Галіна Канапацкая

Галіна Канапацкая
польск.: Halina Konopacka
Агульная інфармацыя
Пол	жанчына
Спецыялізацыя	кіданне дыска
Нарадзілася	26 лютага 1900(1900-02-26) Рава Мазавецка, Раўскі павет, Лодзьскае ваяводства, Польшча
Памерла	28 студзеня 1989(1989-01-28) (88 гадоў) Дэйтона-Біч, акруга Валуша[d], Фларыда, ЗША
Пахаванне	Брудноўскія могілкі[d]
Грамадзянства	Польшча
Рост	1,8 м
IAAF	14562661
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Галіна Канапацкая (Матушэўская, Шчарбінская) (польск.: Halina Konopacka (Matuszewska, Szczerbińska); 26 лютага 1900, Рава Мазавецка — 28 студзеня 1989, Дэйтона-Біч) — польская лёгкаатлетка, чэмпіёнка Гульняў IX Алімпіяды ў кіданні дыска, першая алімпійская чэмпіёнка ў гісторыі польскага спорту.

Біяграфія

Галіна Канапацкая нарадзілася ў горадзе Рава Мазавецка Петракоўскай губерні (цяпер Лодзінскае ваяводства Польшчы) у татарскай сям’і. Ва ўзросце 8 гадоў разам з сям’ёй пераехала ў Варшаву. Вучылася на філалагічным факультэце Варшаўскага ўніверсітэта. Праявіла сябе рознабаковай спартсменкай, выступала за каманды Студэнцкага спартыўнага саюза ў спаборніцтвах па лёгкай атлетыцы, тэнісе, плаванні, баскетболе, валодала навыкамі верхавой язды і ваджэння аўтамабіля, была вядома і на гарналыжных схілах.

У 1924 годзе французскім трэнерам польскіх лёгкаатлетак Морысам Баке была вызначана спецыялізацыя Канапацкай у лёгкай атлетыцы — кіданне дыска. У тым сезоне яна выйграла ў гэтай дысцыпліне першы тытул чэмпіёнкі Польшчы з вынікам 23,45 м. Улетку 1926 года ў Варшаве ўстанавіла два новыя сусветныя рэкорды — 34,15 і 34,90, а ў перадалімпійскім 1927 годзе абнавіла вышэйшае сусветнае дасягненне, паказаўшы вынік. 39,18.

31 ліпеня 1928 года на Гульнях IX Алімпіяды ў Амстэрдаме Галіна Канапацкая выйграла залаты медаль: у кваліфікацыі яе дыск праляцеў 39,17 м, а ў фінале — 39,62, што з’яўлялася новым сусветным і алімпійскім рэкордам. Залаты медаль Галіны Канапацкай стаў першай вышэйшай узнагародай у гісторыі выступленняў польскіх спартсменаў на Алімпійскіх гульнях. Сусветны рэкорд Канапацкай пратрымаўся амаль 4 гады і быў пабіты 15 мая 1932 года яе суайчынніцай Ядзвігай Вайс.

У 1927 і 1928 гадах Канапацкая прызнавалася найлепшай спартсменкай года ў Польшчы. У 1926 і 1930 гадах станавілася чэмпіёнкай Сусветных жаночых гульняў у кіданні дыска (з вынікамі 37,71 і 36,80 адпаведна), у 1926 годзе таксама заваявала «бронзу» у штурханні ядра масай 3,628 кг двума рукамі (19,25). 26 разоў станавілася чэмпіёнкай Польшчы, найбольшую колькасць залатых медалёў выйграўшы ў штурханні ядра (1924—1928) і кіданні дыска (1924—1928, 1930, 1931). У 1930-я гады паказвала даволі высокія вынікі ў тэнісе, выступаючы ў міксце з Янам Малцужыньскім і Чэславам Спыхалай, у 1937 годзе ўваходзіла ў дзясятку найлепшых тэнісістак краіны. У гэты перыяд Канапацкая была членам Савета Міжнароднай федэрацыі жаночага спорту, адыгрывала важную ролю ў Алімпійскім руху Польшчы, у якасці ганаровага госця прысутнічала на зімовых і летніх Алімпійскіх гульнях 1936 года.

Талент Галіны Канапацкай знайшоў выраз не толькі на спартовых арэнах, але і ў мастацтве. Яе вершы друкаваліся на старонках польскіх літаратурных выданняў, у 1929 годзе Канапацкая выдала зборнік «Аднойчы» (па-польску: Któregoś dnia), прычым садзейнічанне ў яго выпуску аказаў вядомы паэт і галоўны рэдактар газеты Przegląd Sportowy Казімеж Вяжынскі, які таксама выйграў на залатой медыцыне. — у конкурсе па літаратуры за лірычны твор «Алімпійскі лаўр» (польск. Laur Olimpijski).

З 20 снежня 1928 года Канапацкая была замужам за палкоўнікам Ігнатам Матушэўскім. У верасні 1939 года, пасля пачатку Другой сусветнай вайны, удзельнічала ў ініцыяванай яе мужам эвакуацыі польскага залатога запасу і сама знаходзілася за рулём аднаго з грузавікоў, якія рухаліся ў Францыю.

У 1940 годзе эмігравала ў ЗША, пасля вайны наведвала Польшчу толькі тры разы. У перыяд жыцця ў ЗША займалася жывапісам, узяла сабе творчы псеўданім Helen Georgie. У 1978 годзе, праз 50 гадоў пасля перамогі на Алімпійскіх гульнях была ўзнагароджана сярэбраным медалём ордэна Заслугі Польскай Народнай Рэспублікі.

Памерла 28 студзеня 1989 года ў Дэйтона-Біч у Фларыдзе. Урна з прахам Галіны Канапацкай была перавезена ў Варшаву і 18 кастрычніка 1990 года пахавана ў сямейнай магіле на Брудноўскіх могілках.