Вэстмінстэрскі статут (1931)

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
(Пасля перасылкі з Вэстмінстэрскі статут 1931)

Вестмінстэрскі статут 1931 — акт парламента Вялікабрытаніі ад 11 снежня 1931 г, які ўсталяваў прававое становішча дамініёнаў (фактычна незалежная дзяржава ў складзе Брытанскай імперыі) і іх узаемаадносіны з Вялікабрытаніяй. Такім чынам, была створана прававая база Брытанскага садружнасці нацый (у цяперашні час - Садружнасць нацый).

Гэты парламенцкі акт ўвёў у сілу рашэнні канферэнцый Брытанскай імперыі 1926 і 1930 гадоў аб поўнай самастойнасці дамініёнаў ва ўнутраных і знешніх справах і аб іх роўнасці з Вялікабрытаніяй. Пры гэтым Вялікабрытанія яшчэ захоўвала за сабой фактычны кантроль над знешняй палітыкай дамініёнаў.

Пацвярджаючы суверэнітэт дамініёнаў, Вестмінстэрскі статут паказваў, што законы Вялікабрытаніі не могуць распаўсюджвацца на дамініёны без іх згоды. Адмянялася таксама становішча, пры якім закон дамініёна лічыўся несапраўдным, калі ён супярэчыў законам Вялікабрытаніі.

Члены Брытанскага садружнасці, якія прызналі Вестмінстэрскі статут 1931, маюць статус каралеўстваў Садружнасці (Commonwealth realms), што азначае іх поўную самастойнасць пры захаванні за брытанскім манархам пасады кіраўніка адпаведнай дзяржавы. Такім чынам, каралева Вялікабрытаніі Лізавета II адначасова з'яўляецца каралевай Аўстраліі, Барбадаса і г. д.

З 54 членаў Садружнасці статус каралеўства маюць толькі дзевятнаццаць.

На 1931 год статут быў ужыты да наступных дамініёнаў: Аўстралійская Садружнасць, Дамініён Канада, Ірландская вольная дзяржава, Дамініён Ньюфаўндленд і Паўднёва-Афрыканскі Саюз.

Аўстралія ратыфікавала статут толькі ў 1942 годзе, пры гэтым, каб апраўдаць ўдзел у вайне, дзеянне закона было распаўсюджана на перыяд з 3 верасня 1939 года. Новая Зеландыя ратыфікавала статут 25 лістапада 1947 года. Ньюфаўндленд статут не ратыфікаваў; па запыце мясцовага ўрада, метраполія ў 1934 годзе ўвяла прамое кіраванне, якое захоўвалася да пераўтварэння Ньюфаўндленда ў правінцыю Канады ў 1949 годзе.

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]