Бенядзікт Дабшэвіч

Бенядзікт Дабшэвіч
Бенядзікт Дабшэвіч
	; Бенядзікт Дабшэвіч
Нараджэнне	12 сакавіка 1722; Новагародскі павет, Новагародскае ваяводства, Вялікае Княства Літоўскае або ; Жамойць, Літва;
Смерць	1794[…]; Жамойць, Літва;
Адукацыя	Навагрудскі езуіцкі калегіум; Віленскі ўніверсітэт;
Месца працы	Навагрудскі езуіцкі калегіум; Полацкі езуіцкі калегіум; Віленскі ўніверсітэт;

Бенядзікт Дабшэвіч (12 сакавіка 1722, каля Навагрудка^[4] або на Жамойці^[5] — 1794) — філосаф, тэолаг, прадстаўнік эклектычнай філасофіі ў Вялікім Княстве Літоўскім.

Біяграфія

У 1739 годзе ўступіў у ордэн езуітаў. Навучаўся ў Навагрудскім езуіцкім калегіуме і Віленскай езуіцкай акадэміі.

Выкладаў філасофію і тэалогію ў Навагрудскім і Полацкім езуіцкім калегіумах, Віленскай езуіцкай акадэміі, у 1772—1773 дэкан тэалагічнага факультэта акадэміі, у 1773—1774 віцэ-канцлер акадэміі. 3 1782 узначальваў акруговую школу ў Крожах, у 1792—1794 рэктар Жамойцкай школьнай акругі.

Погляды і працы

У філасофскіх поглядах прытрымліваўся картэзіянства пазнейшага часу, у логіцы — школы Пар-Раяль, Х. Вольфа і Ф. Брэскага. Даволі дакладна выкладаў погляды еўрапейскіх філосафаў і натуразнаўцаў (напрыклад, геліяцэнтрычную сістэму М. Каперніка і яго паслядоўнікаў).

Выдаў кнігі «Погляды новых філосафаў...» (1760), якая складалася з яго лекцый у Навагрудскім калегіуме. У гэтай кнізе выклаў сістэмы Р. Дэкарта, П. Гасендзі і тэорыі І. Кеплера, І. Ньютана і інш.; «Лекцыі па логіцы...» (Вільня, 1761), у якой сцвярджаў, што класічная логіка з пашанай ставіцца да матэматыкі, без якой філасофстваваць ці лагізаваць «усё адно, што хадзіць без ног».

Вызнаваў 3 віды пазнання: гістарычнае, філасофскае і матэматычнае. Спалучаў тэалагічны светапогляд з новафіласофскімі поглядамі, што не магло не прывесці да ўнутраных супярэчнасцей, якія найбольш выразна выявіліся ў яго кнізе «Тэзісы ва ўніверсальную філасофію» (1763).

Крыніцы

↑ https://www.google.com/books/edition/Komisja_Edukacji_Narodowej/ZUm7AAAAIAAJ — С. 301.
↑ https://www.google.com/books/edition/Komisja_Edukacji_Narodowej/ZUm7AAAAIAAJ — С. 302.
↑ https://books.google.com/books?id=pQYmAQAAIAAJ
↑ ЭнцВКЛ 2005.
↑ Энгельс Дарашэвіч. Дабшэвіч Бенядзікт // Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. У 6 т. Т. 3: Гімназіі — Кадэнцыя / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (гал. рэд.) і інш.; Маст. Э. Э. Жакевіч. — Мн. : БелЭн, 1996. — 527 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0041-2. С. 186.

Літаратура

Дарашэвіч Э. Дабшэвіч Бенядзікт // Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (гал. рэд.) і інш.; маст. З. Э. Герасімовіч. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 2005. — Т. 1: Абаленскі — Кадэнцыя. — С. 565. — 688 с. — ISBN 985-11-0314-4 (т. 1), ISBN 985-11-0315-2.
Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. У 6 т. Т. 3: Гімназіі — Кадэнцыя / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (гал. рэд.) і інш.; Маст. Э. Э. Жакевіч. — Мн. : БелЭн, 1996. — 527 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0041-2.

[_4a95c1c00187a815-1] ttps://www.google.com/books/edition/Komisja_Edukacji_Narodowej/ZUm7AAAAIAAJ — С. 301.

[_86fa098a5f0a1a4e-2] ttps://www.google.com/books/edition/Komisja_Edukacji_Narodowej/ZUm7AAAAIAAJ — С. 302.

[_7ede88c6d7db6a92-3] ttps://books.google.com/books?id=pQYmAQAAIAAJ

[FOOTNOTEЭнцВКЛ2005-4] ЭнцВКЛ 2005.

[5] Энгельс Дарашэвіч. Дабшэвіч Бенядзікт // Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. У 6 т. Т. 3: Гімназіі — Кадэнцыя / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (гал. рэд.) і інш.; Маст. Э. Э. Жакевіч. — Мн. : БелЭн, 1996. — 527 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0041-2. С. 186.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]