Яўгенія Максімаўна Калпакчы

Яўгенія Максімаўна Калпакчы
Яўгенія Максімаўна Калпакчы
Дата нараджэння	9 (22) лістапада 1902 ці 1902
Месца нараджэння	Санкт-Пецярбург, Расійская імперыя;
Дата смерці	9 верасня 1952 ці 1952
Месца смерці	Ленінград, РСФСР, СССР;
Грамадзянства	СССР; Расія;
Род дзейнасці	мовазнаўца, japanologist
Навуковая сфера	усходазнавец[d]
Месца працы	Інстытут усходазнаўства РАН[d];
Навуковая ступень	доктар філалагічных навук
Навуковае званне	прафесар;
Альма-матар	усходні факультэт СПбДУ[d] (1923);

Яўгенія Максімаўна Калпакчы (таксама выкарыстоўвала імя па бацьку Міхайлаўна; 9 лістапада 1902, Санкт-Пецярбург — 9 верасня 1952, Ленінград) — савецкая ўсходазнавец-япаніст, доктар філалагічных навук (1946), прафесар (1936). Аўтар прац па семантыцы і марфалогіі, а таксама навучальных дапаможнікаў і слоўніка японскай і старажытнаяпонскай моў, перакладаў класічных твораў японскай літаратуры.

Біяграфія

Нарадзілася ў Санкт-Пецярбургу ў сям’і доктара медыцыны Макса Яфімавіча (Мордка Хаімавіча) Калпакчы (1869—1942, памёр ад знясілення ў Ленінградзе^[2])^[3], ураджэнец Хаціна Бесарабскай губерні, купецкага сына^[4]^[5], выпускнік Камянец-Падольскай мужчынскай гімназіі (1885) і Маскоўскага ўніверсітэта (1894), спецыяліста па скурных і венерычных хвароб і асістэнта {{нп3|Санкт-Пецярбургская медыцынская акадэмія паслядыпломнай адукацыі|клінічнага інстытута Вялікай княгіні Алены Паўлаўны|ru|Санкт-Петербургская медицинская академия последипломного образования}}, у савецкі час — урача бальніцы Ахвяр Рэвалюцыі^[6]^[7]. Маці — Мацільда Сямёнаўна Калпакчы. Па матчынай лініі прыходзілася пляменніцай бачнаму савецкаму афтальмолагу і навукоўцу-медыку Гаўрыілу Яфімавічу Выгодскаму (1863—1939), загадчыку кафедры вочных хвароб Ленінградскага інстытута ўдасканалення ўрачоў (руск.) (бел. (1927—1937), і стрыечнай сястрой гісторыку Аляксандру Гаўрылавічу Выгодскаму (руск.) (бел. (загінуў у 1941)^[8]^[9].

Пасля заканчэння факультэта ўсходніх моў (руск.) (бел. Пецярбургскага ўніверсітэта (1923), займалася ў Дзяржаўным інстытуце гісторыі мастацтваў (руск.) (бел., наведвала лекцыі на японскім аддзяленні Ленінградскага інстытута жывых усходніх моў (руск.) (бел., дзе з 1924 года выкладала (з 1930 года — дацэнт). З 1936 года прафесар Ленінградскага дзяржаўнага ўніверсітэта. Арыштавана 14 лютага 1938 года паводле артыкула 58-6, вызвалена пасля завяршэння следства 1 лютага 1939 года^[10]. З 1942 года — навуковы супрацоўнік Інстытута ўсходазнаўства АН СССР. У 1946 годзе абараніла доктарскую дысертацыю «Старажытнаяпонская мова па помніках эпохі Нара».

З запланаванай шматтомнай «Гісторыі японскай мовы», Я. М. Калпакчы ўдалося завяршыць толькі першы том, у якім разглядаюцца асноўныя катэгорыі дзеяслова на працягу ўсіх трынаццаці стагоддзяў дакументаванай гісторыі японскай мовы. Манаграфія, якая выйшла пасмяротна ў 1956 годзе, была падрыхтавана да друку А. А. Халадовічам (руск.) (бел..

З нараджэння^[11]^[12] і да канца 1920-х гадоў Я. М. Калпакчы пражывала па адрасе Вазнясенскі праспект (праспект Маёрава), дом 21, кв. 7.

Сям’я

Стрыечная сястра (дачка інжынера Адольфа (Абрама) Яфімавіча Калпакчы)^[13] — перакладчык і філолаг Марыя Адольфаўна Калпакчы.
Траюрадны брат — егіптолаг і паліглот Рыгор Іванавіч Калпакчы (руск.) (бел..

Манаграфіі

Начальный учебник японского разговорного языка (совместно с Н. А. Невским (руск.) (бел.). Л., 1933.
Японо-русский иероглифический словарь. Л., 1933.
Японский язык (совместно с Н. А. Невским). Л., 1934.
Строй японского языка. Л., 1936.
Очерки по истории японского языка. Т. 1: Морфология. Глагол. М.— Л. Изд-во АН СССР, 1956.

Цікавыя факты

Жэнька Калпакчы тройчы згадваецца ў рамане Веніяміна Каверына «Два капітаны (руск.) (бел.».

Зноскі

↑ ^а ^б Люди и судьбы. Биобиблиографический словарь востоковедов - жертв политического террора в советский период (1917-1991) — СПб.: Петербургское Востоковедение, 2013. — 496 с. — (Социальная история отечественной науки о Востоке) — ISBN 978-5-85803-225-0
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17982241"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17982434"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17982386"></a>
↑ Списки умерших в блокаде Ленинграда
↑ Российский медицинский список (1908): Мордко (Макс) Ефимович Колпакчи.
↑ Рѣшенія Гражданскаго кассаціоннаго департамента Правительствующаго Сената: Прошение присяжного поверенного Кишинёвской окружной судебной палаты Б. С. Гольденвейзера о покупке купеческими сыновьями, братьями Маркусом и Ефимом Колпакчи поселения Ворничены (1872).
↑ Землевладельцы д. Ворничаны Хотинского уезда Колпакчи Мария-Роза Алтеровна с детьми (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 8 лістапада 2019. Праверана 8 лістапада 2019.
↑ Люди и судьбы (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 21 студзеня 2012. Праверана 27 жніўня 2012.
↑ Список выпускников Каменец-Подольской мужской гимназии (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 5 студзеня 2018. Праверана 27 жніўня 2012.
↑ А. Г. Выгодскі — складальнік зборніка «Карл Маркс пра мастацтва» (у 2-х тт., 1941, некалькі перавыданняў)
↑ А. Я. Бруштейн. Выдержки из «Книги воспоминаний» (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 11 мая 2012. Праверана 27 жніўня 2012.
↑ Репрессированные японисты (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 18 сакавіка 2015. Праверана 27 жніўня 2012.
↑ Весь Петербург (1898) (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 12 чэрвеня 2020. Праверана 7 лістапада 2019.
↑ Весь Петербург (1906) (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 14 лютага 2019. Праверана 7 лістапада 2019.
↑ Весь Петербург (1910) (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 9 ліпеня 2020. Праверана 7 лістапада 2019.

[_b7d5196916879318-1] а ^б Люди и судьбы. Биобиблиографический словарь востоковедов - жертв политического террора в советский период (1917-1991) — СПб.: Петербургское Востоковедение, 2013. — 496 с. — (Социальная история отечественной науки о Востоке) — ISBN 978-5-85803-225-0
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17982241"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17982434"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17982386"></a>

[2] Списки умерших в блокаде Ленинграда

[3] Российский медицинский список (1908): Мордко (Макс) Ефимович Колпакчи.

[4] Рѣшенія Гражданскаго кассаціоннаго департамента Правительствующаго Сената: Прошение присяжного поверенного Кишинёвской окружной судебной палаты Б. С. Гольденвейзера о покупке купеческими сыновьями, братьями Маркусом и Ефимом Колпакчи поселения Ворничены (1872).

[5] Землевладельцы д. Ворничаны Хотинского уезда Колпакчи Мария-Роза Алтеровна с детьми (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 8 лістапада 2019. Праверана 8 лістапада 2019.

[6] Люди и судьбы (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 21 студзеня 2012. Праверана 27 жніўня 2012.

[7] Список выпускников Каменец-Подольской мужской гимназии (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 5 студзеня 2018. Праверана 27 жніўня 2012.

[8] А. Г. Выгодскі — складальнік зборніка «Карл Маркс пра мастацтва» (у 2-х тт., 1941, некалькі перавыданняў)

[9] А. Я. Бруштейн. Выдержки из «Книги воспоминаний» (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 11 мая 2012. Праверана 27 жніўня 2012.

[10] Репрессированные японисты (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 18 сакавіка 2015. Праверана 27 жніўня 2012.

[11] Весь Петербург (1898) (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 12 чэрвеня 2020. Праверана 7 лістапада 2019.

[12] Весь Петербург (1906) (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 14 лютага 2019. Праверана 7 лістапада 2019.

[13] Весь Петербург (1910) (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 9 ліпеня 2020. Праверана 7 лістапада 2019.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]