Тытунь: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др арф. больш-менш
Dalibor (размовы | уклад)
Няма тлумачэння праўкі
Радок 1: Радок 1:
[[Image:Nicotiana_sylvestris_(flowers).jpg|thumb|Тытунь]]
[[Image:Nicotiana_sylvestris_(flowers).jpg|thumb|Тытунь]]
{{вызнч|1=Тытунь}} ({{lang-la|Nicotiana}}) — [[род (біялогія)|род]] раслін сямейства Паслёнавые (''Solanacea''e). Вядома каля 40 [[від (біялогія)|від]]аў. Падпадзяляецца на тры падроды: ''Tabacum'', ''Rustica'' (махорка) і ''Petunioides''.
{{вызнч|1=Тытунь}} ({{lang-la|Nicotiana}}) — [[род (біялогія)|род]] раслін сямейства [[Паслёнавые]] (''Solanacea''e). Вядома каля 40 [[від (біялогія)|від]]аў. Падраздзяляецца на тры падроды: ''Tabacum'', ''Rustica'' (махорка) і ''Petunioides''.


Да 16 ст. тытунь рос толькі ў Паўночнай і Паўднёвай Амерыцы. За 150 гадоў распаўсюдзіўся па [[Еўразія|Еўразіі]] і трапіў у [[Афрыка|Афрыку]].
Да 16 ст. тытунь рос толькі ў Паўночнай і Паўднёвай Амерыцы. За 150 гадоў распаўсюдзіўся па [[Еўразія|Еўразіі]] і трапіў у [[Афрыка|Афрыку]].

Версія ад 22:54, 14 студзеня 2010

Тытунь

Шаблон:Вызнч (лац.: Nicotiana) — род раслін сямейства Паслёнавые (Solanaceae). Вядома каля 40 відаў. Падраздзяляецца на тры падроды: Tabacum, Rustica (махорка) і Petunioides.

Да 16 ст. тытунь рос толькі ў Паўночнай і Паўднёвай Амерыцы. За 150 гадоў распаўсюдзіўся па Еўразіі і трапіў у Афрыку.

Да 1600 году ў амерыканскіх калоніях Іспаніі з'явіліся камерцыйныя плантацыі тытуню. У 1612 годзе Джон Ролф сабраў першы яго ўраджай у англійскай калоніі Джэймстаун (Віргінія). Меней, чым праз 10 гадоў тытунь стаў адным з галоўных артыкулаў віргінскага экспарту і нават выкарыстоўваўся каланістамі ў якасці своеасаблівай валюты пры менавым гандлі.

Цяпер тытунь вырошчваюць у шматлікіх краінах свету.

Высушанае лісце некаторых відаў тытуню выкарыстоўваюць для палення, а таксама нюхання і жавання.

Батанічная і марфалагічная характарыстыка

  • Сямейства — Паслёнавыя
  • Род — тытунь, від — сапраўдны, жоўты (курыльны)
  • Корань да 2 метраў
  • Сцябло прамое, круглае, разгалінаванае
  • Лісце буйное, хвосцікавае або сядзячае, суцэльнае, завостранае
  • Суквецце — венікавае, шчоткападобнае
  • Плод — скрыначка шматнасенная, пры паспяванні трэскаецца
  • Насенне — авальнае, цёмна-карычневае. Маса 1000 насення — 0,05-0,12 гр. Тэмпература прарастання — 10-12 градусаў. Аптымальная тэмпература — 25-30. Транспірацыённы каэфіцыент.