Прагляд зыходнага тэксту старонкі Драгічын

{{значэнні}}
{{НП-Беларусь
 |статус                  = горад
 |беларуская назва        = Драгічын
 |арыгінальная назва      = 
 |краіна                  = Беларусь
 |падначаленне            = 
 |герб                    = Coat_of_Arms_of_Drahičyn,_Belarus.png
 |сцяг                    = Flag of Drahičyn.png
 |шырыня герба            = 
 |шырыня сцяга            = 
 |выява                   =
 |подпіс                  = 
 |lat_dir = |lat_deg = 52|lat_min = 11|lat_sec = 
 |lon_dir = |lon_deg = 25|lon_min = 09|lon_sec = 
 |CoordAddon              = 
 |CoordScale              = 
 |памер карты краіны      = 
 |памер карты вобласці    = 
 |памер карты раёна       = 
 |вобласць                = Брэсцкая
 |раён                    = Драгічынскі 
 |сельсавет               = 
 |пасялковы савет         = 
 |карта краіны            = 
 |карта вобласці          = 
 |карта раёна             = 
 |унутранае дзяленне      = 
 |від главы               = 
 |глава                   = 
 |дата заснавання         = 
 |першае згадванне        = [[1452]]
 |ранейшыя назвы          = '''Давячоравічы'''
 |статус з                = 1967
 |плошча                  = 
 |від вышыні              = 
 |вышыня цэнтра НП        = 
 |афіцыйная мова          = 
 |афіцыйная мова-ref      = 
 |двароў                  = 
 |шчыльнасць              = 
 |нацыянальны склад       = 
 |канфесійны склад        = 
 |часавы пояс             = 
 |DST                     = 
 |тэлефонны код           = +375 1644
 |паштовы індэкс          = 225830
 |паштовыя індэксы        = 
 |аўтамабільны код        = 1
 |від ідэнтыфікатара      = 
 |лічбавы ідэнтыфікатар   = 
 |катэгорыя ў Commons     = Drahičyn
 |сайт                    = 
 |мова сайта              = 
 |мова сайта 2            = 
 |мова сайта 3            = 
 |мова сайта 4            = 
 |мова сайта 5            = 
 |add1n                   = 
 |add1                    = 
 |add2n                   = 
 |add2                    = 
 |add3n                   = 
 |add3                    = 
 |OpenStreetMap           = 242978900
}}
'''Драгі́чын'''<ref name="NNP"/> ({{lang-be-trans|Drahičyn}}, {{lang-ru|Дрогичин}}) — горад у [[Брэсцкая вобласць|Брэсцкай вобласці]] [[Беларусь|Беларусі]], адміністрацыйны цэнтр [[Драгічынскі раён|Драгічынскага раёна]], на аўтамагістралі [[Брэст]] — [[Пінск]]. За 110 км на ўсход ад Брэста, 7 км ад чыгуначнай аднаіменнай станцыі [[Драгічын (станцыя)|Драгічын]] на лініі Брэст — [[Гомель]], але ў самім горадзе знаходзіцца чыгуначная станцыя [[Драгічын-Горад]]. Насельніцтва 14&nbsp;976 чал. (2017)<ref name="2017-Estimate"/>.

== Гісторыя ==
Упершыню згадваецца [[Метрыка Вялікага Княства Літоўскага|Літоўскай Метрыкай]] пад 1452 годам як сяло '''Давячоравічы''' [[Пінскае княства|Пінскага княства]]. У 1450—1460-я гады пінскі князь [[Юрый Сямёнавіч Нарымонтавіч|Юрый Сямёнавіч]] перадаў 2 вядры [[мёд]]у са сваёй [[даніна|даніны]] з Давячоравіч на карысць царквы ў [[Дружылавічы|Дружылавічах]]<ref>http://starbel.by/dok/d008.htm</ref>. Праз Давячоравічы праходзіла дарога з [[Брэст]]а на [[Валынь]].
[[Файл:Drahičyn (1).jpg|міні|239x239пкс|Цэнтральная плошча]]
З XVI ст. як частка [[Пінскае староства|Пінскага староства]] ва ўладанні каралевы [[Бона Сфорца|Боны Сфорцы]]. У 1552 годзе згадваецца Давячораўскае [[войтаўства]]. Паводле адміністрацыйна-тэрытарыяльнай рэформы (1565—1566) у складзе [[Пінскі павет (Вялікае Княства Літоўскае)|Пінскага павета]] [[Берасцейскае ваяводства|Берасцейскага ваяводства]]. У пачатку XVII ст. Давячоравічамі валодаў [[Леў Сапега]], які ў 1619 годзе перадаў сяло [[Нявельскія|Нявельскім]]. Нявельскія ў 1623 годзе заснавалі царкву Прачыстай Багародзіцы і атрымалі для сяла статус [[мястэчка]]. У 1655 годзе паселішча ўпершыню згадваецца як '''Драгічын''' (пазней сустракаецца і форма '''Дарагічын'''<ref name="evkl"/>).

У другой палове XVII ст. згадваецца Давячоравічаўскі [[маёнтак]], які ў апошняй чвэрці XVIII ст. называўся графствам. У 1749 годзе пінскі маршалак М. Ажэшка заснаваў у мястэчку [[францысканы|францысканскі]] кляштар. У 1778—1779 гадах было 68 дамоў, а само паселішча называлася [[горад]]ам<ref name="evkl"/>. У другой палове XVIII ст. была ратуша.

Пасля [[трэці падзел Рэчы Паспалітай|трэцяга падзелу Рэчы Паспалітай]] (1795) у складзе [[Расійская імперыя|Расійскай імперыі]], мястэчка Кобрынскага павета. Станам на 1849 год 98 будынкаў. Да 1886 года каля Драгічына збудавалі чыгуначную станцыю. Паводле перапісу 1897 года — 280 дамоў (з іх 140 жылых), царкоўнапрыходская школа, 2 народныя вучылішчы, лячэбніца. Напярэдадні [[Першая сусветная вайна|Першай сусветнай вайны]] працавалі фабрыка саламяных капелюшоў, 2 маслабойні, завод ачысткі крэйды, млыны.

Паводле [[Рыжскі мірны дагавор 1921 года|Рыжскага мірнага дагавора]] (1921) Драгічын у складзе міжваеннай [[Польская Рэспубліка (1918—1939)|Польскай Рэспублікі]], цэнтр павета [[Палескае ваяводства|Палескага ваяводства]]. У 1921 годзе ў ім 246 будынкаў.

У 1939 годзе Драгічын увайшоў у [[БССР]], 15 студзеня 1940 года нададзены статус [[Пасёлак гарадскога тыпу|пасёлка гарадскога тыпу]] і раённага цэнтра. У [[Другая сусветная вайна|Другую сусветную вайну]] з [[25 чэрвеня]] [[1941]] да [[17 ліпеня]] [[1944]] года пад нямецкай акупацыяй. 27 ліпеня 1965 года ў склад Драгічына ўключаны вёскі [[Броннае (Драгічынскі раён)|Броннае]], [[Зарэчка (Старасельскі сельсавет)|Зарэчка]] і [[Стараселле (Драгічынскі раён)|Стараселле]], Драгічын стаў цэнтрам [[Драгічынскі сельсавет|Драгічынскага сельсавета]] (былы Старасельскі)<ref>Рашэнне выканкома Брэсцкага абласнога Савета дэпутатаў працоўных ад 27 ліпеня 1965 г. // Збор законаў, указаў Прэзідыума Вярхоўнага Савета Беларускай ССР, пастаноў і распараджэнняў Савета Міністраў Беларускай ССР. — 1965, № 30 (1110).</ref>. [[10 лістапада]] [[1967]] года Драгічын атрымаў статус горада<ref>Указ Прэзідыума Вярхоўнага Савета Беларускай ССР Аб пераўтварэнні гарадскога пасёлка Драгічын Драгічынскага раёна Брэсцкай вобласці ў горад раённага падпарадкавання ад 10 лістапада 1967 г. // Збор законаў, указаў Прэзідыума Вярхоўнага Савета Беларускай ССР, пастаноў і распараджэнняў Савета Міністраў Беларускай ССР. — 1967, № 32 (1190).</ref>.

<center><gallery caption="Мястэчка на старых здымках" widths="150" heights="150" perrow="4">
Файл:Darahičyn, Pinskaja. Дарагічын, Пінская (1916) (4).jpg|Галоўная вуліца
Файл:Darahičyn, Kaścielnaja. Дарагічын, Касьцельная (S. Bochnig, 1929).jpg|Касцёл
Файл:Darahičyn, Kaścielnaja. Дарагічын, Касьцельная (1928-39).jpg|Касцёл, галоўны фасад
Файл:Darahičyn, Kaplica. Дарагічын, Капліца (1915).jpg|Капліца
</gallery></center>

== Экалогія ==
Пасля [[Чарнобыльская катастрофа|аварыі на Чарнобыльскай АЭС]] Драгічын апынуўся ў спісе небяспечных раёнаў з павялічаным [[Радыеактыўнасць|радыеактыўным]] фонам. Сёння пляма радыеактыўнага забруджання цягнецца Драгічынскім раёнам трыма кроплямі з поўдня на поўнач. Пачынаецца яна з 5—7 кіламетровай палосы ў [[Радастава|Радаставе]], звужаецца каля Дняпроўска-Бужанскага канала, зноў пашыраецца каля Палескай чыгункі і потым клінам ідзе ў Белаазёрска-Бярозаўскім кірунку<ref name="bfrir-pinsk"/>. Усё гэта зямля, забруджаная [[цэзій-137|цэзіем-137]].

== Насельніцтва ==
<div style="float:right;margin:0 0.5em 1em;" class="toccolours">
<center><timeline>
ImageSize = width:auto height:180 barincrement:27
PlotArea = left:50 bottom:20 top:15 right:15
TimeAxis = orientation:vertical
AlignBars = late
Colors =
  id:linegrey2 value:gray(0.9)
  id:linegrey value:gray(0.7)
  id:cobar value:rgb(0.0,0.7,0.8)
  id:cobar2 value:rgb(0.6,0.9,0.6)
DateFormat = yyyy
Period = from:0 till:16000
ScaleMajor = unit:year increment:2000 start:0 gridcolor:linegrey
ScaleMinor = unit:year increment:500 start:0 gridcolor:linegrey2
PlotData =
  color:cobar width:15
  bar:1778 from:0 till:416
  bar:1849 from:0 till:167
  bar:1878 from:0 till:1476
  bar:1897 from:0 till:2258
  bar:1921 from:0 till:1987
  bar:1959 from:0 till:3500
  bar:1971 from:0 till:7100
  bar:1993 from:0 till:15000
  bar:2009 from:0 till:14744
  bar:2017 from:0 till:14976
TextData=
  fontsize:10px pos:(10,195)
  text:
</timeline></center>
</div>

* '''[[XVIII стагоддзе]]''': [[1778]] — 416 чал.<ref name="evkl"/>
* '''[[XIX стагоддзе]]''': [[1830]] — 341 муж., з іх шляхты 5, духоўнага саслоўя 11, мяшчан-іўдзеяў 268, мяшчан-хрысціян і сялян 57<ref name="miastečki"/>; [[1849]] — 167 чал.; [[1878]] — 1&nbsp;476 чал. (702 муж. і 774 жан.), у тым ліку 176 хрысціян і 1&nbsp;300 іўдзеяў<ref name="HSKP"/>; [[1892]] — 3&nbsp;475 чал.<ref name="NH"/>; [[1897]] — 2&nbsp;258 чал.
* '''[[XX стагоддзе]]''': [[1921]] — 1&nbsp;987 чал.; [[1959]] — 3,5 тыс. чал.; [[1971]] — 7,1 тыс. чал.; [[1991]] — 14,6 тыс. чал.<ref name="academic"/>; [[1993]] — 15 тыс. чал.<ref name="EHB"/>
* '''[[XXI стагоддзе]]''': [[2006]] — 15,0 тыс. чал.; [[2008]] — 15 тыс. чал.; [[2009]] — 14&nbsp;744 чал. (перапіс)<ref name="belstat"/>; [[2013]] — 14&nbsp;651 чал.; [[2015]] — 14&nbsp;800 чал.<ref name="2015-Estimate"/>; [[2016]] — 14&nbsp;898 чал.<ref name="2016-Estimate"/>; [[2017]] — 14&nbsp;976 чал.<ref name="2017-Estimate"/>

== Эканоміка ==
Прадпрыемствы машынабудавання, будаўнічых матэрыялаў, харчовай прамысловасці.
* ААТ «Драгічынскі трактарарамонтны завод»
* ААТ «Драгічынскі камбікормавы завод»
* УВП «Прэмікс» ААТ «Драгічынскі камбікормавы завод»
* РУП «Экзон»
* РУВП «Экзон-Глюкоза»
* Філіял «Каапнарыхтпрам» Драгічынскага раённага спажывецкага таварыства.
* [[Камунальнае ўнітарнае прадпрыемства па наданні паслуг|КУП НП]] «Драгічынскі камбінат побытавага абслугоўвання»

== Культура ==
Дзейнічаюць кінатэатр, Дом культуры, дом творчасці дзяцей і юнацтва, 2 бібліятэкі, цэнтр моладзі «Спатканне».

== Адукацыя ==
У Драгічыне працуюць гімназія, 2 сярэднія, музычная, дзіцяча-юнацкая спартыўная школы, 6 дашкольных устаноў, [[Драгічынскі дзяржаўны аграрны каледж]] (раней Драгічынскае дзяржаўнае ПТВ № 163 сельскагаспадарчай вытворчасці).

== Медыцына ==
Медыцынскія паслугі надаюць бальніца і паліклініка.

== Мас-медыя ==
Выдаецца раённая газета «Драгічынскі веснік».

== Турыстычная інфармацыя ==
Спыніцца можна ў гарадскай гасцініцы<ref name="TEB"/>.

=== Славутасці ===
[[Файл:Бескурганны могільнік (Драгічын).jpg|thumb|Бескурганны могільнік перыяду ранняга жалезнага веку]]
* [[Касцёл Маці Божай Каралевы (Драгічын)|Касцёл Маці Божай Каралевы]] (новабудованы касцёл)
* [[Касцёл Божай Маці Каралевы (Драгічын, 1928)|Касцёл Божай Маці Каралевы]] (1928)
* [[Стрэчанская царква (Драгічын)|Стрэчанская царква]] (1863), вул. Леніна 3 — {{ГККРБ 4|113Г000174}}
* Будынак (1929—1934), вул. Леніна, 138 — {{ГККРБ 4|113Г000280 }}
* Магіла лейтэнанта [[І. П. Губанкоў|І. П. Губанкова]] (1944), на заходняй ускраіне горада — {{ГККРБ 4|113Д000175}}
* Магіла ахвяр фашызму (1942), у паўднёвай частцы горада — {{ГККРБ 4|113Д000176}}
* Брацкая магіла савецкіх воінаў і партызан (1941—1944), на старых могілках — {{ГККРБ 4|113Д000177}}
* Брацкая магіла (1944), сквер па вул. Леніна — {{ГККРБ 4|113Д000178}}
* Бескурганны могільнік перыяду ранняга жалезнага веку (ІІІ — ІІ стагоддзі да н.э.), на паўночна-заходняй ускраіне станцыі Драгічын, на пясчаным узгорку — {{ГККРБ 4|113В000179}}
* Царква ХВЕ.
* Царква ЕХБ.

=== Страчаная спадчына ===
* Капліца могілкавая
* Кляштар францысканцаў (1749)

<center><gallery caption="Краявіды горада" widths="150" heights="150" perrow="4">
Drahičynbudynak.JPG|Будынак пачатку ХХ ст. 
Drahičynbažnica.JPG|Колішні касцёл, цяпер крама
Костёл - panoramio (25).jpg|Новы касцёл
DrahičynHorad.JPG|Чыгуначны вакзал
Baptisttemple.JPG|Пратэстанцкі храм
</gallery></center>

== Вядомыя асобы ==
{{main|Вядомыя асобы Драгічына}}
* [[Юрый Уладзіміравіч Бліноў]] (1975—2019) — беларускі піяніст<ref>Імёны Свабоды https://docs.rferl.org/be-BY/2020/11/07/96247f72-a7e0-4382-ad1c-ec68459cf6b7.pdf</ref>.
* [[Ганна Мікалаеўна Кісліцына]] (нар. 1967) — беларускі [[крытык]], літаратуразнавец.
* [[Леанід Уладзіміравіч Сіліч]] (нар. 1954) — беларускі [[архітэктар]].
* [[Сяргей Уладзіміравіч Калішэвіч]] (1903—1971) — вучоны ў галіне анатоміі і фізіялогіі раслін.

Непадалёк ад Драгічына, у маёнтку [[Людвінова (Драгічынскі раён)|Людвінова]], некалькі гадоў жыла пісьменніца [[Эліза Ажэшка]].

У Драгічыне пахаваны балгарскі грамадска-палітычны дзеяч [[Тодар Мінкаў]] (1830—1906).

== Гл. таксама ==
* [[Гарады Брэсцкай вобласці]]
* [[Гарады Беларусі]]

== Зноскі ==
{{Reflist|refs=
<ref name="2017-Estimate">{{Крыніцы/Насельніцтва Беларусі 2017}}</ref>
<ref name="NNP">{{Крыніцы/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Брэсцкая вобласць|}}</ref>
<ref name="evkl">{{Крыніцы/ЭнцВКЛ|том=1|старонкі=568|артыкул=Давячоравічы|аўтар=[[Валерый Грынявецкі|Грынявецкі В.]]}}</ref>
<ref name="bfrir-pinsk">Брестская область: Обзор радиационно-гигиенической и социально-экономической ситуации. — Гомель, 2005. [http://www.bfrir-pinsk.org/docs/passport/pBrest05.pdf]</ref>
<ref name="miastečki">{{Крыніцы/Мястэчкі Беларусі, 2010|к}} С. 413.</ref>
<ref name="HSKP">Drohiczyn (2) // {{Крыніцы/Геаграфічны слоўнік Каралеўства Польскага|2}} S. 150.</ref>
<ref name="NH">Драгічын // {{Крыніцы/Нашы гарады|к}}</ref>
<ref name="academic">[http://dic.academic.ru/dic.nsf/enc3p/123698 Дрогичин] // {{Крыніцы/Вялікі энцыклапедычны слоўнік}}</ref>
<ref name="EHB">Драгічын // {{Крыніцы/ЭГБ|3к}} С. 274.</ref>
<ref name="belstat">[http://belstat.gov.by/homep/ru/perepic/2009/vihod_tables/1.2-1.pdf Перепись населения — 2009. Брестская область]{{Ref-ru}} [[Нацыянальны статыстычны камітэт Рэспублікі Беларусь]]</ref>
<ref name="2015-Estimate">{{Крыніцы/Насельніцтва Беларусі 2015}}</ref>
<ref name="2016-Estimate">{{Крыніцы/Насельніцтва Беларусі 2016}}</ref>
<ref name="TEB">{{Крыніцы/Турыстычная энцыклапедыя Беларусі|Дрогичин}}</ref>
}}

== Літаратура ==
* {{Крыніцы/ЭГБ|3}}
* {{Крыніцы/ЭнцВКЛ|том=1|старонкі=568|артыкул=Давячоравічы|аўтар=[[Валерый Грынявецкі|Грынявецкі В.]]}}
* {{Крыніцы/Мястэчкі Беларусі (2010)}}
* {{Крыніцы/Геаграфічны слоўнік Каралеўства Польскага|2|150|Drohiczyn (2)}}
* {{Крыніцы/Беларусь: энцыклапедычны даведнік (1995)|Драгічын|281}}

== Спасылкі ==
{{Commonscat-inline|Drahičyn|Драгічын}}
{{OSM relation|5602445|Драгічын}}
* {{SgKP|II|149|Drohiczyn Lacki}}
* [http://www.radzima.org/be/gorad/dragichyn.html м. Драгічын] на [[Radzima.org]]
* [http://globustut.by/drogichin/index.htm м. Драгічын] на [http://globustut.by Globustut.by]

{{Драгічынскі раён}}
{{Брэсцкая вобласць}}
{{Бібліяінфармацыя}}
[[Катэгорыя:Драгічын| ]]
[[Катэгорыя:Перайменаваныя населеныя пункты Беларусі]]