Баня-Лукская епархія

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Баня-Лукская епархія
Свята-Траецкі сабор
Агульныя звесткі
Краіна Боснія і Герцагавіна
Епархіяльны цэнтр Баня-Лука
Кіраванне
Кіруючы архірэй Біскуп Банялукскі Яфрэм (Мілуцінавіч)
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Баня-Лукская епархія (сербск.: Епархија бањалучка) — епархія Сербскай праваслаўнай царквы на тэрыторыі паўночна-заходняй часткі Босніі.

Гісторыя[правіць | правіць зыходнік]

У 1900 годзе ў складзе Канстанцінопальскай праваслаўнай царквы была заснавана Баня-Лука-Біхачская епархія шляхам вылучэння з Дабра-Баснійскай мітраполіі. На тэрыторыі епархіі дзейнічалі звыш 200 цэркваў і капліц.

У 1925 годзе Баня-Лука-Біхачская епархія была падзелена на Баня-Лукскую епархію і Біхачскую епархію.

Напярэдадні Другой сусветнай вайны ў епархіі было 167 храмаў, 103 царкоўныя абшчыны, 102 прыходы і 2 дзейныя манастыры (Гаміёніца і Маштаніца). Праваслаўная паства налічвала 424075 чалавек.

Пасля акупацыі Югаславіі нямецкімі войскамі ў 1940 годзе епархія аказалася на тэрыторыі ўтворанай 12 красавіка 1941 года незалежнай дзяржавы Харватыя, у якім Сербская царква падпадала пад жорсткія пераследы. За час другой сусветнай вайны ў епархіі разбураны 64 праваслаўныя храмы і 1 манастыр, 34 прыходскія дамы, знішчаны 94 царкоўныя архівы, сур'ёзна пашкоджаны 21 храм і 3 манастыры. Паводле дадзеных Архірэйскага Сінода Сербскай Праваслаўнай Царквы на 1945 год, у епархіі забіты больш 100 тысяч праваслаўных сербаў, загінулі 14 святароў.

У 1948 годзе рашэннем Святога Архірэйскага Сабора епархіі перадалі некалькі раёнаў, што перш уваходзілі ў Горнакарлавацкую епархію.

У выніку ваенных дзеянняў 1991-1995 гадоў у епархіі знішчаны 2 праваслаўныя храмы, 3 пашкоджаны, спалены 2 прыходскія дамы.

Духоўным цэнтрам епархіі з'яўляюцца манастыры Гаміёніца, Маштаніца і Ліпле.