Прагляд зыходнага тэксту старонкі Мадагаскар

{{значэнні}}
{{Дзяржава
 |Беларуская назва=Рэспубліка Мадагаскар
 |Арыгінальная назва=Repoblikan'i Madagasikara<br />République de Madagascar
 |Родны склон=Мадагаскара
 |Герб=Coat_of_arms_of_Madagascar.svg
 |Сцяг=Flag of Madagascar.svg
 |Дэвіз=Tanindrazana, Fahafahana, Fandrosoana»<br />«Айчына, Свабода, Прагрэс
 |Назва гімна=О, наша каханая Радзіма
 |Дата незалежнасці= [[26 чэрвеня]] [[1960]]
 |Незалежнасць ад= [[Францыя|Францыі]]
 |lat_dir =S |lat_deg =19 |lat_min =20 |lat_sec =0 
  |lon_dir =E |lon_deg =47 |lon_min =4 |lon_sec =0 
  |region                 = MG
  |CoordScale             =7000000
 |На карце=Location Madagascar AU Africa.svg
 |Мова= [[Малагасійская мова|малагасійская]] і [[Французская мова|французская]]
 |Сталіца=[[Антананарыву]]
 |Форма кіравання=Прэзідэнцкая рэспубліка
 |Найбуйнейшыя гарады=Антананарыву, [[Махадзанга]]
 |Пасады кіраўнікоў=[[Прэзідэнт Мадагаскара|Прэзідэнт]]<br />[[Прэм'ер-міністр Мадагаскара|Прэм'ер-міністр]]
 |Кіраўнікі=[[Андры Радзуэліна]]<br />[[Крысціян Нтсай]]
 |Месца па тэрыторыі=45
 |Тэрыторыя=587 041
 |Працэнт вады=7,0
 |Месца па насельніцтву=58
 |Насельніцтва=
 |Территория               = 587 041
  |Место по территории     = 45
  |Процент воды            = 0,009
 |Население                = {{рост}} 24 823 539<ref>{{cite web|url=http://www.census.gov/population/international/data/countryrank/rank.php|title=Country Rank. Countries and Areas Ranked by Population: 2013|author=Census.gov|date=2013|publisher=U.S. Department of Commerce|accessdate=2013-05-09|archiveurl=https://www.webcitation.org/6GUHbJYCI?url=http://www.census.gov/population/international/data/countryrank/rank.php|archivedate=2013-05-09}}</ref>
 |Год перапісу=2015
 |Шчыльнасць насельніцтва=35.2
 |ІРЧП= {{падзенне}} 0,512
 |Год разліку ІРЧП=2015
 |Месца па ІРЧП=132
 |Валюта=[[арыяры]] ([[ISO 4217|MGA]])
 |Тэлефонны код=261
 |Часавыя паясы =+3
 |Дамены=[[.mg]]
 |Заўвагі=
 |ВУП (намінал)=9,74 млдр.|ВУП (намінал) на душу насельніцтва=447|Месца па ВУП (намінал)=136|Месца па ВУП (намінал) на душу насельніцтва=180|Год разліку ВУП (намінал)=2017|Год разліку ВУП (намінал) на душу насельніцтва=2017|ВУП (ППЗ)=39,7 млрд.|ВУП (ППЗ) на душу насельніцтва=1551|Год разліку ВУП (ППЗ)=2017|Год разліку ВУП (ППЗ) на душу насельніцтва=2017|Месца па ВУП (ППЗ)=114|Месца па ВУП (ППЗ) на душу насельніцтва=178}}
[[File:Madagascar be mapa.png|thumb|Карта]]
'''Мадагаскар''' ([[Малагасійская мова|малаг.]] ''Madagasikara'', {{lang-fr|Madagascar}}), афіцыйная назва — Рэспубліка Мадагаскар (малаг. Repoblikan'i Madagasikara [republikʲan madaɡaskʲarə̥], фр. République de Madagascar) — [[астраўная дзяржава]] ў [[Індыйскі акіян|Індыйскім акіяне]], размешчана на востраве Мадагаскар ([[Спіс астравоў паводле плошчы|чацвёрты па велічыні востраў у свеце]]) і прылеглых дробных астравах ля ўзбярэжжа [[Афрыка|Афрыкі]]. Плошча - 587 тыс. км², насельніцтва - 24,2 млн чалавек. Сталіца - [[Антананарыву]]. З'яўляецца найбуйнейшай у свеце дзяржавай, якая займае адзін востраў.

Пасля распаду суперкантынента [[Гандвана]], каля 88 мільёнаў гадоў назад, Мадагаскар аддзяліўся ад [[Індыя|Індыі]], што абумовіла развіццё мясцовых раслін і жывёл у адноснай ізаляцыі. Больш за 90% відаў [[Эндэмік|не сустракаюцца больш нідзе на Зямлі]]. Разнастайныя экасістэмы вострава і ўнікальны жывёльны свет знаходзяцца пад пагрозай вымірання з-за хуткага росту насельніцтва. Першыя чалавечыя паселішчы на Мадагаскары паўсталі паміж 350 годам да н. э. і 550 годам н. э. [[Аўстранезійцы|Аўстранезійскія народы]] прыбылі на [[каноэ]] з [[Калімантан]]у. Каля 1000 гады н. э. да іх далучыліся [[банту]], пераправіўшыся праз Мазамбіцкі праліў. Пазней на Мадагаскары аселі і іншыя перасяленцы. Кожны з іх зрабіў свой уклад у культурнае жыццё вострава. Этнічны склад жыхароў дзеліцца на васямнаццаць ці больш падгруп, з якіх найбольш буйным з'яўляецца народ імерына з цэнтральнай горнай мясцовасці.

== Гісторыя ==
Археолагі даказалі, што першыя людзі з'явіліся на Мадагаскары паміж [[2 стагоддзе|II]] і [[5 стагоддзе|V стагоддзямі]] нашай эры. У [[7 стагоддзе|VII стагоддзі]] арабскія купцы збудавалі на Мадагаскары факторыю.

* [[10 жніўня]] [[1500]] года [[Партугалія|партугальскі]] карабель пад кіраўніцтвам [[Дыёга Дыяза]], трапіў на невядомы востраў (Мадагаскар).
* У [[1665]] годзе кіраўнік Усходнеіндыйскай французскай кампаніі Франсуа Карон дасягнуў Мадагаскару. Кампанія не здолела стварыць тут калонію, але ў тым жа годзе [[французы]] пасяліліся на прылягаючых астравах.
* У [[1643]] годзе французы збудавалі першую калонію на Мадагаскары, якая існавала да [[1672]] года.
* Каля [[1600]] года тэрыторыя кантралізаваная народнасцю Мерына падзялілася на сем незалежных краін-гарадоў.
* У [[1625]] годзе адзін з правадыроў племені Мерына, Андрыяньяка заснаваў будучую сталіцу Мадагаскарскай Рэспублікі Антанарыву.
* У [[1646]]—[[1649]] гг. востраў спрабуюць каланізаваць [[Вялікабрытанія|англічане]].
* У [[1680]]—[[1725]] гг. Мадагаскар быў адной з пірацкіх схованак.
* [[1776]] годзе [[Маўрыцы Беніёўскі]], якога ў [[1773]] годзе ўрад [[Францыя|Францыі]] выслаў на Мадагаскар для каланізацыі вострава, быў абраны мясцовымі жыхарамі каралём адной з выспаў.
* У [[1883]] годзе французы ўварваліся на востраў, і распачалі першую мадагаскарскую вайну.
* У [[1885]] годзе Вялікабрытанія прызнала права французаў на Мадагаскар
* У [[1895]] годзе французы заваёўваюць [[Антананарыву]].
* У [[1896]] годзе французскі парламент прыняў дэкларацыю аб анексіі Мадагаскару.
* [[14 жніўня]] і [[30 жніўня]] [[1897]] года 10 000 ваяроў племені Сакалава, узброеныя стрэльбамі правялі дзве бітвы з французскімі войскамі.
* [[1912]] года — узніклі першыя незалежніцкія арганізацыі.
* [[1942]] год — на Мадагаскар, кантраляваны Францыяй Вішы, адбылася высадка англійскіх войскаў.
* [[1947]]—[[1948]] гг. — узброенае паўстанне за незалежнасць.
* [[1958]] года — абвяшчэнне незалежнай Дэмакратычнай Рэспублікі Малагасі, якая мела шырокую аўтаномію ў рамках Французскага адзінства.
* [[1960]] — атрыманне поўнай незалежнасці

{{зноскі}}

== Спасылкі ==
{{commonscat|Madagascar}}
* [http://www.ng.ru/science/2008-07-09/14_madagaskar.html Малайскі свет у берагоў Афрыкі]
* [http://promadagascar.com/ ProMadagascar.com — навуковы погляд на вялікі востраў]{{Недаступная спасылка}}

; Урад
* [http://www.madagascar.gov.mg/ Урад Мадагаскара] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20081024185803/http://www.madagascar.gov.mg/ |date=24 кастрычніка 2008 }}
* [http://www.assemblee-nationale.mg/en/accueil.php Нацыянальная Асамблея Мадагаскара] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20080629020541/http://www.assemblee-nationale.mg/en/accueil.php |date=29 чэрвеня 2008 }}
* [http://www.madagascar-diplomatie.net/ Міністэрства замежных спраў Мадагаскара]
* Пасольствы і прадстаўніцтвы
** [http://www.madagascar-embassy.ca/ Канада] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20071012170335/http://madagascar-embassy.ca/ |date=12 кастрычніка 2007 }} [http://www.madagaszkar.hu/ Венгрыя] [http://www.embassy.org/madagascar/ ЗША]
* [https://www.cia.gov/library/publications/world-leaders-1/world-leaders-m/madagascar.html Глава дзяржавы і члены кабінета, з ЦРУ] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20091026200124/https://www.cia.gov/library/publications/world-leaders-1/world-leaders-m/madagascar.html |date=26 кастрычніка 2009 }}
; Асноўная інфармацыі
* [http://ucblibraries.colorado.edu/govpubs/for/madagascar.htm Madagascar] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20120829212249/http://ucblibraries.colorado.edu/govpubs/for/madagascar.htm |date=29 жніўня 2012 }} from ''UCB Libraries GovPubs''
* {{dmoz|Regional/Africa/Madagascar}}
* {{wikiatlas|Madagascar}}

; СМІ
* [http://allafrica.com/madagascar/ Madagascar] Навіны online на ''allAfrica.com''

; Экалогія
* [http://www.parcs-madagascar.com/ Madagascar’s National Parks and Reserves] Афіцыйны вэб-сайт паркаў і запаведнікаў Мадагаскара
* [http://www.conservation.org/explore/regions/africa_madagascar/madagascar/Pages/default.aspx Conservation International] — Madagascar overview pages
* [http://www.nyas.org/snc/podcastdetail.asp?id=1845 New York Academy of Sciences] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20160412182641/http://www.nyas.org/snc/podcastdetail.asp?id=1845 |date=12 красавіка 2016 }} ''Conserving Madagascar'' — Podcast by Helen Crowley
* [http://www.mwc-info.net/en/services/journal.htm Journal Madagascar Conservation & Development] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20091001145341/http://www.mwc-info.net/en/Services/journal.htm |date=1 кастрычніка 2009 }}
* [http://www.wildmadagascar.org/ WildMadagascar.org] Агляды, навіны, фатаграфіі, гісторыя культуры. {{ref-en}} {{ref-fr}}
* [http://www.africa.it/madagascar/foto.asp Madagascar] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20081207031100/http://www.africa.it/madagascar/foto.asp |date=7 снежня 2008 }} Фатаграфіі Мадагаскара
* [http://www.palmarium.biz/en The Palmarium reserve] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20090730220332/http://www.palmarium.biz/en |date=30 ліпеня 2009 }}, is situated on the East coast of Madagascar.

{{краіна ў тэмах
|краіна      = Мадагаскар
|краіны      = Мадагаскара
|краіне      = Мадагаскары
|выява = {{сцяг Мадагаскара|35px}}
}}
{{Афрыка}}
{{Афрыканскі саюз}}
{{Франкафонія}}
{{Гісторыка-геаграфічныя вобласці Афрыкі}}
{{Бібліяінфармацыя}}

[[Катэгорыя:Мадагаскар| ]]
[[Катэгорыя:Астравы Афрыкі]]
[[Катэгорыя:Астраўныя дзяржавы]]
[[Катэгорыя:Унітарныя дзяржавы]]
[[Катэгорыя:Усходняя Афрыка]]