Тэлетэкст

Параўнанне магчымасцей стандартаў тэлетэксту 1.0 і 2.5.

Тэлетэкст (англ.: Teletext) — служба тэлевізійнай сеткі, якая забяспечвае перадачу тэксту і простых малюнкаў. Тэлетэкст працуе ў рэжыме шырокавяшчання і прызначаны для прыёму інфармацыі тэлевізарамі, абсталяванымі спецыяльнымі дэкодэрамі. Звычайна з дапамогай тэлетэксту перадаюцца розныя навіны, прагноз надвор’я, праграмы тэлевізійных перадач і іншая падобная інфармацыя. Таксама з дапамогай тэлетэксту могуць перадавацца субцітры (звычайна на старонцы 888).

Гісторыя

Сістэма распрацавана ў Вялікабрытаніі ў 1970-х гадах.

Першая ў свеце служба тэлетэксту Ceefax была створана ў 1974 годзе: на «Бі-бі-сі» шукалі спосаб трансляваць у эфір субтытры і выявілі, што ў незанятых тэлевізійных радках можна змясціць цэлыя старонкі тэксту і нескладаныя карцінкі. У выніку Ceefax стаў выкарыстоўвацца для перадачы навінных зводак, каціровак акцый, вынікаў спартовых матчаў і прагнозаў надвор’я.

У 1990 годзе быў запушчаны Videotext — сумесны тэлетэкст нямецкіх ARD і ZDF.

Па дадзеных BBC News, пік аўдыторыі Ceefax прыйшоўся на 1990-я гады. Тады службай штотыдзень карысталіся да 20 мільёнаў чалавек. Папулярнасці сэрвісу дадало тое, што ў 1994 годзе з дапамогай Ceefax перадаваліся імёны пераможцаў Нацыянальнай латарэі Вялікабрытаніі.

22 кастрычніка 2012 года Бі-бі-сі адключыла Ceefax. З’явілася паведамленне, што Ceefax у сувязі з зачыненнем стварыла графічны «развітальны экран». Ceefax перадала ў эфір карцінку з надпісам «1974—2012. Дзякуй, што глядзелі нас».

Тэхналогія

Перадача сігналаў тэлетэксту ажыццяўляецца на задняй «паліцы» кадравага імпульсу гашэння, у радках, якія не змяшчаюць выявы. За адну секунду перадаецца 7175 біт інфармацыі. Інфармацыя арганізавана ў выглядзе поўнаэкранных тэкставых старонак, якія перадаюцца па чарзе. Калі карыстач запытвае старонку з патрэбным нумарам, дэкодэр проста чакае перадачы гэтай старонкі і адлюстроўвае яе на экране, таму чаканне патрэбнай старонкі можа займаць да 30 секунд (у залежнасці ад колькасці якія транслююцца старонак). Сучасныя дэкодэры маюць вялікі аб’ём памяці і могуць захоўваць да некалькіх тысяч старонак, што дазваляе адразу загружаць усе перадаюцца старонкі, і хутка адлюстроўваць запытаную карыстачом старонку з буфера, памяншаючы час чакання.

Арыгінальны стандарт дазваляў адлюстроўваць тэкставыя старонкі 40×24 монашырынных знакаў. У 1976 годзе стандарт быў абноўлены — быў палепшаны агульны выгляд старонак і дададзена магчымасць прызначэння кожнаму сімвалу аднаго з 8 колераў.

У сістэме SECAM у канцы кадравага імпульсу гашэння перадаюцца 9 імпульсаў каляровай сінхранізацыі, прызначаныя для сумяшчальнасці са старымі каляровымі тэлевізарамі. Гэта памяншае часавы інтэрвал для перадачы сігналаў тэлетэксту і павялічвае час, неабходны для прыёму старонкі. Таму ў сістэме PAL старонкі тэлетэксту загружаюцца хутчэй, чым у сістэме SECAM.