16:9
16:9 (1,78:1) — гэта шырокаэкранны фармат суадносін бакоў выявы з шырынёй 16 адзінак і вышынёй 9 адзінак.
Калісьці экзотыка,[1] з 2009 года такі фармат выявы стаў найбольш распаўсюджаным варыянтам суадносін бакоў для тэлевізараў і камп’ютарных манітораў, а таксама з’яўляецца міжнародным стандартным фарматам выявы для лічбавага тэлебачання UHD, HDTV, Full HD і SD.
Гісторыя[правіць | правіць зыходнік]
Доктар Кернс Паўэрс, член рабочай групы SMPTE па электроннай вытворчасці высокай выразнасці, упершыню прапанаваў суадносіны бакоў 16:9 (1,77:1) у 1984 годзе.[2] Папулярнымі выбарамі ў 1980 годзе былі 4:3 (на падставе тагачаснага тэлевізійнага стандарту), 15:9 (5:3) (еўрапейскі "плоскі" фармат 1,66:1), 1,85:1 (амерыканскі "плоскі" фармат) і фармат 2,35:1 (CinemaScope/Panavision) для анаморфнага шырокафарматнага экрана.
Паўэрс выразаў прамавугольнікі з аднолькавымі плошчамі, якія адпавядаюць кожнаму з папулярных у той час суадносін бакоў. Пры налажэнні прамавугольнікаў з сумяшчэннем па цэнтры ён выявіў, што ўсе гэтыя прамавугольнікі разам змяшчаюцца ў знешні прамавугольнік з суадносінамі бакоў 1,77:1 і ўсе яны таксама змяшчаюць меншы агульны ўнутраны прамавугольнік з такімі ж суадносінамі бакоў 1,78:1.[3] Значэнне, знойдзенае Паўэрсам, роўнае сярэдняму геаметрычнаму двух найбольш розных суадносін бакоў, 4:3 і 2,35:1, ≈ 1,77, што даволі блізка да 16:9.
Хоць 16:9 (1,77:1) першапачаткова быў абраны ў якасці кампраміснага фармату, уздым папулярнасці HD замацаваў 16:9 як, бадай, найбольш распаўсюджаны фармат суадносін бакоў відэа. [4]
У 1993 годзе Еўрапейскі саюз прыняў План дзеянняў 16:9[5], каб паскорыць развіццё перадавых тэлевізійных сэрвісаў у фармаце 16:9, як у PALplus (сумяшчальны са звычайнымі трансляцыямі PAL), так і ў HD-MAC (ранні фармат HD).
На працягу перыяду з канца 2000-х і да пачатку 2010-х гадоў камп’ютэрная індустрыя перайшла з 4:3 на 16:9 як на найбольш распаўсюджаны фармат суадносін бакоў для манітораў і ноўтбукаў. Выкарыстоўваючы аднолькавыя суадносіны бакоў як для тэлевізараў, так і для манітораў, можна спрасціць вытворчасць і скараціць выдаткі на даследаванні, не патрабуючы двух асобных камплектаў абсталявання.[6]
У сакавіку 2011 года фармат 16:9 1920 × 1080 стаў самым распаўсюджаным варыянтам экрана сярод карыстальнікаў Steam.[7] На ліпень 2022 г. фармату 16:9 аддаюць перавагу 77% карыстальнікаў (1920 × 1080 з 67%; 2560 × 1440 з 10%).[8]
Распаўсюджаныя стандарты раздзяляльнасці[правіць | правіць зыходнік]
Стандарты раздзяляльнасці для 16:9 пералічаны ў табліцы ніжэй:
| Шырыня | Вышыня | Назва |
|---|---|---|
| 640 | 360 | nHD |
| 854 | 480 | FWVGA |
| 960 | 540 | qHD |
| 1024 | 576 | WSVGA |
| 1280 | 720 | HD |
| 1366 | 768 | FWXGA |
| 1600 | 900 | HD+ |
| 1920 | 1080 | Full HD |
| 2560 | 1440 | QHD |
| 3200 | 1800 | QHD+ |
| 3840 | 2160 | 4K UHD |
| 5120 | 2880 | 5K |
| 7680 | 4320 | 8K UHD |
Глядзіце таксама[правіць | правіць зыходнік]
Зноскі
- ↑ Hoehler. A Brief Review on HDTV in Europe in the early 90's. LIVE-PRODUCTION.TV (3 чэрвеня 2008).
- ↑ Searching for the Perfect Aspect Ratio (PDF).
- ↑ "Understanding Aspect Ratios" (Technical bulletin). CinemaSource. The CinemaSource Press. 2001. Праверана 2009-10-24.
- ↑ Why 16:9 aspect ratio was chosen for HD? (англ.). Guruprasad's Portal (13 чэрвеня 2014). Архівавана з першакрыніцы 16 лістапада 2021. Праверана 17 верасня 2021.
- ↑ Television in the 16:9 screen format (legislation summary). EU: Europa. Праверана 8 верасня 2011.
- ↑ Display Ratio Change (again) (14 красавіка 2009). Архівавана з першакрыніцы 2 сакавіка 2020. Праверана 22 студзеня 2020.
- ↑ Steam Hardware & Software Survey. Steam. Праверана 8 верасня 2011.
- ↑ Steam Hardware & Software Survey. store.steampowered.com.