Перайсці да зместу

Горкая гніль яблыні

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі

Горкая гніль яблыні — грыбковае захворванне  (польск.) яблыкаў і груш, выкліканая некалькімі відамі грыбоў. Часцей за ўсё гэта віды Neofabraea malicorticis і Neofabraea vagabunda, спарадычна таксама Colletotrichum gloeosporioides[1].

Захворванне ўзнікае на яблынях і грушах. Асабліва вялікі ўрон яно наносіць у інтэнсіўна кіраваных садах. Заражаныя яблыкі і грушы непрыдатныя да ўжывання[1].

Neofabraea malicorticis і Neofabraea vagabunda таксама выклікаюць гангрэну кары яблыні  (польск.), у той час як Colletotrichum gloeosporioides з’яўляецца прычынай горкай гнілі вішні  (польск.)[2].

Сімптомы ў пладоў, заражаных Neofabraea malicorticis і Neofabraea vagabunda, з’яўляюцца толькі падчас іх захоўвання, у заключнай фазе, калі яны ўжо павінны стаць прыдатнымі да ўжывання. Першапачаткова гэта лёгкія карычневыя абескаляроўванні  (польск.) каля чачавічак  (руск.). Плямы хутка разрастаюцца і зліваюцца паміж сабой. Яны цёмна-карычневыя ўнутры, звонку яркія. Скура ўнутры плям гладкая і шчыльная, часам яна раздзіраецца падоўжна, паколькі мякаць руйнуецца і гніе  (польск.). У сярэдзіне плямы ўтвараюцца дробныя выступы. Яны з’яўляюцца ацэрвулюсамі  (польск.). З іх выцякае слізістая жоўта-карычневая маса з канідыяльнымі спорамі  (руск.). Узбуджальнікі глыбока перапаўняюць усю пладовую мякаць — яна горкая па ўсім аб’ёме, нават у той частцы, якая яшчэ не пацярпела ад гнілі[1].

Сімптомы ў пладоў, заражаных Colletotrichum gloeosporioides, з’яўляюцца раней на ўсіх этапах іх развіцця. Плямы на плодзе больш цёмныя, а ацэрвалусы засяроджаны вакол месца ўзбуджальніка інфекцыі. Выцякаючая слізістая маса канідый мае аранжава-жоўты колер[1].

Пры падвышанай вільготнасці на заражаных пладах з’яўляецца далікатны, бела-шэры міцэлій[1].

Эпідэміялогія

[правіць | правіць зыходнік]

Бясполыя канідыі адыгрываюць важную ролю ў распаўсюдзе захворвання. Палавыя споры (аскаспоры) утвараюцца вельмі рэдка і практычна не адыгрываюць ніякай ролі ў заражэнні пладоў[2]. Канідыі, пакрытыя сліззю, заражаюць плады пераважна з канца чэрвеня да збору ўраджаю. Яны прарастаюць на паверхні плоду, і іх ніткавая гіфа пранікае ў цела праз дыхальцы. На працягу некалькіх месяцаў пасля збору ўраджаю плод развіваецца сапратрофна. Калі яблыкі дасягаюць харчовай спеласці, ён актывізуецца, прымушаючы іх гніць. Нізкая тэмпература ў каморы спрыяе развіццю хваробы.

Усе 3 віды хваробатворных мікраарганізмаў зімуюць на мёртвых парастках, мёртвай кары і мёртвых пладах[1][2].

Хвароба прадухіляецца гэтак жа, як і пры гангрэне кары. У асноўным меры заключаюцца ў выдаленні агменяў інфекцыі — выразанні парасткаў, на якіх з’явіліся прыкметы хваробы. Пры невялікай гангрэне на больш тоўстых галінах можна выдаліць толькі гангрэнозную кару, парасткі ачысціць, а рану змазаць садовай маззю з даданнем фунгіцыду  (руск.) бензімідазол  (руск.). Маладыя дрэвы пасля пасадкі, а старыя пасля абразання, градабіцця і збору пладоў прафілактычна апырскваюць бензімідазолавымі фунгіцыдамі[1][2].

Зноскі

  1. а б в г д е ё Grabowski Marek. Choroby drzew owocowych. — Kraków: Wyd. Plantpress, 1999. — ISBN 83-85982-28-0.
  2. а б в г red.: Selim Kryczyński i Zbigniew Weber. Fitopatologia. Tom 2. Choroby roślin uprawnych. — Poznań: PWRiL, 2011. — С. 274-276. — ISBN 978-83-09-01077-7.