Перайсці да зместу

Пётр Казановіч

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Пётр Казановіч
Петръ Мелентіевичъ Казановичъ
Дата нараджэння каля 1610
Дата смерці не раней за 12 лістапада 1683
Дзеці Фёдар Казановіч
Грамадзянства
Пасада войт
Бітвы/войны

Пётр Мяленцьевіч Казановіч (каля 1610 — да 12 лістапада 1683) — адзін з кіраўнікоў магілёўскага паўстання 1661 года, каралеўскі сакратар, войт магілёўскі.

З роду Казановічаў гербу "Гржымала", унук Яраша, сын Мяленція.

У жніўні 1655 года пайшоў на канфлікт з маскоўскім ваяводам, які дакладваў цару, што магілёўцы «хотят выбрать без государева указа войта и бурмистров и райцев и лавников». Новы склад магістрата быў абраны 11 верасня 1655 года. Пётр Казановіч атрымаў пасаду войта. Магілёўцы паслалі дэпутацыі да цара і дамагліся зацвярджэння пажаданых кандыдатур[1].

У 1661 годзе Казановіч прыняў удзел у паўстанні, якое пачалося з-за рабаўніцтва на рынку маскоўскімі ратнікамі магілёўскіх гандлярак. Па папярэдняй дамоўленасці з магістратам, мяшчане пачалі наўмысна гучна крычаць, на такі крык з воклічам «Пара! Пара!» бурмістр Іосіф Івановіч, узброены катаўскім мячом, кінуўся секчы крыўдзіцеляў. Зазваніў брацкі звон, які таксама быў сігналам да пачатку паўстання. Дапамагалі мяшчанам вызваленыя імі ваеннапалонныя[2]. Маскоўскі гарнізон амаль цалкам быў вынішчаны, выратаваліся толькі некалькі чалавек, якія дабеглі да Рослава і паведамілі, што «могилевские мещане… изменили… ратных людей в Могилеве всех порубили»[3]. У палон узялі ваяводаў С. С. Гарчакова, М. А. Палуэктава, стралецкага галаву С. І. Чэкіна і іншых афіцэраў. Пётр Казановіч узначаліў пасольства, якое даставіла палонных на сейм у Варшаву. За актыўны ўдзел у паўстанні атрымаў урад каралеўскага сакратара[4].

12 лістапада 1683 складзены інвентар маёмасці нябожчыка Пятра Казановіча[5].

У шлюбе з Мар’янай Лапіцкай меў сыноў Івана, Фёдара і Рамана.

Зноскі

  1. Акты, относящиеся к истории Южной и Западной России. Т. 14. 1654—1655 (Дополнение к Т. 3). СПб., 1889.
  2. Полное собрание русских летописей. Т.35. Летописи белорусско-литовские / Сост. и автор предисл. Н. Н. Улащик. М., Наука. 1980. — С. 306
  3. Акты Московского государства, изданные Императорскою Академиею наук / Под ред. Н. А. Попова, Д. Я. Самоквасова. Т. 3. — СПб., 1901. — С. 324
  4. Беларускі архіў. Т. 1. Матэрыялы i дакументы да гiсторыi Беларуска-Лiтоўскай дзяржавы (XVI—XVII ст.) / Склад. З. Даўгяла. — Мінск : Інстытут беларускай культуры, 1927. — 268 с.
  5. Историко-юридические материалы, извлеченные из актовых книг губерний Витебской и Могилевской. — Вып. 10: [Приходо-расходная книга г. Могилева за 1695 г.; Акты, извлеченные из книг Могилевского магистрата за 1646―1706 гг.], 1879. — 544, VIII с.
  • Статкевіч-Чабаганаў А. Старажытны род Казановічаў: Пётр Мяленцьевіч, унук Яраша, войт Магілёўскі // Роднае слова. — 2013. — № 4. — С. 73-75.