Макс Захаравіч Пенсон

Макс Захаравіч Пенсон
Дата нараджэння	17 сакавіка 1893(1893-03-17)
Месца нараджэння	Веліж, Веліжскі павет, Віцебская губерня, Расійская імперыя
Дата смерці	1959[…]
Месца смерці	Ташкент, Узбекская ССР, СССР
Месца пахавання	Ташкент
Грамадзянства	Расійская імперыя  СССР
Дзеці	Miron Penson[d] і Дзіна Максімаўна Хаджаева-Пенсон[d]
Род дзейнасці	фатограф
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Макс Захаравіч Пенсон (17 сакавіка 1893, Веліж — 1959, Ташкент, Узбекская ССР) — вядомы савецкі, яўрэйскі фатограф, фотамастак, фотакарэспандэнт газеты «Праўда Усходу» і ўсесаюзнага інфармацыйнага агенцтва ТАСС.

Біяграфія

Макс Пенсон нарадзіўся ў небагатай яўрэйскай сям’і ў горадзе Веліж Віцебскай губерні 17 сакавіка 1893 ў сям’і пераплётчыка, работніка мясцовай друкарні. Скончыў Веліжскае гарадское вучылішча ў 1911 годзе, затым паўгады вучыўся ў мастацкай школе ў Міргарадзе Палтаўскай губерні, а затым у мастацка-прамысловай школе тварыства імя Антакольскага (у дэкаратыўна-малярным аддзеле) у Вільні.

У 1915 годзе Макс Пенсон з сям’ёй пераехаў у Каканд, дзе да 1917 года працаваў спачатку рахункаводам і адначасова настаўнікам малявання ў мясцовай школе. Затым з 1917 па 1922 год працаваў у Какандскім аддзеле Народнай адукацыі ў якасці загадчыка вучэбна-вытворчымі майстэрнямі.

З 1923 года па распараджэнні Наркамасветы быў адкліканы ў горад Ташкент. Затым пасля скарачэння штатаў у Наркамасветы працаваў да 1925 рахункаводам у тытунёвай майстэрні ў Ташкенце. З 1925 года пачаў рабіць фотарэпартажы і з 1926 года пачаў працаваць фотакарэспандэнтам у рэдакцыі газеты «Праўда Усходу». Яго фотарэпартажы былі вельмі папулярныя ў Савецкім Саюзе ў 20-х і 30-х гадах XX стагоддзя. Супрацоўнічаў з часопісам «СССР на будоўлі». Самая вядомая яго фатаграфія — партрэт «Узбекскай Мадоны», які атрымаў вышэйшую ўзнагароду на Сусветнай выставе ў Парыжы ў 1937 годзе, — вызваленая мусульманка, якая зняла чадру і корміць грудзьмі дзіцяці.

У 1949 годзе па загаду органаў НКУС яму было забаронена працягваць працу ў якасці фотакарэспандэнта. На гэтым яго праца ў якасці публічнага фотамастака была спыненая.

Памёр Макс Пенсон, у Ташкенце ў 1959 годзе.

Сям’я

Ажаніўся з Лізаветай Міронаўнай Глаўберзон, сям’я якой была родам з Пінска. Мелі чатырох дзяцей, у тым ліку:

• дачка Ганя - энергетык
• сын Мірон Максавіч (15.03.1928 — 29.05.2018) — мастак
• сын Эдуард Максавіч (6.12.1930) — мастак
• дачка Дзіна Максімаўна (23.05.1932 — 10.02.2024) — мастак

Выбраныя персанальныя выстаўкі

• 2007 — Лондан, Вялікабрытанія, Gilbert Collection
• 2005 — Ташкенцкі Дом фатаграфіі, Ташкент, Узбекістан
• 2004 — Штаб-кватэра ААН
• 2003 — Міжнародны фотафестываль, Рым, Італія
• 2003 — Маскоўскі Дом Фотаздымкаў, Масква, Расія
• 2001 — Музей фатаграфіі «Bildens Hus», Сунсвал, Швецыя
• 2000 — Цэнтр мастацтваў, Масква, Расія
• 1998 — Луўр, Парыж, Францыя
• Музей сучаснага мастацтва, Ніца, Францыя

Кнігі Макса Пенсона

• Макс Пенсон / Max Penson Carre Noir, Paris 1997 ISBN 2-909569-09-8
• Пенсон / Penson Альбом Составитель: И.Галеев, Издательство Скорпион. 2006 г. 304 стр. ISBN 5-86408-133-7

Публікацыі ў кнігах

• PROPAGANDA & DREAMS, Edition Stemmle 1999 ISBN 3-908161-80-0

Спасылкі па тэме

• Сайт Макса Пенсона. Фатаграфіі, бібліяграфія, публікацыі, выстаўкі
• Аўтабіяграфія Макса Пенсона, напісаная ў 1939 годзе Архівавана 25 верасня 2008.
• Аляксандр Восіпавіч «Фатаграфіі Макса Пенсона вяртаюцца» Архівавана 26 лістапада 2015.