Кардай

Кардай
Краіна	Казахстан
Каардынаты	43°02′13″ пн. ш. 74°42′41″ у. д.HGЯO
Вышыня цэнтра	631 м
Насельніцтва	27 443 чал. (2009);
Паштовыя індэксы	080400
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Кардай (каз.: Қордай, да 1995 года Георгіеўка) — прыгранічнае сяло ў Казахстане. Адміністрацыйны цэнтр Кардайскага раёна Жамбылскай вобласці, таксама адміністрацыйны, эканамічны, культурны цэнтр і адзіны населены пункт Кардайскай сельскай акругі^[1].

Сяло размешчана на правым беразе ракі Чу (Шу), па якой у сярэднім цячэнні праходзіць казахска-кыргызская мяжа. На ўездзе ў сяло размешчаны памежны кантрольна-прапускны пункт ля шашэйнага моста на аўтадарозе А-2 праз раку Чу, на дарозе з Бішкеку (каля 20 км) у Алмату, а таксама і з Бішкека ў горад Шу (Чу) (каля 100 км ад вёскі Кардай).

Насельніцтва[правіць | правіць зыходнік]

У апошнія 7 гадоў назіраецца адток моладзі ў буйныя гарады, такія, як Алматы. У першую чаргу гэта звязана з недахопам працоўных месцаў. У 2011 годзе насельніцтва вёскі складала 29 644 чалавекі (18 199 казахаў, 8 692 рускіх, 2 773 іншых нацыянальнасцяў)^[2].

На пачатак 2019 года, насельніцтва вёскі склала 25507 чалавек (12280 мужчын і 13227 жанчын).

Эканоміка[правіць | правіць зыходнік]

Эканоміка сяла ў савецкія часы адрознівалася бурным ростам прамысловасці. Былі пабудаваныя некалькі перапрацоўчых цэхаў скуры, заводаў па вырабе будаўнічых матэрыялаў. Да 1990 года ў вёсцы функцыянаваў кінатэатр. Цяпер у вёсцы актыўна займаюцца сельскай гаспадаркай, харчовай прамысловасцю, гандлем і транспартнымі паслугамі. Маюцца некалькі птушкагадоўчых ферм, такіх як HasanHalal, Кардай корм і г.д. У 2014 гадах былі адкрыты мноства карысных структур у выглядзе бізнэсаў, бо ў Кордзе развіта сельскагаспадарчыя структуры і гандаль. У цэнтры вёскі ёсць базар, назвы ў гонар вядомага бізнесмена Баўржана. Так у 2015 годзе адкрыўся супермаркет «Flagman», затым у 2016 годзе адкрыўся другі супермаркет, якому далі назву Шуғыла. Калі ўлічваць на дадзены момант жыхароў Кардая і іх працу, то большасць працуюць на дзяржаву, бо Кардай — гэта адміністрацыйны цэнтр раёна і з за таго, што жыхары Кардая працуюць на дзяржаву, то колькасць супрацоўнікаў у малых і сярэдніх прадпрыемстве вельмі малая. Ёсць тры прыватныя школы.

СМІ[правіць | правіць зыходнік]

У сяле маюцца некалькі інтэрнэт і друкаваных навінавых газет, сайтаў: «Қордай Шамшырағы», «KordayNewsWeek» і «Веснік прадпрымальніка і спажыўца».

Гісторыя[правіць | правіць зыходнік]

Сяло Георгіеўка заснавалі ў 1892 годзе расійскія перасяленцы. Да рэвалюцыі ў сяле была адзіная вуліца, якая называлася Трактавая. Населены пункт перайменаваны ў Кардай у 1995 годзе па гістарычнай назве мясцовасці ^[3], якая ў сваю чаргу атрымала назву ад імя вялікага казахскага батыра.

У сяле нарадзіўся Герой Савецкага Саюза Аляксандр Раманюцін (1924—2006). У 2016 годзе быў пабудаваны ваенны гарадок ва ўсходняй частцы сяла.

Зноскі

↑ База КАТО (нявызн.). Агентство Республики Казахстан по статистике. Архівавана з першакрыніцы 27 верасня 2013.
↑ Қордай ауданы бойынша халық саны және құрамы туралы мәлімет (нявызн.)(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 28 верасня 2015. Праверана 17 верасня 2015.
↑ История Кордайского района на сайте Акимата (нявызн.)(недаступная спасылка — гісторыя ).

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

Кордай // Казахстан. Национальная энциклопедия (руск.). — Алматы: Қазақ энциклопедиясы, 2005. — Т. III. — ISBN 9965-9746-4-0.

[1] База КАТО (нявызн.). Агентство Республики Казахстан по статистике. Архівавана з першакрыніцы 27 верасня 2013.

[2] Қордай ауданы бойынша халық саны және құрамы туралы мәлімет (нявызн.)(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 28 верасня 2015. Праверана 17 верасня 2015.

[3] История Кордайского района на сайте Акимата (нявызн.)(недаступная спасылка — гісторыя ).

[1]

[2]

[3]