Аграматызм

Аграматызм — парушэнне моўнай дзейнасці ў выніку паражэння пэўных зон кары галаўнога мозгу.

Аграматызм ва ўспрыманні маўлення

Асноўнымі сімптомамі аграматызму ва ўспрыманні маўлення з’яўляюцца:

• абцяжаранае ўспрыманне сказаў, у якіх семантычныя ролі ўдзельнікаў могуць быць звернутыя (напрыклад, Котка пераследуе сабаку разумеецца горш, чым Котка п’е малако, бо сітуацыя «малако п’е котку» немагчымая);
• абцяжаранае ўспрыманне сказаў з парадкам слоў, якія адхіляюцца ад базавага для дадзенай мовы;
• абцяжаранае ўспрыманне сказаў са складанай сінтаксічнай структурай у параўнанні з больш простымі.

Сімптомы аграматызму, звязанага з успрыманнем маўлення, могуць быць выяўлены падчас эксперыменту, у якім падыспытнаму прапануецца вызначыць, які з дэманструемых малюнкаў адпавядае прад’яўляемым эксперыментатарам сказу.

Аграматызм у стварэнні маўлення

Аграматызм пры стварэнні маўлення характарызуецца:

• немудрагелістасцю, беднасцю разнастайнасці сінтаксічных структур маўлення (або адсутнасцю паўнавартасных сказаў);
• апушчэннем службовых слоў (артыкляў, прыназоўнікаў, дапаможных дзеясловаў) і займеннікаў. У мовах, якія маюць словазмяненне, могуць апускацца флексіі;
• нізкім тэмпам маўлення. З пункту гледжання тэорыі адаптацыі, гэта звязана са спробай хворага прыстасавацца да парушэння свайго маўлення, якое праяўляецца ў запаволенні працэсу яе апрацоўкі;
• абцяжаранасцю спараджэння маўлення з нетыповым парадкам слоў.