Піцірым Аляксандравіч Сарокін

Піцірым Аляксандравіч Сарокін (англ.: Pitirim Alexandrovich Sorokin, руск.: Питирим Александрович Сорокин, 23 студзеня 1889-10 лютага 1968) — расійска-амерыканскі сацыёлаг, філосаф і культуролаг.

Біяграфія

Скончыў юрыдычны факультэт Пецярбургскага ўніверсітэта (1914). У 1922 высланы з Расіі, жыў у ЗША. Выкладаў у розных амерыканскіх універсітэтах. Быў прэзідэнтам Амерыканскай сацыялагічнай асацыяцыі. Разглядаў гістарычны працэс як цыклічную змену асноўных тыпаў культуры, ці «суперсістэм» (ідэацыйная культура, ідэалістычная культура, пачуццёвая культура), у аснове якіх ляжыць інтэграваная сфера каштоўнасцей, сімвалаў. Сцвярджаў, што гісторыя ўяўляе сабой сацыякультурны працэс, нормай якога з'яўляецца дынаміка каштоўнасных арыенціраў, іх змена і пастаянны пошук новых «ідэальных мэтаў». Лічыў, што сучасная культура перажывае ўсеагульны крызіс, які абумоўлены надзвычай моцным развіццём матэрыялізму і навукі. Асноўнае выйсце з гэтай тупіковай сітуацыі бачыў у развіцці рэлігійнай «ідэалістычнай культуры». Адзін з родапачынальнікаў тэорый сацыяльнай стратыфікацыі і сацыяльнай мабільнасці. Сярод яго вучняў - вядомыя амерыканскія сацыёлагі Р.Мертан, Т.Парсанс, Р.Мілз і інш. Асноўныя працы - «Сістэма сацыялогіі» (Т. 1-2; 1920); «Сацыяльная мабільнасць» (1927), «Сацыяльная і культурная дынаміка» (Т. 1-4; 1962).

Літаратура

• Культуралогія: Энцыклапедычны даведнік. Мінск: Беларуская Энцыклапедыя, 2003. ISBN 985-11-0277-6