Нгуен Тхе-то

Нгуен Тхе-то
Нгуен Тхе-то
	в’етн.: Gia Long
Нараджэнне	8 лютага 1762; Хюэ[d], Тхыатх’ен-Хюэ[d], В’етнам;
Смерць	3 лютага 1820 (57 гадоў); Хюэ[d], Тхыатх’ен-Хюэ[d], В’етнам;
Месца пахавання	пахавальня Нгуен Тхэ-то[d];
Род	Дынастыя Нгуен[d]
Імя пры нараджэнні	в’етн.: Nguyễn Phúc Ánh
Бацька	Nguyễn Phúc Luân[d]
Маці	Nguyễn Thị Hoàn[d]
Жонка	Empress Thua Thien[d], Trần Thị Đang[d] і Lê Ngọc Bình[d]
Дзеці	Minh Mạng[d], Nguyễn Phúc Cảnh[d], Nguyễn Phúc Quang[d], Nguyễn Phúc Đài[d], Nguyễn Phúc Tấn[d], Nguyễn Phúc Cự[d], Nguyễn Phúc Quân[d], Nguyễn Phúc Hy[d], Nguyễn Phúc Bính[d], Nguyễn Phúc Phổ[d], Nguyễn Phúc Chẩn[d], Nguyễn Phúc Mão[d], Nguyễn Phúc Ngọc Châu[d], Nguyễn Phúc Ngọc Quỳnh[d], Nguyễn Phúc Ngọc Anh[d], Nguyễn Phúc Ngọc Trân[d], Nguyễn Phúc Ngọc Xuyến[d], Nguyễn Phúc Ngọc Ngoạn[d], Nguyễn Phúc Ngọc Nga[d], Nguyễn Phúc Ngọc Cửu[d], Nguyễn Phúc Ngọc Nguyệt[d], Nguyễn Phúc Ngọc Ngôn[d], Nguyễn Phúc Ngọc Vân[d], Nguyễn Phúc Ngọc Khuê[d], Nguyễn Phúc Ngọc Cơ[d] і Nguyễn Phúc Ngọc Thành[d]
Дзейнасць	манарх
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Нгуен Тхе-то^[3] (в’етн.: Nguyễn Thế Tổ, цьы-ном 阮世祖)^{[заўв 1]}, Зя Лонг^[4] (таксама Жыа Лонг^[5]) — апошні з Князёў Нгуен (руск.) (бел. і ён жа першы імператар В’етнама з дынастыі Нгуен^[6]^[3]. Правіў пад дэвізам праўлення Зя-лонг (в’етн.: Gia-long, цьы-ном 嘉隆)^[6]^[3].

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Нгуен Тхе-то (1762—1820) — апошні з Князёў Нгуен (руск.) (бел., якія пайшлі на кантакт з еўрапейцамі.

У пачатку XIX стагоддзя Нгуен Тхе-то паклаў пачатак апошняй імператарскай дынастыі Дайв’ета (руск.) (бел.. Заваяваў уладу з дапамогай французскага падданага біскупа Піньё (руск.) (бел., які ўпрасіў караля Людовіка XVI паслаць ваенны кантынгент. У гэты час адбыліся першыя кантакты Францыі з Дайв’етам, які французы называлі «Анамскай імперыяй».

Тхе-то аб’яднаў дайв’ецкія тэрыторыя Анам і Танкін, што варагавалі паміж сабой, у адзіную імперыю. Затым адносіны з Францыяй былі сапсаваныя з-за пераследу французскіх місіянераў на тэрыторыі «Анамскай імперыі».

Імператар Тхе-то першым пачаў ужываць у афіцыйных дакументах новую назву імперыі — «В’етнам». Па кітайскай мадэлі Тхе-то выбудаваў на «Духмянай рацэ (руск.) (бел.» новую сталіцу В’етнама — горад Хюэ (руск.) (бел.. Трынаццаць імператараў заснаванай ім дынастыі Нгуен (руск.) (бел. сядзелі ў Хюэ (руск.) (бел. на працягу 143 гадоў (1802—1945).

Заўвагі[правіць | правіць зыходнік]

↑ храмавае імя

Крыніцы[правіць | правіць зыходнік]

↑ Gia Long // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a>
↑ Deutsche Nationalbibliothek Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 16 кастрычніка 2015.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>
↑ ^а ^б ^в Kontsevich L. Хронология стран Восточной и Центральной Азии // (untranslated) — М.: Vostochnaya Literatura, 2010. — С. 472–476. — 806 с. — ISBN 978-5-02-036350-2
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q23308488"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q24050128"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q3272051"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q16631977"></a>
↑ Зя Лонг // Большая российская энциклопедия : [в 35 т.] / гл. ред. Ю. С. Осипов. — М. : Большая Российская энциклопедия, 2004—2017.
↑ СГЭ 1964.
↑ ^а ^б Федорин А. Л. http://www.ipos-msk.ru/lib/pdf/22hrono_tablicy.pdf // Три четверти века: Д. В. Деопику – друзья и ученики / под ред. Н. Н. Бектимирова — М.: МГУ, 2007. — С. 114–217. — 525 с. — ISBN 978-5-88451-225-2
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q24049877"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q13164"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19907479"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q24049876"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q24049871"></a>

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

Советская историческая энциклопедия : у 16 т. / под ред. Е. М. Жукова. — М. : Советская энциклопедия, 1964. — Т. 5 : Двинск — Индонезия. — 960 стб.
Зя Лонг // Большая советская энциклопедия : ([в 30 т.]) / гл. ред. А. М. Прохоров. — 3-е изд.. — М. : Советская энциклопедия, 1969—1978. (руск.)

[4] храмавае імя

[_0e03c3426e1dce7d-1] Gia Long // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a>

[_626ffdeaabcf458e-2] Deutsche Nationalbibliothek Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 16 кастрычніка 2015.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>

[концевич-3] а ^б ^в Kontsevich L. Хронология стран Восточной и Центральной Азии // (untranslated) — М.: Vostochnaya Literatura, 2010. — С. 472–476. — 806 с. — ISBN 978-5-02-036350-2
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q23308488"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q24050128"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q3272051"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q16631977"></a>

[5] Зя Лонг // Большая российская энциклопедия : [в 35 т.] / гл. ред. Ю. С. Осипов. — М. : Большая Российская энциклопедия, 2004—2017.

[FOOTNOTEСГЭ1964-6] СГЭ 1964.

[федорин-7] а ^б Федорин А. Л. http://www.ipos-msk.ru/lib/pdf/22hrono_tablicy.pdf // Три четверти века: Д. В. Деопику – друзья и ученики / под ред. Н. Н. Бектимирова — М.: МГУ, 2007. — С. 114–217. — 525 с. — ISBN 978-5-88451-225-2
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q24049877"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q13164"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19907479"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q24049876"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q24049871"></a>

[1]

[2]

[3]

[заўв 1]

[4]

[5]

[6]

Слоўнікі і энцыклапедыі	Вялікая кітайская · Вялікая расійская (старая версія) · Britannica (онлайн) · Universalis
Генеалогія і некрапалістыка	WikiTree · Geni.com
Нарматыўны кантроль	GND: 1069354015 · ISNI: 0000000111785171 · LCCN: n97073081 · VIAF: 162630835