Перайсці да зместу

Ксанторыя

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Ксанторыя

Xanthoria parietina
Навуковая класіфікацыя
Міжнародная навуковая назва

Xanthoria (Fr.) Th. Fr., 1860

Тыпавы від

Сістэматыка
на Віківідах

Выявы
на Вікісховішчы
ITIS  191774
NCBI  88741
EOL  22690
MB  5811

Ксанторыя[1] (Xanthoria) — род лішайнікаў сямейства {bt-bellat||Teloschistaceae}}.

Талом ліставаты, ад жоўтага да аранжавага, у цені жоўта-шараваты або шэры; ніжняя паверхня ад белаватай да крыху жаўтаватай або бураватай, прымацоўваецца да субстрату маленькімі слаба дыферэнцыраванымі гаптэрамі, часам без іх. Слаявіна ліставатая, складаецца з адной або некалькіх прыціснутых або прыўздыбленых да субстрату лістападобных пласцінак і лускавінак, ад гідраксіду калію робіцца ярка-чырвонай. Ніжняя паверхня пакрыта кароткімі рызоідамі, светла-карычневага або бялёсага колеру.

Характэрны колер надае лішайнікам асаблівае рэчыва — парыецін, якое ў выглядзе крышталёў пакрывае верхні пласт. Ніжні бескаляровы або з нешматлікімі парыецінавымі крышталямі.

Фотабіёнт — водарасці роду трэбуксія (Trebouxia). Апатэцыі аранжавыя, звычайна з увагнутым ці плоскім дыскам, з суцэльным, часам скрыўленым, слаявінным краем. Сумкі падоўжана-булавападобныя. Споры бясколерныя, эліптычныя, біпалярныя, 2‑клетачныя, з патоўшчанай перагародкай з добра прыкметным канальцам. Канідыі прамыя, падоўжана-эліптычныя, кароткія.

Вядома каля 40-50 відаў, распаўсюджаны паўсюдна. У Беларусі ксанторыя насценная (Xanthoria parietina) і ксанторыя палеская (Xanthoria polessica) насяляюць кару дрэў, камяні, антрапагенныя субстраты (шыфер, бетон, пластмасу); ксанторыя насценная сустракаецца даволі часта.

  1. Ксанторыя у адпаведнасці з БЭ ў 18 тамах., Т.8. Мн., 1999, С.542