Перайсці да зместу

Аграматызм

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі

Аграматызм — парушэнне моўнай дзейнасці ў выніку паражэння пэўных зон кары галаўнога мозгу[1].

Аграматызм ва ўспрыманні маўлення[правіць | правіць зыходнік]

Асноўнымі сімптомамі аграматызму ва ўспрыманні маўлення з’яўляюцца:

  • абцяжаранае ўспрыманне сказаў, у якіх семантычныя ролі ўдзельнікаў могуць быць звернутыя (напрыклад, Котка пераследуе сабаку разумеецца горш, чым Котка п’е малако, бо сітуацыя «малако п’е котку» немагчымая);
  • абцяжаранае ўспрыманне сказаў з парадкам слоў, якія адхіляюцца ад базавага для дадзенай мовы;
  • абцяжаранае ўспрыманне сказаў са складанай сінтаксічнай структурай у параўнанні з больш простымі.

Сімптомы аграматызму, звязанага з успрыманнем маўлення, могуць быць выяўлены падчас эксперыменту, у якім падыспытнаму прапануецца вызначыць, які з дэманструемых малюнкаў адпавядае прад’яўляемым эксперыментатарам сказу.

Аграматызм у стварэнні маўлення[правіць | правіць зыходнік]

Аграматызм пры стварэнні маўлення характарызуецца:

  • немудрагелістасцю, беднасцю разнастайнасці сінтаксічных структур маўлення (або адсутнасцю паўнавартасных сказаў);
  • апушчэннем службовых слоў (артыкляў, прыназоўнікаў, дапаможных дзеясловаў) і займеннікаў. У мовах, якія маюць словазмяненне, могуць апускацца флексіі;
  • нізкім тэмпам маўлення. З пункту гледжання тэорыі адаптацыі, гэта звязана са спробай хворага прыстасавацца да парушэння свайго маўлення, якое праяўляецца ў запаволенні працэсу яе апрацоўкі;
  • абцяжаранасцю спараджэння маўлення з нетыповым парадкам слоў.

Зноскі

  1. Слоўнік іншамоўных слоў : у 2 т. / А. М. Булыка. — Мінск : БелЭн, 1999.  — Т. 1 : А-Л. — 1999. — 736 с. — ISBN 985-11-0152-4, С.24