Матэрыялізм: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія]

Змесціва выдалена Змесціва дададзена

Лінейны

Версія ад 13:01, 24 ліпеня 2016

Матэрыялі́зм (ад лац. «materialis» — рэчыўны) — філасофскі светапогляд, у адпаведнасці з якім матэрыя як аб'ектыўная рэальнасць з'яўляецца анталагічна першасным пачаткам (прычынай, умовай, абмежаваннем) у сферы быцця, а ідэальнае (паняцці, воля, дух і таму падобнае) — другасным (вынікам, следствам). Матэрыялізм сцвярджае існаванне адзінай «абсалютнай» субстанцыі быцця — матэрыі; усе сутнасці ўтвораныя матэрыяй, а ідэальныя з'явы (у тым ліку, свядомасць) з'яўляюцца працэсамі ўзаемадзеяння матэрыяльных сутнасцей. Законы матэрыяльнага свету распаўсюджваюцца на ўвесь свет, у тым ліку на грамадства і чалавека.

Тэрмін «матэрыялізм» быў уведзены Готфрыдам Лейбніцам: словам «матэрыялісты» ён характарызаваў сваіх ідэйных праціўнікаў.

Гісторыя матэрыялізму

Развіццё матэрыялізму прасочваецца ў гісторыі сусветнай філасофскай думкі ад яе ўзнікнення і да сённяшняга дня.

Старажытная ўсходняя філасофія

Матэрыялістычныя ідэі знайшлі адлюстраванне і ў гісторыі ўсходняй філасофіі (Кітай, Карэя, Японія, Індыя). Адным з першых прадстаўнікоў матэрыялізму ў Індыі быў Аджыта Кесакамбала. Па меркаванні некаторых даследчыкаў, глыбокія гістарычныя карані мае матэрыялістычная традыцыя ў Кітаі. Відным прадстаўніком гэтай традыцыі з'яўляўся філосаф Ван Чун. Аб існаванні матэрыялістычнай традыцыі ў Японіі сведчыць і матэрыял па гісторыі японскай філасофскай думкі.

Антычны матэрыялізм

Шаблон:Philo-stub

@@ Радок 1: / Радок 1: @@
-'''Матэрыялі́зм''' (ад лац. Materialis - рэчыўны) — [[філасофія|філасофскі]] светапогляд, у адпаведнасці з якім матэрыя (аб'ектыўная рэальнасць) з'яўляецца анталагічна першасным пачаткам (прычынай, умовай, абмежаваннем), а ідэальнае (паняцці, воля, дух і таму падобнае) - другасным (вынікам, следствам). Матэрыялізм прызнае існаванне адзінай субстанцыі - матэрыі; ўсе сутнасці ўтвораныя матэрыяй, а з'явы (у тым ліку [[свядомасць]]) - з'яўляюцца працэсамі ўзаемадзеяння матэрыяльных сутнасцяў.
+'''Матэрыялі́зм''' (ад [[Лацінская мова|лац.]] «''materialis''» — рэчыўны) — [[філасофія|філасофскі]] светапогляд, у адпаведнасці з якім матэрыя як аб'ектыўная рэальнасць з'яўляецца анталагічна першасным пачаткам (прычынай, умовай, абмежаваннем) у сферы быцця, а ідэальнае (паняцці, воля, дух і таму падобнае) — другасным (вынікам, следствам). Матэрыялізм сцвярджае існаванне адзінай «''абсалютнай''» субстанцыі быцця — матэрыі; усе сутнасці ўтвораныя матэрыяй, а ідэальныя з'явы (у тым ліку, свядомасць) з'яўляюцца працэсамі ўзаемадзеяння матэрыяльных сутнасцей. Законы матэрыяльнага свету распаўсюджваюцца на ўвесь свет, у тым ліку на грамадства і чалавека.
+Тэрмін «''матэрыялізм''» быў уведзены Готфрыдам Лейбніцам: словам «''матэрыялісты''» ён характарызаваў сваіх ідэйных праціўнікаў.
-У вечнай спрэчцы матэрыялізм ўяўляе сабой супрацьлегласць [[ідэалізм]]у.
+== Гісторыя матэрыялізму ==
+Развіццё матэрыялізму прасочваецца ў гісторыі сусветнай філасофскай думкі ад яе ўзнікнення і да сённяшняга дня.
+=== Старажытная ўсходняя філасофія ===
+Матэрыялістычныя ідэі знайшлі адлюстраванне і ў гісторыі ўсходняй філасофіі (Кітай, Карэя, Японія, Індыя). Адным з першых прадстаўнікоў матэрыялізму ў Індыі быў Аджыта Кесакамбала. Па меркаванні некаторых даследчыкаў, глыбокія гістарычныя карані мае матэрыялістычная традыцыя ў Кітаі. Відным прадстаўніком гэтай традыцыі з'яўляўся філосаф Ван Чун. Аб існаванні матэрыялістычнай традыцыі ў Японіі сведчыць і матэрыял па гісторыі японскай філасофскай думкі.
+=== Антычны матэрыялізм ===
 {{philo-stub}}
 {{Філасофскія светапогляды}}