Арабскі алфавіт: Розніца паміж версіямі

[недагледжаная версія]

Змесціва выдалена Змесціва дададзена

Лінейны

Версія ад 22:27, 24 ліпеня 2012

Ара́бскі алфавіт, арабскае пісьмо, ара́біца — алфавіт, які выкарыстоўваецца для запісу арабскай мовы і (з пэўнымі мадыфікацыямі) некаторых іншых моў, напрыклад персідскай, некаторых цюркскіх моў. Ён складаецца з 28 літар і выкарыстоўваецца для пісьма справа налева.

Словы пішуцца так:

спачатку пішуць часткі літар, што не патрабуюць адрыву пісьмовай прылады ад паперы;
затым, дадаюць тыя часткі літар, што патрабуюць адрыву пісьмовай прылады: вертыкальныя рыскі літар (ك ,ط ,ظ), і кропкі, якія існуюць ў многіх літарах;
калі патрэбна, расстаўляюць дапаможныя значкі (агласоўкі (харакаты))

Арабскі алфавіт паходзіць ад фінікійскага алфавіта. У яго уваходзяць усе літары фінікійскага алфавіту з дадаткам літар для спецыфічных арабскіх гукаў — са, ха, заль, дад, за, гайн.

Зычныя

Кожная з 28 літар, акрамя літары аліф, пазначае адзін зычны гук. Напісанне літар змяняецца ў залежнасці ад яе размяшчэння ўнутры слова. Усе літары аднаго слова пішуцца злучна, акрамя літар (аліф, даль, заль, ра, зай, ваў), яны не злучаюцца з наступнай літарай.

на прыканцы слова	у сярэдзіне слова	на пачатку слова	ізалявана	назва	МФА
ﺎ		ﺍ		аліф	—
ﺏ	ﺑ	ﺒ	ﺐ	ба	[b]
ﺕ	ﺗ	ﺘ	ﺖ	та	[t]
ﺙ	ﺛ	ﺜ	ﺚ	са	[θ]
ﺝ	ﺟ	ﺠ	ﺞ	джым	[ʤ], [g]
ﺡ	ﺣ	ﺤ	ﺢ	х̣а	[ħ]
ﺥ	ﺧ	ﺨ	ﺦ	х̮а	[x]
ﺪ		ﺩ		даль	[d]
ﺬ		ﺫ		заль	[ð]
ﺮ		ﺭ		ра	[r]
ﺰ		ﺯ		зай	[z]
ﺱ	ﺳ	ﺴ	ﺲ	сін	[s]
ﺵ	ﺷ	ﺸ	ﺶ	шын	[ʃ]
ﺹ	ﺻ	ﺼ	ﺺ	с̣ад	[sˁ]
ﺽ	ﺿ	ﻀ	ﺾ	д̣ад	[dˁ], [ðˤ]
ﻁ	ﻃ	ﻄ	ﻂ	т̣а	[tˁ]
ﻅ	ﻇ	ﻈ	ﻆ	з̣а	[zˁ], [ðˁ]
ﻉ	ﻋ	ﻌ	ﻊ	‘айн	[ʕ]
ﻍ	ﻏ	ﻐ	ﻎ	гайн	[ɣ]
ﻑ	ﻓ	ﻔ	ﻒ	фа	[f]
ﻕ	ﻗ	ﻘ	ﻖ	к̣аф	[q]
ﻙ	ﻛ	ﻜ	ﻚ	кяф	[k]
ﻝ	ﻟ	ﻠ	ﻞ	лям	[l]
ﻡ	ﻣ	ﻤ	ﻢ	мім	[m]
ﻥ	ﻧ	ﻨ	ﻦ	нун	[n]
ﻩ	ﻫ	ﻬ	ﻪ	ха	[h]
ﻮ		ﻭ		ваў	[w]
ﻱ	ﻳ	ﻴ	ﻲ	йа	[j]

Літаратура

Истрин В. А. Возникновение и развитие письма. 2 изд. — М., 1965;
Фридрих И. История письма. Пер. с нем. — М., 1979.

Шаблон:Link FA Шаблон:Link FA Шаблон:Link FA

@@ Радок 11: / Радок 11: @@
 Кожная з 28 літар, акрамя літары аліф, пазначае адзін зычны гук. Напісанне літар змяняецца ў залежнасці ад яе размяшчэння ўнутры слова. Усе літары аднаго слова пішуцца злучна, акрамя літар ([[Аліф (літара арабскага алфавіта)|аліф]], [[Даль (літара арабскага алфавіта)|даль]], [[Заль (літара арабскага алфавіта)|заль]], [[Ра (літара арабскага алфавіта)|ра]], [[Зай (літара арабскага алфавіта)|зай]], [[Ваў (літара арабскага алфавіта)|ваў]]), яны не злучаюцца з наступнай літарай.
 {|class="wikitable" width=80%
-! width = 20% | на прыканцы слова
+! width = 20 % | на прыканцы слова
-! width = 20% | у сярэдзіне слова
+! width = 20 % | у сярэдзіне слова
-! width = 20% | на пачатку слова
+! width = 20 % | на пачатку слова
-! width = 20% | ізалявана
+! width = 20 % | ізалявана
-! width = 10% | назва
+! width = 10 % | назва
-! width = 10% | МФА
+! width = 10 % | МФА
 |- align="center" style="height: 3em"
 | colspan=2 | ﺎ || colspan=2 | ﺍ
@@ Радок 28: / Радок 28: @@
 | [[Та (літара арабскага алфавіта)|та]] || {{IPA|[t]}}
 |- align="center" style="height: 3em"
 | ﺙ || ﺛ || ﺜ || ﺚ
 | [[Са (літара арабскага алфавіта)|са]] || {{IPA|[θ]}}
 |- align="center" style="height: 3em"
 | ﺝ || ﺟ || ﺠ || ﺞ
 | [[Джым (літара арабскага алфавіта)|джым]] || {{IPA|[ʤ], [g]}}
 |- align="center" style="height: 3em"
@@ Радок 104: / Радок 104: @@
 |}
+== Літаратура ==
+* Истрин В. А. Возникновение и развитие письма. 2 изд. — М., 1965;
+* Фридрих И. История письма. Пер. с нем. — М., 1979.