Аблога Вялікіх Лукаў

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Аблога Вялікіх Лукаў
Асноўны канфлікт: Інфлянцкая вайна
Дата 1-5 верасня 1580
Месца ваколіцы Вялікіх Лукаў
Вынік перамога войска Рэчы Паспалітай
Праціўнікі
Рэч Паспалітая Маскоўская дзяржава
Камандуючыя
Стэфан Батары Іван Вейкаў
Сілы бакоў
50 тысяч 7 тысяч
Страты
невядома увесь гарнізон крэпасці

Аблога Вялікіх Лукаў — аблога і ўзяцце Вялікіх Лукаў у 1580 годзе войскам Рэчы Паспалітай у ходзе другой кампаніі Стэфана Баторыя. Велікалуцкая крэпасць мела вялікае стратэгічнае значэнне, паколькі ў выпадку яе ўзяцця для арміі Рэчы Паспалітай адкрывалася значная прастора для манеўраў і магчымасць прасоўвання ўглыб тэрыторыі маскоўскай дзяржавы. У прыватнасці, станавіўся магчымым наступ на Пскоў і Ноўгарад, а таксама на Цвер і Маскву. У той жа час Баторыю прадстаўлялася магчымасць адрэзаць частку маскоўскіх войскаў, якія знаходзіліся ў паўночна-заходніх землях.

18 ліпеня 1580 года кароль Стэфан Батары склікаў ваенную раду свайго гетмана, падчас якой былі распрацаваны два планы — альбо пайсці ў бок Пскову, альбо атакаваць Смаленск. Пасля абмеркаванняў быў дасягнуты кампраміс, у межах якога быў распрацаваны захоп Вялікіх Лукаў. Пасля аблогі польска-літоўскія войскі павінны былі пайсці на Пскоў, каб перарваць сувязь Лівоніі з Масковіяй.

Крэпасць Вялікія Лукі, размяшчалася каля ракі Ловаць, была драўляная і сцены ўмацаваныя зямлёю і дзірванам, каб ядры гармат не маглі падпаліць сцены. Побач з ёй стаяў драўляны гарадок, які быў спалены сіламі Рэчы Паспалітай, каб не прыкрыць маскавітаў. Аблога пачалася 1 верасня з артылерыйскай атакі і пяхотнага нападу. Першыя спробы нападу не далі выніку, аднак сілы Стэфана Баторыя здолелі падпаліць вежы, і 5 верасня крэпасць капітулявала. Венгерскія найміты, якія першымі ўвайшлі ў яе, пачалі рабаваць, не звяртаючы ўвагі на агонь, які тым часам дасягнуў парахавой вежы. Пасля выбуху якой загінула каля 200 чалавек з войску Стэфана Баторыя і маскавітаў.

Гл. таксама[правіць | правіць зыходнік]

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

  • J. Natanson-Leski, Epoka Stefana Batorego w dziejach granicy wschodniej Rzeczypospolitej, Warszawa 1930, s. 64.