Калона Святога Яна з Дуклі
| Помнік | |
| Калона Святога Яна з Дуклі | |
|---|---|
 | |
| 49°50′22″ пн. ш. 24°02′03″ у. д.HGЯO | |
| Краіна | |
| Месцазнаходжанне | |
| Архітэктурны стыль | архітэктура барока[d] |
| Дата заснавання | 1736 |
| Дата пабудовы | 1736 год |
 |
|
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
.svg){kind=small}
Калона Святога Яна з Дуклі — барочная калона ў Львове, пастаўленая ў 1736 годзе на Саборнай плошчы каля бернардзінскага кляштара на сродкі ваяводы Севярына Міхала Жавускага. Прысвечана Святому Яну з Дуклі (1414—1484) — манаху-бернардзінцу, які з 1460-х гадоў жыў у Львове і пахаваны ў кляштары. Лічыцца заступнікам Польшчы і Літвы, каталіцкім заступнікам Львова. Паводле легенды, Ян з Дукля абараніў Львоў у час аблогі войскамі Багдана Хмяльніцкага і татараў у 1648 годзе. Ян з Дуклі таксама быў фамільным заступнікам шляхецкага роду Жавускіх[1].
Гісторыя[правіць | правіць зыходнік]
.jpg)
Калону ўстанавілі ў 1736 годзе каля кляштара бернардзінцаў, які быў аддзелены ад астатняга горада ўласнымі фартыфікацыямі. У насценных размалёўках касцёла (цяпер царква Святога Андрэя) таксама фігуруюць сюжэты пра Святога Яна з Дуклі. Наконт аўтарства скульптуры мастацтвазнаўцы маюць розныя версія. Паводле Збігнева Горнунга (1903—1981), аўтарам быў скульптар Томас Гутэр з Ярослава. Тадэвуш Манькоўскі (1878—1956) аўтарам фігуры лічыў Фабіяна Фесінгера, архітэктурнага рашэння калоны — Конрада Котшэнрайтэра. Вядома, што калону рэстаўравалі ў 1823, 1861, 1874 гадах. У міжваенны перыяд польская абшчына горада планавала ўсталяваць побач помнік генералу Развадоўскаму, аднак ініцыятыву рэалізаваць не ўдалося[1].
З 1946 года Саборная плошча называлася плошчай Уз’яднання, тут планавалася паставіць адпаведны помнік[2]. У 1950 годзе фігуру святога на калоне замянілі вазай, якая стаіць дагэтуль. Падобная, меншая статуя святога размешчана на калодзежы ў двары кляштара[1].
На працягу 2010—2011 года за сродкі горада адбылася апошняя на сёння рэстаўрацыя калоны. Акрамя кансервацыі, ін’ектавання расколін і нязначных дапаўненняў страчаных элементаў, у яе межах прадугледжвалася стварэнне копіі страчанай фігуры святога, што, аднак, не было рэалізавана[1].
Архітэктура[правіць | правіць зыходнік]
.jpg)
Выканана ў выглядзе дэкаратыўнай калоны з кампазітнай капітэллю, пастаўленай на двух’ярусным ступеньчатым пастаменце, завершана яшчэ адной капітэллю, увянчанай вазай (раней — скульптурай святога). Вазамі таксама акцэнтаваны вуглы пастамента[3].
Зноскі
- ↑ а б в г ПЛ. СОБОРНА — КОЛОНА СВ. ЯНА З ДУКЛІ
- ↑ Мельник І., Масик Р. Пам’ятники та меморіальні таблиці міста Львова. — Львів: Апріорі, 2012
- ↑ Памятная колонна, 1736 г. Архівавана 24 чэрвеня 2021.
Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Калона Святога Яна з Дуклі- ПЛ. СОБОРНА — КОЛОНА СВ. ЯНА З ДУКЛІ
- Памятная колонна, 1736 г. Архівавана 24 чэрвеня 2021.
