Дружына
ДРУЖЫНА — ваенная арганізацыя ў славянскіх, у т.л. старажытнарускім грамадстве. У раннефеадальны перыяд выконвала функцыю княжацкага ці баярскага рэгулярнага войска. Колькасць служачых у княжацкай дружыне рэдка перавышала некалькі сотняў. Дружына падзялялася на старэйшую і малодшую. Старэйшую складалі княжацкія «мужы» (баяры), малодшую — дзеці баярскія — «дзецкія», «отракі», «грыдні». Дружыннікі былі прафесійнымі ваярамі, звязанымі з князем прысягай ці асабістай дамовай, аб'ядноўваліся ў таварыствы ці брацтвы, фармальна лічыліся роўнымі, удзельнічалі ў кіраванні дзяржавай, выконвалі даручэнні князя, за што атрымлівалі частку даніны і ваеннай здабычы, пазней — зямельную маёмасць.
Дружыннікаў чэшскіх князёў — homines («людзей») пад 845 годам згадваюць Фульдскія аналы[1]. У Маравіі «Жыціе Мяфодзія» у падзеях 2-ой пал. 9 ст. згадвае «друга» (параўн. дружына) — райцу князя Святаполка[2], а тагачасныя лацінамоўныя крыніцы называюць мараўскіх дружыннікаў optimates («лепшыя»), fideles («адданыя»), nobiles viri fideles («шляхетныя адданыя мужы»), proceres («першыя»), populus («людзі»)[3]. Пра «мужоў» чэшскіх князёў Вячаслава і Баляслава ў 920-я кажа старажытнейшая рэдакцыя «Жыція Св. Вячаслава» (2-я пал. 10 ст.) пры гэтым «мужы» Вячаслава называюцца «другамі»[4]. У гэтыя часы служылая знаць (баяры) — княжацкія «мужы», «другі» у Чэхіі і Маравіі існавалі побач з племянной знаццю (старэйшынамі) — «жупанамі»[5].
Пра дружыну ў Польшчы ў 960-я згадвае ў сваіх «Запісках» Ібрагім ібн Якуб, паводле яго, падаткі, якія збіраў Мешка I ішлі на ўтрыманне 3 тыс. «ваяроў у панцырах»[6].
Гл. таксама[правіць | правіць зыходнік]
|
Дружына на Вікісховішчы |
|---|
Зноскі
- ↑ Magnae Moraviae fontes historici. T. I. Brno, 1966. P. 89.
- ↑ Успенский сборник XII—XIII вв. М., 1971. С. 196.
- ↑ Magnae Moraviae fontes Historici. T. I. P. 98, 126; T. III. Brno, 1969. P. 200—201, 218; Schwarzmajer H. Ein Brief des Markgrafen Aribo an Konig Arnulf uber der Verhaltnisse in Mahren // Fruhmittelalterliche Studien. Bd. 6. B., 1972. S. 57, 62.
- ↑ Сказания о начале Чешского государства в древнерусской письменности. М., 1970. С. 37—38.
- ↑ Закон Судный людем краткой редакции. М., 1961. С. 105, 108.
- ↑ Pomniki dziejowe Polski. Seria II. Krakow, 1946. T. I. S. 50.