Андрэй Якаўлевіч Сяргееў

Андрэй Якаўлевіч Сяргееў
Асабістыя звесткі
Дата нараджэння	3 чэрвеня 1933(1933-06-03)
Месца нараджэння	Масква, РСФСР, СССР
Дата смерці	27 лістапада 1998(1998-11-27) (65 гадоў)
Месца смерці	Масква, Расія
Пахаванне	Шчэрбінскія могілкі[d]
Грамадзянства	СССР  Расія
Альма-матар	Маскоўскі дзяржаўны лінгвістычны ўніверсітэт[d]
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці	мовазнавец, паэт, перакладчык
Мова твораў	руская

Андрэй Якаўлевіч Сяргееў (руск.: Андре́й Я́ковлевич Серге́ев; 3 чэрвеня 1933, Масква — 27 лістапада 1998, Масква) — рускі паэт, празаік, перакладчык.

Біяграфія

Нарадзіўся 3 чэрвеня 1933 года ў Маскве.

У 1958 годзе скончыў Маскоўскі педагагічны інстытут замежных моў. Як перакладчык паэзіі з англійскай мовы публікаваўся з 1959 года, набыўшы рэпутацыю аднаго з найбуйнейшых майстроў вершаванага перакладу, вядучага спецыяліста па англамоўнай паэзіі XX стагоддзя. Класічнымі з’яўляюцца пераклады Сяргеева паэзіі Роберта Фроста, Карла Сэндберга, Джэймса Джойса, Уільяма Батлера Ейтса, Томаса Эліята, Дылана Томаса.

Як паэт уваходзіў у першую паэтычную групу непадцэнзурных маскоўскіх аўтараў 1950-х — «групу Чарткова». У паэтычнай спадчыне Сяргеева вылучаюцца невялікія паэмы «Шварц» і «Ружы», якія апярэджваць плённую працу ў гэтым жанры Алены Шварц (супадзенне прозвішчаў выпадкова). Першая публікацыя вершаў Сяргеева адбылася ў 1993 годзе ў часопісах «Новый мир» і «Новое литературное обозрение».

Проза Сяргеева (першая публікацыя ў 1990 годзе) распадаецца на дзве асноўныя часткі: празаічныя мініяцюры іранічна-абсурдысцкага плана (сам Сяргееў называў гэтыя тэксты «аповедамі») і мемуарная проза, часткова прысвечаная буйным літаратарам, з якімі Сяргееў цесна кантактаваў (Мікалаю Забалоцкаму, Ганне Ахматавай, Іосіфу Бродскаму, які прысвяціў Сяргееву некалькі значных вершаў, і іншым), але галоўным чынам якая расказвае пра побыт і норавы ў 1930-1950-х гадах. З мемуарных раздзелаў, якія адрозніваюцца вялікай назіральнасцю і скрупулёзнай дакладнасцю, Сяргееў склаў мазаічны па кампазіцыі тэкст «Альбом для марак» (1995), адзначаны літаратурнай прэміяй «Рускі Букер» нягледзячы на тое, што ад раманнага жанру ён досыць далёкі.

Пісьменніцтва і пераклад былі галоўнай справай Андрэя Сяргеева, але калекцыянаванне займала велізарнае месца ў яго жыцці. У кнізе «Альбом для марак» ён піша: «Колькі сябе памятаю, я збіраў манеты і маркі… пры лепшых філатэлістычных перадумовах выбар упаў — канчаткова — на нумізматыку. У самім слове чулася нешта дзівоснае». Нумізматычныя інтарэсы А. Я. Сяргеева не раз мяняліся. У юныя гады ён збіраў, паводле яго слоў, увесь свет і ваколіцы. Потым толькі Расію. Пазней захапіўся антыкай, а апошнія 30 гадоў збіраў амаль выключна варварскія перайманні антычных манет, перш за ўсё «выбітых, альбо тых, якія мелі хаджэнне ў межах Расійскай імперыі / СССР». Назапашаныя меркаванні і высновы аб гэтым багатым матэрыяле А. Я. Сяргееў выказаў у сваіх артыкулах і нататках. У 1990-я гады некаторыя з іх былі надрукаваныя, два артыкулы выйшлі ў працах Дзяржаўнага гістарычнага музея, апошні артыкул — пасмяротна. У iнтэрвiю 1998 года сказаў: «Калі… калекцыю нельга паўтарыць, то мае сэнс яе аддаць у музей.» Калі гаворка зайшла пра яго калекцыі, то рашуча заявіў: «пасля маёй смерці — у Гістарычны музей» (воля Сяргеева выканана).

Загінуў 27 лістапада 1998 года ў Маскве, калі пераходзіў вуліцу па дарозе дадому з літаратурнай вечарыны, — быў збіты джыпам. Пахаваны ў Маскве на Шчэрбінскіх могілках.

Сям’я

• Першая жонка, з 1957 па 1970 гады — Людміла Сяргеева (нар. 1935), філолаг, аўтар успамінаў пра Іосіфа Бродскага (2015—2016) і Ганну Ахматаву (2015).
• Другая жонка, з 1970 па 1998 гады  — Галіна Мураўёва (нар. 1942), перакладчык з італьянскай мовы.