СССР Тайшоу Чжуань
| СССР Тайшоу Чжуань | |
|---|---|
| Жанр | апавяданне |
| Аўтар | Віктар Пялевін |
| Мова арыгінала | руская |
| Дата першай публікацыі | 1991 |
«СССР Тайшоу Чжуань. Кітайская народная казка» (руск.: СССР Тайшоу Чжуань. Китайская народная сказка) — апавяданне расійскага пісьменніка Віктара Пялевіна, апублікаванае ў 1991 годзе[1] ў складзе зборніка «Сіні ліхтар».
Сюжэт[правіць | правіць зыходнік]
«СССР Тайшоу Чжуань» з'яўляецца адсылкай да апавядання кітайскай дынастыі Тан «Паданне пра губернатара дзяржавы Нанькэ». У кітайскім апавяданні адчуваецца моцны ўплыў будызму і даасізму. У прыватнасці, ключавой тэмай з'яўляецца даоская ідэалагема «жыццё падобна на сон». Кітайскае «Паданне» распавядае пра прыгоды Чунь Юкуня ў незнаёмай краіне Сафора. Аднойчы Чунь Юкунь напіўся і заснуў пад сафорай. Затым яго адправілі ў краіну Сафора, дзе ён ажаніўся з прынцэсай. Там ён атрымаў прэстыжную дзяржаўную пасаду. Аднак праз шмат гадоў паспяховай кар'еры ў яго жыцці наступае пералом: смерць прынцэсы, падазрэнні караля і рэпатрыяцыя. Пасля гэтага Чунь Юкунь прачынаецца, і аказваецца, што ён спаў у сваім падворку пад сафорай, і гэта ўсё той жа дзень. Адшукаўшы мурашнік, Чунь Юкунь ўсё успамінае[2].
У апавяданні «СССР Тайшоу Чжуань» замест рыцара Чунь Юкуня — лайдак Чжан, які ў віртуальным свеце становіцца адным з кіраўнікоў СССР. Лідара СССР у Пялевіна называюць «Сынам Хлеба», а Чжана — «Каўбасным». Так аўтар імкнуўся падкрэсліць перавагу матэрыялізму і ўтылітарызму ў чалавечай прыродзе. Ствараецца ўражанне, што савецкая дзяржава, якой кіраваў Чжан, з'яўляецца магутнай і квітнеючай. Аднак на самай справе дзяржаўнасць існуе там толькі намінальна. Згадваючы ранейшага намесніка, які ўтойваў, што ў яго адрэзана галава, аўтар сатырычна паказвае здранцвенне працоўных і іх знаходжанне ў свеце ілюзій[2].
«СССР Тайшоу Чжуань», як і кітайскае «Паданне», прасякнуты ідэямі даасізму. Важнай часткай абодвух твораў з'яўляецца вобраз мурашніка. І калі ў кітайскай філасофіі мурашка з'яўляецца сімвалам усеагульнага жыцця і можа пабудаваць дзяржаву на рацыянальнай аснове, то ў Пялевіна мурашнік атаясамліваецца з таталітарным грамадствам з жорсткай цэнтралізацыяй, поўнай уніфікацыяй і паслушэнствам індывідаў. З мурашнікамі героі твораў таксама паступаюць па-рознаму: Чунь Юкунь у «Паданні» папрасіў сяброў не чапаць яго, а пялевінскі Чжан «развёў хлорку ў двух вёдрах ды і выліў яе ў люк»[2].
Кажучы пра Кітай, Пялевін у апавяданні «СССР Тайшоу Чжуань» апісвае тыповую абстаноўку савецкага калгаса[1].
Зноскі
- ↑ а б Сергей Полотовский, Роман Козак. Пелевин и поколение пустоты. — М., «Манн, Иванов и Фербер», 2012. — ISBN 978-5-91657-304-6
- ↑ а б в Чжан Исянь Китайские мотивы в творчестве В. Пелевина // Мир науки, культуры, образования. № 5 (84). 2000.
Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]
- СССР Тайшоу Чжуань — тэкст апавядання