Нур-Даўлет
| Нур-Даўлет | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| نور دولت | |||||||
|
| |||||||
|
|||||||
| Папярэднік | Хаджы I Гірэй | ||||||
| Пераемнік | Менглі I Гірэй | ||||||
|
|||||||
| Папярэднік | Менглі I Гірэй | ||||||
| Пераемнік | Менглі I Гірэй | ||||||
|
|||||||
| Папярэднік | Менглі I Гірэй | ||||||
| Пераемнік | Джанібек | ||||||
|
|||||||
| Папярэднік | Даніяр | ||||||
| Пераемнік | Сатылган | ||||||
|
|
|||||||
| Нараджэнне |
невядома |
||||||
| Смерць |
1503 Касімаў (цяпер Разанская вобласць) |
||||||
| Месца пахавання | Маўзалей Хаджы-Гірэя, Бахчысарай | ||||||
| Род | Гірэі | ||||||
| Бацька | Хаджы I Гірэй | ||||||
| Дзеці | Бір-Даўлет (пам. 1480), Сатылгані Джанай | ||||||
| Нацыянальнасць | татарын | ||||||
| Веравызнанне | іслам | ||||||
| Дзейнасць | суверэн, рабаўладальнік | ||||||
Нур-Даўлет (крым. Nur Devlet, نور دولت ; ? — 1503) — крымскі хан у 1466—1467, 1467—1469, 1475—1476 г. Другі сын Хаджы-Гірэя.
Пасля смерці бацькі ў 1466 г. успадкаваў крымскі сталец, чаму запрацівіўся яго малодшы брат Менглі, які ў 1467 г. здолеў ненадоўга авалодаць стальцом. Вярнуўшыся ў тым жа годзе да ўлады, Нур-Даўлет паспрабаваў дамовіцца з ханам Залатой Арды, запытаўшы ў яго фармальнага пацверджання сваіх паўнамоцтваў як кіраўніка Крымскага ханства (што ішло насуперак з курсам Хаджы-Гірэя на незалежнасць ханства).
У самым пачатку 1469 г. быў адхілены ад улады Менглі-Гірэем, які абапіраўся на падтрымку знатных крымскіх родаў. У якасці ганаровага арыштанта паселены ў крэпасці Кафа. З 1471 г. жыў у крэпасці Салдайя.
Вызвалены з-пад арышту падчас узяцця Салдайя асманамі ў 1475 г. Зрабіў спробу вярнуць сталец, але з-за аднаўлення ў Крыме ўлады Залатой Арды быў змушаны пакінуць Крым і шукаць сховішча ў польскага караля, які пасяліў Нур-Даўлета ў Кіеве.
Увосень 1479 г. разам з братам Айдэрам пераехаў з Кіева ў Маскву, дзе атрымаў у кіраванне г. Касімаў. У якасці ваяводы дапамагаў маскоўскім войскам у ваенных кампаніях супраць Залатой Арды. Менглі-Гірэй хацеў вярнуць брата ў Крым, але перамовы з маскоўскім гаспадаром былі безвыніковымі.
Памёр у Касімаве ў 1503 г. У 1505 г. труна з прахам Нур-Даўлета па просьбе Менглі была перавезеная ў Крым.
Зноскі
Літаратура[правіць | правіць зыходнік]
- Гайворонский О (А. Е.). Созвездие Гераев. Краткие биографии крымских ханов. — Симферополь: «Доля», 2003.
