Аланы: Розніца паміж версіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі

[дагледжаная версія]

← Папярэдняя праўка Наступная праўка →

Змесціва выдалена Змесціва дададзена

ВізуальнаВікіразметка

Лінейны

Версія ад 00:15, 15 чэрвеня 2018

Ала́ны (стар.-грэч.: Ἀλανοί, лац.: Alani, Halani) — качавыя іранамоўныя плямёны скіфа-сармацкага паходжання, у пісьмовых крыніцах згадваюцца з I стагоддзя н.э. — часу іх з'яўлення ў Прыазоўі і Перадкаўказзі.

Частка аланаў з канца IV стагоддзя прыняла ўдзел у Вялікім перасяленні народаў, у той час як астатнія перайшлі да аселасці на тэрыторыях, якія прылягаюць да перадгор'яў Каўказа. Племянны саюз аланаў стаў асновай аб'яднання аланскіх і мясцовых каўказскіх плямёнаў, вядомага пад назвай Аланія, і ўтварэння ў цэнтральным Перадкаўказзі раннефеадальнай дзяржавы, якая праіснавала да татара-мангольскага нашэсця.

Татара-манголы, якія разграмілі Аланію і захапілі да канца 1230-х гадоў урадлівыя раўнінныя раёны Перадкаўказзя, вымусілі ацалелых аланаў хавацца ў гарах Цэнтральнага Каўказа і ў Закаўказзі. Там яны захаваліся ў форме асецінаў, з меркаваным уплывам мясцовых плямёнаў^[1]^[2]^[3]^[4]. Пэўную ролю аланы адыгралі ў этнагенезе і культуры і іншых народаў Паўночнага Каўказа^[2].

Зноскі

↑ БСЭ, ст. «Аланы»
↑ ^а ^б БСЭ, ст. «Осетины»
↑ Encyclopedia Iranica, «Alans», V. I. Abaev, H. W. Bailey
↑ Agustí Alemany, Sources on the Alans: A Critical Compilation. Brill Academic Publishers, 2000. ISBN 90-04-11442-4

Спасылкі

Аланы // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.) (руск.). — СПб., 1890—1907.
Аланіка. Гісторыя аланаў
Аланы і Аланія
Alans // Encyclopaedia Iranica (англ.)

[БСЭ-1] БСЭ, ст. «Аланы»

[БСЭ1-2] а ^б БСЭ, ст. «Осетины»

[Iranica-3] Encyclopedia Iranica, «Alans», V. I. Abaev, H. W. Bailey

[autogenerated1-4] Agustí Alemany, Sources on the Alans: A Critical Compilation. Brill Academic Publishers, 2000. ISBN 90-04-11442-4

[1]

[2]

[3]

[4]

@@ Радок 1: / Радок 1: @@
 {{Значэнні|Алан}}
 [[Выява:East europe 3-4cc.png|thumb|350px|Аланы ў нізоўях Дона (карта III стагоддзя)]]
-[[Выява:Alani map.jpg|thumb|350px|Карта міграцый аланаў. Жоўтым пазначаны месцы рассялення аланаў у IV стагоддзі, да [[Вялікае перасяленне народаў|Вялікага перасялення народаў]] і пасля яго; чырвоныя стрэлкі — міграцыі, аранжавыя — ваенныя паходы]]
 '''Ала́ны''' ({{lang-grc|Ἀλανοί}}, {{lang-la|Alani, Halani}}) — качавыя [[іранскія мовы|іранамоўныя]] плямёны [[скіфы|скіфа]]-[[сарматы|сармацкага]] паходжання, у пісьмовых крыніцах згадваюцца з [[I]] стагоддзя н.э. — часу іх з'яўлення ў [[Прыазоўе|Прыазоўі]] і [[Перадкаўказзе|Перадкаўказзі]].