумная гарачка», якое было адобрана медыцынскім саветам. Неўзабаве пасля гэтага ён быў прызначаны галоўным доктарам арміі. У 1809 годзе выйшаў у адстаўку. У тым жа годзе, пры ўдзеле графа А. А. Аракчэева Энегольм быў прызначаны інспектарам студэнтаў Санкт-Пецярбургскай медыка-хірургічнай акадэміі. На гэтай пасадзе ён праслужыў звыш дваццаці гадоў, прычым яму неаднаразова даводзілася выконваць абавязкі прэзідэнта Акадэміі.

Быў выраблены ў правадзейныя стацкія саветнікі, атрымаў ордэны Св. Ганны 1-й ступені, Св. Станіслава 1-й ступені і Св. Уладзіміра 3-й ступені. Выконваючы свае абавязкі інспектара, ён у той жа час пастаянна прымаў удзел у якасці члена ў розных камісіях і камітэтах і, акрамя таго, даволі шмат пісаў па медыцыне. Ва «Усеагульным часопісе медычнай навукі», які выдаваўся медыка-хірургічнай акадэміяй, ім былі змешчаныя артыкулы:

  • О наружном употреблении табачных листов, производящих рвоту (1811 г., № 2),
  • Смертельные переносы после залечения свищей (1811 г., № 6),
  • О судорожном кашле (1812 г., № 1, 2),
  • О наростах чрезвычайной величины на ноздрях (1812 г., № 5),
  • Краткое обозрение ипохондрии (1813 г., № 4, 5).

Ім была выдадзена «Кішэнная кніга ваеннай гігіены», сачыненне, якому ён прысвяціў каля трох гадоў працы.

У 1831 годзе выйшаў у адстаўку. Памёр 3 верасня 1838 года.

Зноскі

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]