Трунны партрэт

Трунны партрэт — рэалістычная выява нябожчыка, адзін з элементаў Castrum Doloris^[de] (Замка пакут) — параднага ўзвышэння для труны падчас пахавальных цырымоній.

Трунныя партрэты (польск.: portret trumienny — труменныя) былі напісаныя на ліставай медзі або па ліставаму волаву. Гэтая форма жывапісу была найбольш распаўсюджана ў XVΙΙ і XVΙΙΙ стагоддзях сярод шляхты.

Пяці-, шасці — або сямігранная форма партрэта была звязана з формай лобнага боку труны, так як падчас жалобнай цырымоніі партрэт быў прымацаваны да труны з боку галавы нябожчыка.

З процілеглага боку былі прымацаваныя эпітафіі, з абодвух бакоў гербавыя шчыты.

Пасля пахавання партрэт прымацоўвалі на сцяне касцёла.

Самым старажытным з захаваных партрэтаў з’яўляецца партрэт караля Стэфана Баторыя (1586).

Трунныя партрэты з’яўляюцца характэрнай формай партрэта эпохі сарматызму.

Найбуйнейшая калекцыя трунных партрэтаў знаходзіцца ў музеі ў Мендзырэчы.

Гл. таксама

Фаюмскія партрэты

Літаратура

Juliusz A. Chrościcki (польск.) (бел., Pompa Funebris, Warszawa 1974;
Mariusz Karpowicz (польск.) (бел., Polski portret trumienny, [w:] «Sztuki polskiej drogi dziwne», Bydgoszcz 1994, s. 107—126;
Vanitas. Portret trumienny na tle sarmackich obyczajów pogrzebowych, red. Joanna Dziubkowa, katalog wystawy, Muzeum Narodowe w Poznaniu, Poznań 1996.

Спасылкі

Andrzej Osęka: Dawne portrety sarmackie, Polska (miesięcznik) luty 1963, Wyd. Interpress, Warszawa
Нагробные портреты (руск.)